Người bạn nói, suy nghĩ của tôi là khá “dị” so với suy nghĩ chung trong xã hội ta ngày nay!
Nếu mà đúng thế thì thật đáng bàn. Theo một cuộc khảo sát của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thì số lượng sách đọc của người Việt Nam còn khá khiêm tốn, trung bình mỗi người chỉ đọc 1 cuốn sách/năm. Con số này thấp hơn so với mức độ trung bình của thế giới. Có người nói, bù lại, người Việt chịu khó đọc trên internet. Nhưng đọc trên mạng xã hội, trên internet thường là tin tức giải trí, thậm chí có cả thông tin nhảm nhí. Tỷ lệ sách điện tử (ebook) ở Việt Nam vẫn còn thấp so với tỷ lệ sách điện tử trên thế giới. Mọi con số thống kê đều chỉ có ý nghĩa tham khảo, nhưng bản thân những con số thống kê nói trên khiến chúng ta phải nhìn nhận nghiêm túc về văn hóa đọc hiện nay.
Sinh thời, Lênin nói: “Không có sách thì không có tri thức, không có tri thức thì không có chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản”. Chủ tịch Hồ Chí Minh thì đúc kết: “Không học thì không theo kịp, công việc nó sẽ gạt mình lại phía sau”. Và Người cho rằng: Đọc sách là một trong bốn cách học cơ bản: “Học ở trường, học trong sách vở, học lẫn nhau và học dân”. Trong thế giới hiện đại, những lời chỉ dạy trên vẫn giữ nguyên giá trị.
Phần lớn các tỷ phú người Mỹ đều nổi tiếng đọc nhiều sách. Đó là Warren Buffett, ông đọc 500 trang sách mỗi ngày và khẳng định: “Đọc 500 trang sách mỗi ngày, kiến thức cũng như lãi suất kép, được vun đắp dần dần như vậy. Tất cả mọi người đều có thể làm điều này, nhưng tôi bảo đảm là sẽ không có nhiều người chịu làm”. Còn Bill Gates thì cho biết, trung bình mỗi năm ông đọc 50 cuốn sách (mỗi tuần một cuốn), ông còn lập blog để chia sẻ về những điều hay trong sách mà ông đọc được...
Có một mối liên hệ khá chặt chẽ giữa tăng trưởng kinh tế với việc đọc sách. Ở các nước phát triển, số sách đọc theo đầu người rất cao. Ngay trong khu vực Đông Nam Á, những nước mà người dân đọc trung bình hơn 10 cuốn sách/năm như Singapore, Thái Lan, Malaysia... đều là những nước có nền kinh tế khá phát triển.
Muốn có “xã hội đọc sách” thì thị trường phải có nhiều sách hay, bổ ích và tạo nhiều môi trường, không gian đọc. Còn với mỗi người, phải xây dựng tủ sách gia đình và thú đọc sách tại nhà. Đây là thú tiêu khiển văn hóa hiện đang mai một do sự phát triển của mạng xã hội và các phương tiện điện tử thông minh.
TS VŨ THANH TÂM