Tìm về những trang sử hào hùng của dân tộc

Pác Bó - nơi khởi nguồn của cách mạng

Sau 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước, trở về Tổ quốc, ngày 8-2-1941, Bác Hồ chọn hang Pác Bó (Cao Bằng) làm nơi dừng chân vì vị trí chiến lược và an toàn. Hang Pác Bó ẩn mình giữa những dãy núi hiểm trở, vừa thuận lợi cho việc tiếp cận các căn cứ cách mạng ở Trung Quốc, vừa dễ dàng liên lạc với các đồng chí trong nước. Trong thời gian lưu lại tại đây, cuộc sống của Bác Hồ gặp rất nhiều khó khăn nhưng đầy tinh thần cách mạng, luôn hướng về mục tiêu giải phóng dân tộc. Bác đã dịch các tác phẩm của Karl Marx và Friedrich Engels, biên soạn thành những tài liệu phục vụ cách mạng.

Suối Lênin.

Cũng trong thời gian này, Bác Hồ đã đặt tên cho con suối trước hang Pác Bó là suối Lênin và ngọn núi bên cạnh là núi Các Mác. Tên gọi này không chỉ thể hiện tình cảm đặc biệt của Bác đối với hai nhà lãnh tụ vĩ đại của phong trào cộng sản quốc tế-Vladimir Ilyich Lenin và Karl Marx-mà còn là biểu tượng của tinh thần quốc tế vô sản, thể hiện sự đoàn kết và liên kết giữa các phong trào cách mạng trên thế giới. 

Ngày nay, Khu di tích quốc gia đặc biệt Pác Bó trở thành điểm đến không thể thiếu trong hành trình tìm hiểu lịch sử cách mạng Việt Nam. Du khách khi đến thăm Pác Bó có thể cảm nhận được không khí thiêng liêng, trầm mặc của một thời kỳ cách mạng gian khổ. Những hiện vật như bàn, ghế, bếp lửa mà Bác Hồ đã sử dụng vẫn được bảo tồn, gợi nhớ về cuộc sống giản dị nhưng đầy quyết tâm của Người. Cùng đó, suối Lênin quanh năm xanh mát, trong lành là một trong những điểm thu hút du khách. Dòng suối uốn lượn qua những cánh rừng xanh ngát, tạo nên một bức tranh thiên nhiên thơ mộng và yên bình. Nằm ngay bên cạnh suối Lênin là núi Các Mác. Trước kia, dưới chân núi là nơi Bác Hồ thường bắc bếp thổi cơm, một hình ảnh giản dị nhưng đầy ý nghĩa, thể hiện tinh thần giản dị và sự gắn bó với cuộc sống của người dân.

Đến với Khu di tích quốc gia đặc biệt Pác Bó hôm nay, du khách còn có thể ghé thăm các di tích mang nhiều ý nghĩa, như: Cột mốc 108, Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhà trưng bày, nơi Bác Hồ ngồi câu cá, lán Khuổi Nặm...

Tân Trào - Thủ đô kháng chiến 

Di tích quốc gia đặc biệt Tân Trào được biết đến như “Thủ đô kháng chiến” khi được Bác Hồ và Trung ương Đảng chọn làm căn cứ cách mạng để chuẩn bị cho cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 và kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Di tích này có tổng diện tích lên tới 2.500ha, với 138 di tích, cụm di tích lịch sử nổi tiếng. Trong đó, tiêu biểu là Cây đa Tân Trào, nơi đồng chí Võ Nguyên Giáp đọc bản “Quân lệnh số 1” vào chiều 16-8-1945 và hạ lệnh xuất quân tiến về Hà Nội, mở đầu cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám thành công rực rỡ.

Lán Nà Nưa - nơi Bác Hồ làm việc suốt 3 tháng vào mùa hè năm 1945 để chuẩn bị cho cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945.

