Các báo lá cải ở Anh quốc đợt này chỉ việc tập trung khai thác cuộc chiến giữa Pogba-Mourinho là đủ lấp kín nhiều trang báo. Kể từ khi quay trở lại M.U từ Juventus, Pogba khá kín tiếng trong sinh hoạt nhưng cách cư xử như ông kễnh trên sân tập và trong thi đấu của anh đã khiến “Người đặc biệt” nóng mặt. “Bất trị”, “hoang dã”… Mourinho đã ngầm nhận xét về Pogba như vậy. Khi có đủ cảm hứng, tiền vệ người Pháp này luôn là một trong những cầu thủ chơi hay nhất trên sân; ngược lại, anh ra sân cho đủ đội hình.

Người hâm mộ Quỷ đỏ đặt nhiều hy vọng vào Pogba; họ mong anh là Paul Scholes đệ nhị. Mà thôi, giờ mọi người chỉ mong mối quan hệ giữa anh và Mourinho cơm lành canh ngọt để Quỷ đỏ không bị tổn thương.

leftcenterrightdel
Pogba còn thi đấu cho M.U bao lâu nữa? Ảnh: Getty Images

Pela, vùng đất “rìa thế giới”

Để hiểu con người và tính cách của Pogba, chúng ta phải tìm hiểu xuất phát điểm của cầu thủ này. Nzerekore, thành phố lớn thứ ba của Guinea là quê hương của Pogba. Nhưng từ thủ đô Conakry (với dân số hơn 3,5 triệu người) mà đi đến Nzerekore với quãng đường hơn 1.000km, bạn sẽ phải mất trọn hai ngày đi đường bộ. Pogba là một trong những cầu thủ đáng chú ý nhất của Ngoại hạng Anh, xét về độ ăn khách trên mặt báo nhưng tin được không, hiếm có phóng viên Anh quốc nào đặt chân đến Nzerekore; đơn giản vì đường sá từ Conakry tới Nzerekore quá tệ. Không có đường hàng không, không có xe chở khách, không có cao tốc… Traquet, phóng viên của L’Équipe hồi năm 2017 đã trở thành phóng viên thể thao đầu tiên của Pháp đặt chân đến Nzerekore, để tìm hiểu về quê hương của Pogba. Trong loạt bài của mình, Traquet mô tả đường đến Nzerekore tưởng như chỉ có trong những bộ phim về châu Phi cách đây cả thế kỷ: “Tôi đã băng qua nhiều địa danh không hề có tên trên bản đồ. Ơn Chúa là tôi đã không lạc đường. Bằng không, tôi nào biết mình đã đi qua Banian, Kissidougou, Macenta, Seredou… để tới Nzerekore. Người dân ở Nzerekore chả lạ gì Pogba, nhưng họ bảo để đến được ngôi làng Pela - gốc gác của ngôi sao người Pháp này, thì tôi phải đi thêm 50km nữa”. Nghe “50km nữa” thật nhẹ nhàng nhưng tôi dám cá là nhiều người sẽ mong không có trải nghiệm này. Pela nằm sát ngay cạnh một khu rừng nhiệt đới được biết đến với tên gọi Trung tâm Bảo tồn thiên nhiên Mount Nimba, mảnh đất được coi là “rìa thế giới” này từng hứng chịu đại dịch virus Ebola khủng khiếp nhất trong lịch sử nhân loại từ năm 2013 tới 2015.

Pogba cùng hai người anh trai đã đôi ba lần về thăm ngôi làng Pela, nơi mà sư tử lượn qua hàng ngày đều như vắt chanh. Ông Fassou Antoine Pogba Hebelamou, bố Pogba hồi tưởng: “May là ở Pela, sư tử luôn thừa mồi ăn, bởi linh dương nhiều không đếm xuể. Người ta gọi Mount Nimba, trong đó có Pela là “rìa thế giới” cũng đúng thôi. Chẳng cần virus Ebola tấn công, chỉ cần những trận mưa rừng liên miên kéo dài trong suốt 8 tháng trong năm đã đủ khiến cô lập chúng tôi với thế giới rồi”.

Ở Pela, người ta sử dụng ngôn ngữ Guerze (hay còn gọi là Kpelle), khá phổ biến ở Nzerekore và ở nước láng giềng Liberia. Trong ngôn ngữ Guerze, “Pogba” có nghĩa là tôn kính hoặc chỉ người nào đó có ảnh hưởng ở trong vùng. Ông nội Pogba được xem như là già làng ở Pela, từ đó bố và cầu thủ người Pháp này nghiễm nhiên ăn theo ông nội, có thêm “Pogba” vào trong phần họ và tên. Do địa lý xa xôi cách trở, gia đình Pogba hiếm khi trở về Pela; lần cuối cùng ông Fassou Antoine Pogba Hebelamou quay trở về “rìa thế giới” cách đây đã 29 năm rồi.

