Vì sao Gianni Infantino không thể thất bại?

Nước cờ lạ

Tại Đại hội FIFA lần thứ 73 ở Kigali (Rwanda), phát biểu ngay sau khi tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai (2023-2027), Chủ tịch Gianni Infantino cho biết: “Trở thành Chủ tịch FIFA là một vinh dự, một đặc ân khó tin, đồng thời cũng là một trách nhiệm lớn lao. Tôi thực sự khiêm tốn và xúc động trước sự ủng hộ của các bạn. Tôi hứa với các bạn rằng tôi sẽ tiếp tục phục vụ FIFA, phục vụ bóng đá trên toàn thế giới và phục vụ tất cả 211 hiệp hội thành viên của FIFA”.

Chủ tịch FIFA Gianni Infantino sau đó khoe khéo: “World Cup nữ 2023 gồm 32 đội bóng tại Australia và New Zealand sẽ có tổng tiền thưởng hơn 150 triệu USD, gấp 3 lần giá trị tiền thưởng so với World Cup nữ 2019”.

Tiếng vỗ tay tiếp tục vang lên trong khán phòng.

Hưng phấn bởi các vị chủ tịch liên đoàn thành viên đáng kính, Chủ tịch FIFA Gianni Infantino tiếp lời: “Đối với nhiệm kỳ tài chính tiếp theo của FIFA, tôi cam kết doanh thu sẽ đạt 11 tỷ USD trong 4 năm tới", thể hiện sự gia tăng vượt trội so với doanh thu 6,4 tỷ USD nhiệm kỳ 2019-2023”.

Tiếng vỗ tay lại vang lên không ngớt. Với những liên đoàn thành viên đến từ thế giới thứ ba, hoặc những quốc gia chậm phát triển, khoản tiền hỗ trợ từ FIFA thực sự quan trọng. Thế nên, Chủ tịch FIFA Gianni Infantino luôn tranh thủ sự ủng hộ đến từ lục địa đen. Có thể một vài quan chức ở châu Âu và Nam Mỹ không thích Gianni Infantino nhưng phải thừa nhận, nếu như được các liên đoàn thành viên ủng hộ thì người đứng đầu FIFA đã có thể mang về hàng chục tỷ USD tài trợ thông qua việc mở rộng và xây dựng một số giải đấu mới. Tiền đến từ đâu ư? Vùng Vịnh. World Cup 2022 ở Qatar là câu trả lời thỏa đáng cho nhiều bên quan tâm.

Gianni Infantino ngồi vào chiếc ghế quyền lực nhất FIFA năm 2016 đầy bất ngờ. Là người Thụy Sĩ, giữa năm 2015, vị luật sư sinh năm 1970 này được đề nghị tham gia vào một nhóm đặc biệt có nhiệm vụ giúp FIFA vượt qua cuộc khủng hoảng lớn nhất trong lịch sử, khi Chủ tịch Sepp Blatter từ chức vào đầu tháng 6-2015, sau những cáo buộc đến từ Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) và cơ quan an ninh Thụy Sĩ.

Trước khi đảm nhận vị trí cao nhất ở FIFA, Gianni Infantino được hơn 100 liên đoàn thành viên FIFA ủng hộ, trong đó có lãnh đạo hai liên đoàn rất quan trọng là Anh và Mỹ. Thời điểm đó, khi FBI tổ chức nhiều cuộc điều tra, vây bắt các quan chức hàng đầu của FIFA thì việc Gianni Infantino được Liên đoàn Bóng đá Mỹ ủng hộ là điều vô cùng thuận lợi, để vị luật sư mang hai quốc tịch Thụy Sĩ và Italy này tiến bước dài ngồi vào ghế Chủ tịch FIFA.

Tuy nhiên, bề ngoài, Gianni Infantino tỏ ra khiêm tốn trước sự ủng hộ dành cho ông. Để củng cố uy tín của mình với tư cách là một nhà cải cách, Gianni Infantino đã sử dụng một hãng hàng không giá rẻ trong chuyến công tác chính thức đầu tiên trên cương vị Chủ tịch FIFA. Thế nhưng ngay sau đó luôn là các chuyến công cán, du lịch bằng chuyên cơ riêng hoặc ghế ngồi hạng thương gia siêu VIP.

Tân Chủ tịch FIFA Gianni Infantino (được bầu vào tháng 2-2016) đã từ chối 2 triệu USD tiền lương cho năm làm việc đầu tiên của mình, vì ông coi đó là “sự xúc phạm” khi tình cảnh FIFA thời điểm đó rối như mớ bòng bong.

Thế nhưng khi Gianni Infantino đi nước cờ lạ, bổ nhiệm Fatma Samoura, một cựu quan chức Liên hợp quốc ít được biết đến từ Senegal làm Tổng thư ký FIFA thì mọi người bắt đầu bàn ra tán vào.

Việc bổ nhiệm một phụ nữ châu Phi vào đội ngũ lãnh đạo châu Âu ở cấp thượng tầng FIFA trước đây toàn nam giới, thoạt đầu đã tạo ra hiệu ứng tốt, biến Fatma Samoura trở thành một trong những nhân vật quyền lực nhất trong lịch sử của FIFA.