Cùng đó là nhiều di tích gắn liền với các sự kiện lịch sử. Tại đình Tân Trào, vào ngày 16 và 17-8-1945 diễn ra những sự kiện lịch sử có ý nghĩa quan trọng cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Chủ tịch Hồ Chí Minh và Trung ương Đảng tổ chức Quốc dân Đại hội và phát đi lời kêu gọi cứu quốc, truyền đạt tới hơn 20 triệu người dân khắp cả nước để hỗ trợ tổng khởi nghĩa, mở ra trang sử mới cho đất nước với chính quyền độc lập và tự do. Đình Hồng Thái-điểm dừng chân đầu tiên của Bác Hồ khi Người trở về từ Pác Bó-là nơi tổ chức nhiều sự kiện quan trọng của cách mạng Việt Nam, góp phần quan trọng vào chiến thắng chung của Tổng khởi nghĩa Tháng Tám và công cuộc chiến đấu trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược của toàn dân tộc. Lán Nà Nưa là nơi Bác Hồ đã làm việc suốt 3 tháng vào mùa hè năm 1945 để chuẩn bị cho cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám...

Nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử gắn với phát triển du lịch, tỉnh Tuyên Quang đã triển khai đồng bộ quy hoạch tổng thể Khu di tích quốc gia đặc biệt Tân Trào đến năm 2030 và được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định phê duyệt, nhằm phát triển du lịch, bảo đảm tính bền vững, gắn kết chặt chẽ với việc phục hồi, bảo tồn, tôn tạo các di tích lịch sử, văn hóa, giữ gìn cảnh quan môi trường, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

Rừng Trần Hưng Đạo - nơi khởi nguồn của Quân đội nhân dân Việt Nam

Khu di tích quốc gia đặc biệt rừng Trần Hưng Đạo là nơi ghi dấu sự thành lập và hoạt động của Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân-tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam. Đây cũng là nơi gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp hoạt động cách mạng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp-người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Ngày nay, đến với Khu di tích quốc gia đặc biệt rừng Trần Hưng Đạo, du khách được tìm hiểu truyền thống lịch sử vẻ vang với 5 di tích quan trọng. Thứ nhất là rừng Trần Hưng Đạo với 4 địa điểm: Địa điểm thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân; lán nghỉ và bếp ăn của Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân; mỏ nước phục vụ nước sinh hoạt cho Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân; đỉnh Slam Cao-nơi đồng chí Võ Nguyên Giáp và Ban chỉ huy Đội đặt trạm quan sát. 

Phù điêu tái hiện Lễ thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân tại Khu di tích quốc gia đặc biệt rừng Trần Hưng Đạo. Ảnh: NGUYÊN SINH

Di tích thứ hai là hang Thẳm Khẩu. Hang nằm ở lưng chừng núi, sâu khoảng 3m, dài khoảng 12m. Trong những năm 1941-1944, hang Thẳm Khẩu được sử dụng làm trạm liên lạc, đưa cơm phục vụ các đồng chí hoạt động cách mạng và là nơi tập trung của Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân vào ngày 24-12-1944 để chuẩn bị đánh đồn Phai Khắt.

Di tích thứ ba là đồn Phai Khắt. Đây là nơi diễn ra trận đầu ra quân của Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân (ngày 25-12-1944). Hiện nay, đồn Phai Khắt đã được tu bổ và trưng bày hình ảnh, hiện vật tái hiện buổi lễ thành lập, những hoạt động của Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân.

Di tích thứ tư là đồn Nà Ngần-nơi ghi dấu trận đánh thứ hai giành thắng lợi của Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân (ngày 26-12-1944). Hiện nay, ngôi nhà cũ không còn, tại địa điểm này xây dựng một nhà bia ghi dấu chiến công oanh liệt của Đội.

Di tích thứ năm là Vạ Phá-một thung lũng rộng, tương đối bằng phẳng, ngay chân đồi Slam Khẩu. Tại đây, vào tháng 2-1944, Tổng bộ Việt Minh Cao Bằng đã mở lớp huấn luyện bồi dưỡng cán bộ cho toàn tỉnh do các đồng chí Võ Nguyên Giáp, Lê Thiết Hùng phụ trách. Lớp huấn luyện quân sự là bước chuẩn bị về lực lượng, góp phần tích cực vào việc thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân. Hiện nay, Vạ Phá còn lại dấu tích lán trại của lớp học quân sự, có diện tích khoảng 150m².

Ngày nay, đến với Khu di tích quốc gia đặc biệt rừng Trần Hưng Đạo, du khách không chỉ được tìm hiểu truyền thống lịch sử vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam mà còn được khám phá, chiêm ngưỡng vẻ đẹp của khu rừng nguyên sinh có diện tích rộng hơn 200ha, với nét đẹp hoang sơ và bầu không khí trong lành, mát mẻ.

TRẦN LONG