Biểu ngữ trên xuất hiện lần đầu cách đây đã gần 7 năm, vào thời điểm hóa ra mới chỉ là nửa chặng đường trong nhiệm kỳ của ông chủ đội bóng Mike Ashley. Newcastle dưới thời Mike Ashley đã chơi thứ bóng đá nhàm chán khiến người hâm mộ đôi khi lầm tưởng đội bóng miền Đông Bắc nước Anh như thể đang cố gắng bị loại sớm có chủ đích ở các giải đấu cúp FA và liên đoàn.
Giới chuyên môn, người hâm mộ không biết đâu là tình yêu đích thực của Mike Ashley dành cho bóng đá. Doanh nhân này mua Newcastle với giá 135 triệu bảng Anh vào năm 2007. Kể từ đó cho đến nay, CĐV Newcastle vẫn quen gọi ông chủ đội bóng với biệt danh Mike “ngủ gật”, ám chỉ doanh nhân này không đầu tư vào đội bóng như đã hứa. Thậm chí dưới thời ông chủ Mike Ashley, “Chích chòe” còn xuống hạng hai lần.
Thế nên, sự kiện Quỹ đầu tư công Saudi Arabia (PIF) mua lại Newcastle không chỉ giúp “Chích chòe” có cơ hội hóa công, hóa phượng, mà còn đẩy Ngoại hạng Anh vào cuộc đấu khốc liệt hơn, hấp dẫn hơn trên sân cỏ.
Câu lạc bộ (CLB) đổi chủ, CĐV “Chích chòe” đổ xuống đường ăn mừng như thể Lọ Lem gặp được Hoàng tử của đời mình. Không ai buồn nhắc đến Mike “ngủ gật” nữa. Giờ là lúc nói về Mohammed bin Salman, Thái tử Saudi Arabia, người đứng đầu PIF và có thêm nửa tá chức vụ nữa với quyền hạn vô song.
Vì sao PIF với khối tài sản lên đến 500 tỷ USD, có cổ phần ở hàng loạt công ty, tập đoàn lớn trên thế giới, lại phải mất tới 3-4 năm để theo đuổi thương vụ Newcastle? Bốn năm trước, khi Thái tử Mohammed bin Salman (người đang là Phó thủ tướng, Bộ trưởng Quốc phòng và được coi là người nắm quyền điều hành trên thực tế của Saudi Arabia) ngỏ ý muốn mua một đội bóng ở Ngoại hạng Anh, Ban tổ chức Premier League lại có quá nhiều mối lo.
Ở đây không có vấn đề gì về mặt tài chính. Được thành lập năm 1971, với mục đích đầu tư thay cho nhà nước Saudi Arabia, PIF được xem là một trong những quỹ đầu tư công lớn nhất thế giới. Tài sản của PIF cho đến thời điểm này là 500 tỷ USD, sở hữu cổ phần của nhiều doanh nghiệp lớn hàng đầu thế giới như: Live Nation, Boeing, Facebook, Citigroup, Disney, Bank of America... Chủ tịch PIF là Thái tử Mohammed bin Salman; còn Yasir bin Othman Al-Rumayyan, thành viên Hoàng gia Saudi Arabia, người được xem là cánh tay phải của Mohammed bin Salman làm Thống đốc quỹ này.
Điều Ban tổ chức Ngoại hạng Anh và cả UEFA lo ngại chính là sự toàn vẹn của bản quyền truyền hình, cộng với rắc rối về tình hình nhân quyền ở Saudi Arabia, nhất là sau cái chết của nhà báo Jamal Khashoggi (năm 2018).
Nhưng cuối cùng, bằng một loạt biện pháp về mặt kỹ thuật và cam kết với Ban tổ chức Ngoại hạng Anh, PIF cũng đã mua được Newcastle với số tiền hơn 400 triệu USD.
Vụ mua bán ngay lập tức biến Newcastle, một CLB kém thành tích ở miền Đông Bắc nước Anh, cách xa các trung tâm quyền lực của bóng đá châu Âu, về mặt lý thuyết, nay trở thành một trong những đội bóng giàu nhất thế giới, được hỗ trợ bởi nguồn lực tài chính vô biên của PIF và hai đối tác khác.
Ban tổ chức Premier League đưa ra một yêu cầu tiên quyết, đó là Mohammed bin Salman, người điều hành Saudi Arabia sẽ không can thiệp vào các quyết định của Othman Al-Rumayyan, người điều hành PIF. Khi họ nhận được lời hứa từ Thái tử Mohammed bin Salman, PIF lập tức được toàn quyền tiếp cận mua lại 80% cổ phần của Newcastle.