Gượm đã. Vấn đề là Fatma Samoura, một nhà ngoại giao kỳ cựu nhưng lại có ít kinh nghiệm trong lĩnh vực tài trợ và bản quyền truyền hình. Nhưng với Chủ tịch FIFA, điều đó không quan trọng. Gianni Infantino tự coi mình là nhà lãnh đạo tối cao trên mọi phương diện, một người có thể và sẽ tham gia vào các vấn đề lớn-nhỏ. Tư duy trên được bộc lộ rõ ràng nhất vào năm ngoái. Thay vì ủy quyền cho Fatma Samoura hoặc một cấp phó khác điều hành những tháng cuối cùng chuẩn bị cho World Cup 2022 ở Qatar thì Chủ tịch FIFA Gianni Infantino đã gần như chuyển đến ở Doha (thủ đô Qatar) và tự mình thực hiện các công việc.

Chủ tịch FIFA Gianni Infantino đặt mục tiêu tiền thưởng ở kỳ World Cup năm 2026 và World Cup nữ 2027 sẽ bằng nhau. Ảnh: Getty

Ở World Cup 2022, Gianni Infantino nổi lên như một vị lãnh đạo mẫn cán khi thường xuyên dự khán các trận đấu ở Qatar. Có buổi tối, ông chạy xô 3-4 trận. Như ở trên đã phân tích, Gianni Infantino rất ít giao việc cho cấp phó hay ủy quyền cho ai đó. Ông thích tự mình quyết định và làm hết mọi việc.

Cảm thấy có điều gì đó bất ổn, các quan chức Liên đoàn Bóng đá châu Âu (UEFA) và Nam Mỹ (Conmebol) kiên quyết phản bác xu hướng việc gì cũng nhúng tay vào của Chủ tịch FIFA. Trong một diễn biến mới nhất, UEFA và Conmebol đã bác bỏ đề xuất tổ chức World Cup 2 năm/lần của Chủ tịch FIFA Gianni Infantino.

Bà Lise Klaveness, Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Na Uy là một trong số ít những người đứng đầu liên đoàn thành viên, từng công khai chỉ trích Gianni Infantino về những đề xuất có phần vô lý của ông. Bà cho rằng “nền văn hóa sợ hãi” đang hiển hiện ở FIFA đã ngăn cản sự lên tiếng chính nghĩa.

Nếu không chỉ trích thì một số người lại chọn giải pháp im lặng như Chủ tịch UEFA Ceferin chẳng hạn. Hai quý ngài Gianni Infantino và Caferin hầu như không nói chuyện, kể từ khi họ xung đột lần đầu vào năm 2018. Khi đó, Gianni Infantino yêu cầu Hội đồng FIFA cấp cho ông quyền ký hợp đồng trị giá 25 tỷ USD với một nhà đầu tư không xác định (sau này mới hay là một quỹ đầu tư Nhật Bản được chống lưng bởi nguồn tiền đến từ vùng Vịnh) để tạo ra giải đấu mới. Sự rạn nứt hoàn toàn trong mối quan hệ giữa hai nhà lãnh đạo trên chỉ mới được ngăn chặn, khi ông Gianni Infantino rút lại kế hoạch yêu cầu các thành viên FIFA bỏ phiếu tổ chức World Cup 2 năm/lần.

Án oan cho đối thủ chính?

Trong ngày 16-3-2023, khi ông Gianni Infantino tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai Chủ tịch FIFA, không biết có ai còn nhớ tới huyền thoại bóng đá Platini, nguyên Chủ tịch UEFA. Tháng 5-2016, Platini từ chức Chủ tịch UEFA sau khi kháng cáo chống lại lệnh cấm hoạt động bóng đá lên tòa án thể thao thế giới thất bại. Ngọn nguồn vụ việc là do FBI cùng cơ quan điều tra Thụy Sĩ tố cáo Sepp Blatter trong thời gian tại vị, có trả cho Chủ tịch UEFA Platini một khoản tiền thiếu minh bạch. Trong khi Sepp Blatter khẳng định Platini xứng đáng nhận số tiền trên vì đó là tiền trách nhiệm hỗ trợ công việc cho Chủ tịch FIFA trong hai năm. Kệ! Mời hai ông hầu tòa. Vào ngày 8-7-2022, Tòa án Hình sự liên bang ở thành phố Bellinzona (Thụy Sĩ) tuyên cựu Chủ tịch FIFA Sepp Blatter và cựu Chủ tịch UEFA Platini trắng án đối với cáo buộc tham nhũng trên.

Trước đó, các công tố viên cáo buộc Sepp Blatter và Platini đã dàn xếp bất hợp pháp để FIFA chuyển khoản cho huyền thoại bóng đá người Pháp 2,06 triệu USD vào năm 2011. Vụ việc này từng khiến Sepp Blatter phải nhận nhiều chỉ trích lẫn nghi kỵ khi kết thúc vai trò chủ tịch của mình tại FIFA hồi năm 2015. Đồng thời, đó cũng là cú đòn “knock-out” đối với tham vọng được bầu vào chức Chủ tịch FIFA của Platini.

Chuyện này, hẳn người nhớ hơn cả chính là đương kim Chủ tịch FIFA Gianni Infantino.

HÀ THÀNH