Chuyện như sau: Bà S và ông T đều là người Mường ở huyện Lạc Sơn, kết hôn năm 1976. Năm 1978, ông T nhập ngũ khi vợ chồng chưa có con. Năm 1982, ông T hy sinh ở chiến trường K, bà S tiếp tục nuôi dưỡng bố mẹ chồng. Đến năm 1988, mẹ chồng mất, bà S tái giá với một người đàn ông khuyết tật trong làng. Năm 2018, bà S làm đơn xin hưởng chế độ “vợ liệt sĩ tái giá”, nhưng đến nay vẫn chưa được, vì các em của liệt sĩ do bất hòa nên không ký “biên bản đồng ý của gia tộc”. Bà S hiện phải đi làm thuê nuôi chồng bệnh tật, các con thất học, thất nghiệp...

leftcenterrightdel
Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh và Đại tướng Phan Văn Giang cùng các đại biểu dâng hương tưởng niệm, tri ân công lao các anh hùng liệt sĩ tại Đền thờ các anh hùng liệt sĩ Mặt trận Vị Xuyên. Ảnh: PHÚ SƠN 

Dư luận địa phương rất thương cảm bà S và rất mong ngành chức năng căn cứ thực tế đối tượng và đặc điểm địa phương để giải quyết chính sách cho bà. Nhiều cựu chiến binh ở địa phương đã lên tiếng ủng hộ và trực tiếp gặp gỡ các cơ quan thẩm quyền để bênh vực bà S. Trong đó có cả cựu bí thư đảng ủy xã và cựu bí thư huyện ủy đều là bạn thân của liệt sĩ T. Tuy nhiên, sự việc vẫn bế tắc (!)

Nghị định số 31/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định “Vợ hoặc chồng liệt sĩ lấy chồng hoặc lấy vợ khác, thì được hưởng trợ cấp tiền tuất hằng tháng bằng một lần mức chuẩn”. Việc ngành chức năng yêu cầu thêm thủ tục phải có xác nhận của gia tộc là đối tượng có “nuôi con liệt sĩ đến tuổi trưởng thành, hoặc chăm sóc bố mẹ liệt sĩ khi còn sống” là nhằm thực hiện chính sách của Nhà nước chặt chẽ hơn, chính xác hơn. Tuy nhiên đôi khi thủ tục này cũng gây thêm phiền toái do nhiều nguyên nhân, cản trở việc thực hiện một chính sách hết sức nhân văn, mà trường hợp của bà S chỉ là một ví dụ.

Giải quyết tồn đọng chiến tranh là công việc lâu dài và phức tạp; phải không ngừng đổi mới, linh hoạt, tránh rập khuôn cứng nhắc. Thực tế đã có không ít trường hợp phải “vận dụng”, “đặc cách” trên cơ sở “thấu tình đạt lý” để bảo đảm công bằng cho đối tượng. Đó cũng là cơ sở thực tiễn để hệ thống chính sách ưu đãi người có công của Đảng và Nhà nước ngày càng hoàn thiện hơn, sát hợp hơn, nhân văn hơn...

MAI NAM THẮNG