Nhà vô địch “Cuộc đua số”

Thực hành giữa đêm trên... sân thượng

Cuộc đua số 2018-2019 đã khép lại cách đây ít hôm nhưng dư âm về sự gay cấn, hấp dẫn và sức nóng của nó vẫn còn lan tỏa tới đông đảo sinh viên. Những ai dõi theo đêm chung kết cuộc đua chắc hẳn sẽ vô cùng ấn tượng với chiếc xe tự hành của Đội MTA_R4F đến từ Học viện Kỹ thuật Quân sự. Chiếc xe tự hành ấy như một chiến binh dũng cảm lần lượt vượt qua các thử thách trên sa hình đường đua để về đích an toàn và nhanh nhất. Chủ nhân lập trình chiếc xe thông minh ấy là 4 chàng trai: Thượng sĩ Lại Tiến Đệ (Đội trưởng), Thượng sĩ Bùi Xuân Thủy, Thượng sĩ Vũ Công Minh và sinh viên Nguyễn Viết Dần.

Mặc dù tuổi đời khác nhau, học chuyên ngành khác nhau nhưng cả 4 thành viên đều là những học viên, sinh viên ưu tú của học viện. Đặc biệt là các chàng trai thuộc thế hệ 9X này đều có chung niềm đam mê lập trình, khám phá công nghệ số. Trong đó, Đội trưởng Lại Tiến Đệ và Vũ Công Minh từng là thành viên của Đội Race4Fun đã giành giải ba trong Cuộc đua số 2017-2018. Hầu hết các thành viên của đội cũng từng tham gia và đoạt giải thưởng cao tại các cuộc thi Olympic các môn học cấp toàn quân, toàn quốc những năm gần đây.

Lại Tiến Đệ sinh năm 1995 tại xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội, cựu học sinh Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ. Em từng là thủ khoa đầu vào Học viện Kỹ thuật Quân sự với tổng 3 môn là 29 điểm. Hiện nay, Đệ đang là học viên năm thứ tư Lớp Thông tin 1, Đại đội 351, Tiểu đoàn 3. Ba năm liền Đệ đều đạt danh hiệu học viên học giỏi, năm 2017 đạt Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở. Không chỉ có kinh nghiệm thi đấu về xe tự hành, Đệ cũng rất đam mê tìm hiểu trí tuệ nhân tạo và những công nghệ mới. Bùi Xuân Thủy sinh năm 1996, quê ở xã Đồng Văn, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc, hiện là học viên Lớp An toàn bảo mật thông tin, Đại đội 350, Tiểu đoàn 3. Năm năm học tại học viện, Thủy đều đạt danh hiệu học viên học giỏi, nhiều lần được học viện trao tặng học bổng Lê Quý Đôn. Vũ Công Minh sinh năm 1997 tại thị trấn Phúc Thọ, huyện Phúc Thọ, TP Hà Nội. Minh cùng lớp Thông tin 1 với Đệ và cũng là học viên học giỏi trong 3 năm liền, đạt Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở năm 2016. Còn Nguyễn Viết Dần quê ở xã Thiệu Nguyên, huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Chàng trai sinh năm 1998 này hiện là sinh viên Lớp Tự động hóa, Khoa Kỹ thuật điều khiển. Dần từng tham dự cuộc thi Mini Robocon do học viện tổ chức…

Các thành viên Đội MTA_R4F bên chiếc xe tự hành của mình tại khu vực luyện tập. Ảnh: MINH THÀNH

Cũng là Đội trưởng của đội tham dự cuộc đua số năm ngoái nhưng theo Lại Tiến Đệ thì bài toán đưa ra của Ban tổ chức năm nay yêu cầu khó hơn, phức tạp hơn như: Đường đua thay đổi ánh sáng liên tục, có bóng râm, có đường hầm, đường tuyết, lên cầu, xuống cầu, vạch làn đường lúc rõ, lúc mờ... Vì thế, những kỹ thuật lập trình, thuật toán xử lý ảnh của năm ngoái đã tỏ ra hạn chế, năm nay đội đã ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo và Deep Learning (học sâu) để nhận diện rõ hơn các biển báo giao thông, tạo được sự ổn định cho xe chạy đúng làn đường trên sa hình với quãng đường đi ngắn nhất.

  “Vậy các em đã tập luyện như thế nào cho cuộc thi này, trong khi vẫn phải bảo đảm giờ học chính khóa trên lớp?”-chúng tôi hỏi.