Othman Al-Rumayyan là thành viên thứ ba trong Hội đồng quản trị Newcastle. Bà Amanda Staveley là Giám đốc điều hành của PCP Capital Partners, nắm giữ 10% cổ phần Newcastle, là một trong 3 thành viên hội đồng quản trị mới của CLB này. Người cuối cùng trong hội đồng quản trị của “Chích chòe” là Jamie Reuben, con trai tỷ phú David Reuben. David Reuben là người đồng sáng lập RB Sports & Media, đang sở hữu 10% cổ phần Newcastle.
Về mặt giấy tờ, Othman Al-Rumayyan là Chủ tịch Hội đồng quản trị Newcastle nhưng việc điều hành đội bóng sẽ được bà Amanda Staveley đảm nhận. Mới đây, bà này vừa trả lời phỏng vấn khiến CĐV Newcastle mừng rơn khi khẳng định: “Đội bóng đã có chiến lược vô địch Ngoại hạng Anh trong 5 năm tới”. Trước mắt, Newcastle sẽ có hàng trăm triệu USD để chiêu mộ hảo thủ. “Tiền bạc với chúng tôi là vô tận”, khi bà Amanda Staveley nói ra điều này, không hiểu các đội bóng còn lại ở Ngoại hạng Anh nghĩ gì. Chỉ biết từ MU, Liverpool cho đến Tottenham, Arsenal đều phản đối dữ dội thương vụ trên. Nhóm “big six” có lý do để lo lắng khi việc chạy đua giành quyền tham dự Champions League, vô địch Ngoại hạng Anh sẽ khó khăn hơn. “Miếng bánh ngọt” béo bở mà nhóm “lục đại” quen chia phần với nhau, giờ đã nhìn thấy viễn cảnh phải kê thêm một ghế nữa.
Để giành quyền mua Newcastle, Thái tử Mohammed bin Salman cũng phải hứa với UEFA và Ban tổ chức Ngoại hạng Anh không được chặn mạng thể thao, chặn sóng truyền hình của beIN Sports (Qatar), một trong những đối tác phát sóng uy tín và bạo chi nhất của Premier League. Kể từ mùa giải tới, Saudi Arabia phải cho phép beIN Sports được phát sóng Ngoại hạng Anh, Champions League trong lãnh thổ của mình.
Thực tế các đài truyền hình ở Saudi Arabia không thiếu gì tiền, thậm chí nếu cần, PIF có thể chi nhiều tiền để mua bản quyền. Vấn đề nằm ở chỗ, beIN Sports đã giành quyền phát sóng Ngoại hạng Anh ở khu vực Trung Đông giai đoạn 2019-2022 không chỉ với số tiền đấu thầu lên tới 500 triệu bảng Anh, mà họ còn trưng ra bằng chứng cho thấy nhiều đài truyền hình ở Saudi Arabia, trong đó có BeoutQ đã xâm phạm bản quyền Ngoại hạng Anh nhiều năm qua.
Thực tế cả thập niên qua, Saudi Arabia đã dung túng cho nạn phát lậu Ngoại hạng Anh và Champions League. Có lẽ Saudi Arabia cho rằng, họ là nước lớn trong khu vực, không nên nhún mình tiếp sóng, hay mua lại bản quyền truyền hình từ một đối tác khác. Ngay cả Ủy ban châu Âu cũng từng cảnh cáo chính quyền Riyadh về vấn nạn trên. Thế nên chính beIN Sports chứ không phải đối tác nào khác đã ngăn cản PIF trong việc mua bất kỳ một đội bóng nào ở Ngoại hạng Anh suốt thời gian dài vừa qua. Chỉ đến khi Thái tử Mohammed bin Salman ra mặt, hứa với UEFA và Ban tổ chức Ngoại hạng Anh sẽ không dung túng cho việc phát lậu các giải bóng đá quốc tế đỉnh cao trong nước thì thương vụ thâu tóm Newcastle mới thành công.
* Newcastle thành lập năm 1892, chơi trên sân St.James’ Park có sức chứa hơn 52.000 chỗ ngồi. “Chích chòe” từng 4 lần vô địch Anh, lần gần nhất cách đây 94 năm. Newcastle cũng 6 lần đoạt cúp FA, nhưng lần gần nhất cũng từ năm 1955. Thầy trò huấn luyện viên Steve Bruce đang đứng thứ 19 Ngoại hạng Anh mùa giải này, chưa thắng trận nào sau 8 vòng đấu.
* PIF đang giữ 80% cổ phần Newcastle nhưng lãnh đạo của PIF chỉ nắm chức chủ tịch không điều hành, trên giấy tờ. Điều này giúp Newcastle lách luật quy định Saudi Arabia không được kiểm soát một câu lạc bộ ở Ngoại hạng Anh. Việc điều hành Newcastle được trao cho bà Amanda Staveley. |
KHOA MINH