Lớn lên trong vòng tay của mẹ

Mẹ của Pogba-bà Yeo Moriba-sinh ra trong gia đình trâm anh thế phiệt. Yeo Moriba, đến từ ngôi làng Mabossou (cách làng Pela khoảng 100km), có người bác là Louis Lansana Beavogui, giữ chức Phó thủ tướng Guinea từ năm 1972 tới 1984 và tạm giữ vị trí nguyên thủ quốc gia sau cái chết của nhà lãnh đạo Sekou Toure. Nhưng ở đời mấy ai học được chữ ngờ. Nắm quyền điều hành Guinea chưa được bao lâu, Louis Lansana Beavogui nhanh chóng bị lật đổ và bị tống giam sau một cuộc binh biến. Dẫu sao, Pogba cũng luôn tự hào khi mẹ mình là một trong những đội trưởng đội tuyển bóng đá nữ quốc hay nhất trong lịch sử Guinea.

Trong khi World Cup 1990 diễn ra ở Italy thì cặp vợ chồng Fassou Antoine Pogba Hebelamou-Yeo Moriba sang Pháp lập nghiệp. Hai người anh sinh đôi của Pogba là Florentin và Mathias chào đời vào tháng 8-1990, còn Pogba được hạ sinh ngày 15-3-1993, tại Khoa Sản Bệnh viện Lagny-sur-Marne, cách thủ đô Paris 40km về phía đông nam. Gia đình Pogba có một căn hộ khá yên tĩnh ở khu Le Bois-Briard, thuộc Paris.

Năm 1995, bố mẹ Pogba đường ai nấy đi. Ba người con trai đi theo bà Yeo Moriba, sinh sống ở La Renardiere, gần khu Le Bois-Briard để tiện cho ông Fassou Antoine Pogba Hebelamou có thể qua chăm sóc bọn trẻ.

La Renardiere có khoảng 20 tòa chung cư và đi kèm theo đó là các CLB bóng bàn, bóng đá dành cho bọn trẻ, do các phụ huynh tự đứng ra quản lý. Thật lạ là ba anh em nhà Pogba chơi bóng bàn đều hay. Thậm chí ở các giải bóng bàn trẻ ở Paris, nhà Pogba bao giờ cũng có người đoạt giải và thậm chí có lần ba anh em nhà này còn ẵm trọn nhất, nhì, ba. Khỏi phải nói bà Yeo Moriba sung sướng đến thế nào khi Florentin, Mathias và Pogba thay nhau mang các giải thưởng về nhà, tất nhiên là có kèm theo chút tiền mặt để bà mẹ đơn thân này lo cho các con. Pogba chơi bóng bàn hay hơn cả hai người anh trai, đến độ Albe, HLV phụ trách tuyến năng khiếu bóng bàn ở Trung tâm Thể thao Paris vẫn còn tiếc khi cậu chuyển sang bóng đá: “Tôi nhớ khi Pogba 13 tuổi, em có thể hạ những tay vợt 17, 18 tuổi ngon ơ. Pogba chơi bóng bàn như nghệ sĩ vậy. Chứng kiến Pogba nâng cúp vô địch World Cup 2018, tôi mừng cho em nó nhưng lại thấy tiếc. Phải chi Pogba đi theo bóng bàn, không biết chừng em nó sẽ giành chức vô địch thế giới”.

Bà Yeo Moriba làm đủ mọi thứ việc để nuôi các con, từ hầu bàn, rửa bát chén, chăm sóc cây xanh… Nói tóm lại, cứ có việc hoặc có ai thuê là bà làm việc ngày đêm, cốt để các con ăn học nên người. Chính bà Yeo Moriba mới là người ảnh hưởng đến mọi quyết định của Pogba, từ việc anh gia nhập M.U (hồi năm 2009), sang Juventus, rồi lại về với M.U… cũng một ý của bà Yeo Moriba cả.

