QĐND - Câu chuyện anh Năm Trí (tức Nguyễn Văn Trí) được công nhận là thương binh và được nhận số tiền trợ cấp đầu tiên đúng vào dịp Tết Nhâm Thìn vừa qua sau mấy chục năm hoài mong khiến bà con ở ấp Cống Tre, xã Kiên Bình, huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang xôn xao bàn tán, chúc mừng. Chỉ tròn một tháng sau khi Báo Quân đội nhân dân Cuối tuần đăng bài “Bao giờ anh được công nhận là thương binh?”, điều đó đã thành hiện thực...

Bài báo trên bàn Bộ trưởng

Cuối tháng 11-2011, Phòng biên tập Báo Quân đội nhân dân Cuối tuần ở Hà Nội nhận được bài viết “Sâu nặng tình đồng đội” viết về anh Năm Trí của Phóng viên Việt Hà ở Ban thường trực Báo Quân đội nhân dân tại Đồng bằng sông Cửu Long. Bài còn đang trên bàn biên tập nhưng đồng chí Nguyễn Bá Hiên, phụ trách cơ quan thường trực liên tục gọi điện ra đề nghị đăng sớm vì chuyện anh Năm Trí rất đặc biệt. Đặc biệt ở chỗ, anh nguyên là chiến sĩ của Trung đoàn 1, Quân khu 9, chiến đấu dũng cảm, tham gia hàng chục trận đánh, từng bị thương mất hai chân và tay phải, bàn tay trái bị tháo 4 đốt đầu ngón tay, lại bị chấn thương ở đầu song sau hàng chục năm gửi đơn vẫn chưa được hưởng chế độ thương binh. Thời bình, anh phải tập đi bằng... hai chiếc ghế nhựa để đi bán vé số kiếm sống qua ngày. Đặc biệt hơn, Đại tướng Phạm Văn Trà, nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng từng là thủ trưởng trực tiếp của anh Trí đã vào nơi anh sống, tìm lại anh và đồng đội, đề nghị các cơ quan giúp đỡ công nhận anh là thương binh.

Bản phô tô bài báo có bút phê trực tiếp của Đại tướng Phùng Quang Thanh trong hồ sơ thương binh của anh Năm Trí.

Câu chuyện khiến chúng tôi xúc động, Phòng biên tập quyết định rút tít “Bao giờ anh được công nhận là thương binh?” để nhấn mạnh hơn thông điệp muốn chuyển tải của bài báo. Trang “Phóng sự - Điều tra” trên Báo Quân đội nhân dân Cuối tuần ra ngày 4-12-2011 (phát hành từ ngày 29-11-2011) đã đăng trang trọng bài báo và hình ảnh anh Năm Trí.

Thật bất ngờ, ngày 2-12-2011, Đại tướng Phùng Quang Thanh, ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã đọc bài báo và có bút phê trực tiếp vào bài báo với nội dung: “Giao đồng chí Minh, Cục trưởng Chính sách (tức Đại tá Trần Văn Minh, Cục trưởng Cục Chính sách - PV) kiểm tra, nếu đúng như bài báo thì chỉ đạo Quân khu 9 làm sổ thương binh cho đồng chí Năm Trí. Thực hiện xong báo cáo Bộ trưởng biết”.

Sự vận dụng và quan tâm đúng đắn

Vấn đề báo nêu đã được Đại tá Trần Văn Minh, Cục trưởng Cục Chính sách có công văn số 1286/CS gửi Cục trưởng Cục Người có công - Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội. Công văn có đoạn: “Hồ sơ kèm theo có: Công văn số 1179/CCT-CS ngày 18-11-2011 của Cục Chính trị Quân khu 9, đơn xin giám định thương tật, một số bản xác nhận, bài phóng sự - điều tra “Bao giờ anh được công nhận là thương binh”, ảnh chụp ông Nguyễn Văn Trí (kèm theo). Ngoài các giấy tờ nêu trên, không còn giấy tờ gì khác”.