Nở nụ cười rạng rỡ, ánh mắt trong veo, Đội trưởng Lại Tiến Đệ trả lời: “Vì các thành viên học các chuyên ngành khác nhau, thời gian học chính khóa không trùng nhau nên việc tập trung đội tương đối khó. Chúng em chủ yếu tận dụng vào các ngày nghỉ, giờ nghỉ để trao đổi thông tin và luyện tập thực hành. Tập ngày không được thì tranh thủ tập đêm. Được sự tạo điều kiện của chỉ huy đơn vị, nhiều hôm cả đội mang xe lên sân thượng để tập giữa đêm khuya thanh vắng. Có hôm xe gặp trục trặc lại trở về phòng chỉnh sửa phần mềm, rồi lại mang lên thử đến gần sáng. Thời điểm chuẩn bị thi chung kết lại trùng với thời điểm cả đội bận rộn với kỳ thi cuối học kỳ nên có hôm cả thầy và trò đã phải thức trắng đêm để vận hành thử xe ngay trên sân thượng ấy”.

Vất vả đêm hôm như vậy nhưng niềm say mê công nghệ đã khiến các chàng trai quên hết mọi mệt nhọc. Với họ, cuộc đua số đã mang lại rất nhiều thứ, không chỉ giành được phần thưởng có giá trị mang vinh quang về cho học viện, quan trọng hơn, các em còn được tiếp thu những kiến thức lập trình, phần cứng, phần mềm hiện đại trên hệ thống máy tính, là kinh nghiệm làm việc nhóm, xử lý bài toán về xe tự hành-một loại xe đang được thế giới quan tâm nghiên cứu. 

Thúc đẩy phong trào nghiên cứu khoa học

Gặp Thiếu tá, TS Nguyễn Ngọc Tuấn, Phó chủ nhiệm Bộ môn Kỹ thuật điện, Khoa Kỹ thuật điều khiển-giáo viên hướng dẫn của đội, chúng tôi cảm nhận rõ niềm vui trên gương mặt người thầy đã hai mùa đồng hành với học viên trong cuộc đua số này. TS Nguyễn Ngọc Tuấn xúc động chia sẻ: “Chiến thắng ấy là phần thưởng xứng đáng cho sự nỗ lực cố gắng luyện tập của các em trong suốt thời gian qua. Điều vui hơn của chúng tôi là học viên quân đội đã chinh phục được những công nghệ tiên tiến, hiện đại để có thể làm chủ về mặt khoa học-kỹ thuật trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 này”.

Theo TS Nguyễn Ngọc Tuấn, Cuộc đua số 2018-2019 được đánh giá là một cuộc đua khó. Cũng là xe mô hình nhưng yêu cầu xử lý tình huống trên đường đua phức tạp hơn, ngày càng tiệm cận với điều kiện thực tế. Điều đó đòi hỏi các đội phải đi sâu giải thuật, kỹ thuật lập trình, ứng dụng các phần mềm linh hoạt thì mới có thể vượt qua thử thách. Dù chỉ là sân chơi của sinh viên nhưng cũng là động lực để thầy trò tiếp tục tìm tòi, nghiên cứu và chinh phục các sân chơi lớn hơn về khoa học-công nghệ.

Được biết, nhiều năm qua, Học viện Kỹ thuật Quân sự đã không ngừng đổi mới chương trình đào tạo để các đối tượng học tập cập nhật và tiếp thu được những tiến bộ của khoa học-công nghệ tiên tiến trên thế giới. Học viện cũng rất quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, phòng thí nghiệm để học viên, sinh viên được rèn luyện kỹ năng thực hành. Ngoài ra, còn thường xuyên tạo ra các sân chơi trí tuệ để thúc đẩy phong trào học viên, sinh viên nghiên cứu khoa học, phát huy niềm say mê sáng tạo, khám phá công nghệ mới, khuyến khích học viên, sinh viên tham gia các cuộc thi cấp toàn quân, toàn quốc như: Cuộc đua số, Olympic sinh viên toàn quốc các môn học, máy bay mô hình, lập trình quốc tế Samsung SCPC...

Có thể nói, trang bị nền tảng kiến thức, kỹ năng thực hành cùng với cập nhật công nghệ mới là yêu cầu rất quan trọng để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao cho quân đội, có thể đáp ứng mọi yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

HÀ THANH MINH