M.U nẫng Pogba khỏi nước Pháp

Vào hè 2009, tin Pogba thuộc về M.U khiến lãnh đạo Juventus, Barca, Real Madrid, PSG, Liverpool khó chịu ra mặt. Các đội bóng trên đã theo sát bước tiến của Pogba trong màu áo đội trẻ Le Havre suốt mấy năm, để rồi đột nhiên viên ngọc thô cả thiên hạ canh chừng bỗng nhiên bị một “bố già” có tên Ferguson nẫng mất. Lãnh đạo Le Havre còn sốc hơn khi biết tin họ không có cửa nào giữ được Pogba. Ở đội bóng nước Pháp, người ta đổ lỗi cho nhau vì những sơ hở trong bản hợp đồng ký với Pogba, đã tạo điều kiện cho M.U nẫng mất món hàng quý. Ai ở Le Havre cũng nghĩ Pogba đã ký với đội bóng hợp đồng học việc bình thường nhưng hóa ra khi kiểm tra lại, đó chỉ là hợp đồng không ràng buộc.

Hợp đồng kiểu này chỉ có tính chất tham khảo pháp lý giữa các bên ở Pháp. Trường hợp có bên thứ ba xen vào ở ngoài xứ Lục lăng, hợp đồng trên gần như bị vô hiệu hóa. Yves Martin, cố vấn thể thao cho Le Havre từ năm 2004 tới 2013 nhận xét: “Le Havre đã quá ngây thơ trong phi vụ Pogba. Họ có món đồ quý trong nhà nhưng lại cứ mở toang cửa suốt ngày. Hơn nữa, nếu lãnh đạo đội bóng muốn giữ chân Pogba, họ phải cho cậu ta hợp đồng ưu tú, nhưng họ đã không làm vậy dù Pogba đã là Đội trưởng Đội tuyển trẻ của Pháp. Làm sao bạn có thể đổ lỗi cho tên trộm khi chính bạn đã không đóng cửa nhà, lại còn để quên chìa khóa tủ trên mặt bàn nữa chứ”.

Không phải lãnh đạo Le Havre không nhìn thấy nguy cơ bị mất Pogba, mà bởi họ phải tuân thủ theo luật chơi mà chính Liên đoàn Bóng đá Pháp đề ra với hàng loạt quy định và điều khoản ràng buộc cứng nhắc khi đào tạo cầu thủ trẻ. Le Havre đã tính toán chi tiết cho công cuộc đào tạo Pogba trong vòng 5 năm (2009-2014). Theo đó, họ sẽ cho phép cậu chơi ở Ligue 1. Bà Yeo Moriba sẽ được bố trí một công việc phù hợp ở Trung tâm năng khiếu Le Havre và theo yêu cầu của bà, đội bóng sẽ đón hai người anh của Pogba đang chơi cho Celta Vigo (Tây Ban Nha) với mức lương chỉ 200 euro/tháng, đã bao gồm chi phí sinh hoạt, về Pháp chơi cho các đội bóng hạng 2 và hạng 4.

Bà Yeo Moriba thoạt tiên đồng ý vì Le Havre đã lo cho cả gia đình bà, nhưng sau cuộc gặp gỡ với Sir Alex Ferguson vào tháng 7-2009, bà đã thay đổi quyết định. Le Havre sau khi tham khảo ý kiến của lãnh đạo Liên đoàn Bóng đá Pháp đã quyết định đâm đơn kiện M.U lên UEFA, FIFA vì tội ký hợp đồng trái phép với cầu thủ trẻ (Pogba); đồng thời cấm Pogba thi đấu 6 tháng. Phía M.U không buồn tranh cãi với đội bóng nước Pháp. Ngày 7-10-2009, trang chủ của M.U loan tin: “Manchester United xin vui mừng thông báo: Được sự cho phép từ FIFA, Hiệp hội Bóng đá Anh đã quyết định công nhận Pogba là cầu thủ của M.U. Quyết định có hiệu lực ngay lập tức kể từ ngày thông báo”.

Ở Le Havre, lãnh đạo đội bóng cấp tốc cử người sang thành phố công nghiệp Manchester, không phải đòi người mà cốt đòi thêm chi phí đào tạo cầu thủ trẻ. Vụ việc tranh chấp giữa M.U và Le Havre về trường hợp của Pogba chính thức khép lại trước Lễ Giáng sinh 2009, khi hai bên có một bản chuyển nhượng cầu thủ rõ ràng. Ban đầu, Quỷ đỏ chỉ đồng ý trả cho Le Havre 150.000 euro coi như là chi phí đào tạo Pogba nhưng về sau, nhà Glazer đã chấp nhận chi thêm, để mọi việc khép lại trong êm đẹp.

TRUNG GIANG