Ngày 19-12-2011, Cục Người có công đã có công văn số 1231/NCC gửi Cục Chính sách -Tổng cục Chính trị do Phó cục trưởng Lê Hồng Sơn ký nêu rõ: Trường hợp ông Nguyễn Văn Trí không còn lưu giữ được giấy tờ gốc làm căn cứ cấp giấy chứng nhận bị thương theo hướng dẫn tại Thông tư số 25/2007/TT-BLĐTBXH ngày 15-11-2007, nhưng được Đại tướng Phạm Văn Trà nguyên là thủ trưởng trực tiếp và đồng đội cùng đơn vị cũ xác nhận, Cục Chính sách, Tổng cục Chính trị -Bộ Quốc phòng khẳng định đây là trường hợp đặc biệt, có cơ sở, đủ điều kiện lập hồ sơ đề nghị giải quyết giám định thương tật”. Vì vậy, Cục Người có công thống nhất với đề nghị của Cục Chính sách, Tổng cục Chính trị vận dụng lập hồ sơ thương binh, giải quyết giám định thương tật đối với ông Nguyễn Văn Trí. Trên cơ sở ý kiến của Cục Người có công, ngày 26-12-2011, Cục Chính sách đã có công văn số 1403/CS-HP gửi Cục Chính trị /Bộ tư lệnh Quân khu 9 đồng ý vận dụng xác lập hồ sơ, giải quyết giám định thương tật đối với ông Nguyễn Văn Trí.

Cũng rất nhanh chóng và trách nhiệm, chỉ một tuần sau khi có văn bản trên, ngày 4-1-2012, Hội đồng giám định y khoa Quân khu 9 đã tiến hành phiên họp giám định cho ông Trí. Báo cáo của Thiếu tướng Đinh Văn Cai, Chính ủy Quân khu gửi Cục Chính sách còn cho biết một nghĩa cử thật cảm động, một sự quan tâm lớn hơn dành cho ông Nguyễn Văn Trí: “Quân khu đã chỉ đạo cho các cơ quan, đơn vị khảo sát tại địa bàn tỉnh Hậu Giang và đề xuất trích quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” của Quân khu, xây dựng cho ông Nguyễn Văn Trí căn nhà tình nghĩa trị giá 100 triệu đồng”.

Ngày 11-1-2012 vừa qua, Đại tá Trần Văn Minh đã có công văn số 37/CS-HP gửi Đại tướng Phùng Quang Thanh, báo cáo rõ quá trình giải quyết chế độ thương binh cho anh Năm Trí: “Hội đồng giám định Quân khu 9 đã kết luận ông Nguyễn Văn Trí suy giảm khả năng lao động do thương tật 96% (thương binh loại A, ẳ); Bộ tư lệnh Quân khu đã cấp Giấy chứng nhận thương binh và bàn giao hồ sơ thương binh về Sở Lao động -Thương binh và Xã hội tỉnh Kiên Giang để quản lý và chi trả trợ cấp thương tật từ tháng 1-2012 trở đi; mức trợ cấp 2.232.000 đồng /tháng”.

Vậy là, lời kết của tác giả Việt Hà trong bài báo có đoạn “tôi tin chắc rằng, với truyền thống và đạo lý đầy nhân văn, tốt đẹp, dân tộc Việt Nam sẽ không bao giờ quên những công lao đó. Mong một ngày không xa, anh sẽ được công nhận là thương binh...” đã trở thành hiện thực chỉ sau một tháng. Kết quả đó là nhờ sự quan tâm của những người đồng chí, đồng đội và các cơ quan chức năng, đặc biệt từ sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Đại tướng Phạm Văn Trà và Đại tướng Phùng Quang Thanh. Lại thêm một kỷ niệm sâu sắc với những người làm Báo Quân đội nhân dân khi bài báo đã được Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đọc và bút phê trực tiếp, như truyền thêm “lửa” nhiệt tình, trách nhiệm cho công việc đền ơn đáp nghĩa. 

Nguyên Minh