“Chỉ còn biết bầu trời và nhiệm vụ”

5 giờ 15 phút, nhân viên kỹ thuật Trung đoàn Không quân 937 (Sư đoàn 370, Quân chủng Phòng không-Không quân) đã có mặt tại khu kỹ thuật, bắt đầu kiểm tra tình trạng kỹ thuật, chuẩn bị cho ban bay khí tượng cất cánh. Trời sáng rõ, Trung tá Kiều Việt Anh, Trung đoàn trưởng nhanh chóng lên buồng lái. Tiếng động cơ máy bay gầm rú. Chiếc Su-22 lăn bánh ra đường băng, rồi dũng mãnh lao vút lên không trung...

Máy bay Su-22 luôn được chuẩn bị kỹ thuật tốt nhất trước giờ bay.

Khát khao chinh phục bầu trời

Buổi thực hành bay huấn luyện Su-22 ở Trung đoàn 937 bắt đầu như thế! Từ 6 giờ sáng đến hơn 12 giờ trưa, hàng chục chuyến bay thay nhau cất cánh, chinh phục bầu trời. Kết thúc mỗi chuyến bay, rời buồng lái, gương mặt các phi công rạng ngời nụ cười chiến thắng. Những cái bắt tay siết chặt, những cái vỗ vai ấm tình giữa phi công và những người thợ máy như cùng nhau chia sẻ niềm vui mặc cho mồ hôi ướt đẫm lưng áo. Bước đi khoan thai cùng nụ cười rạng rỡ, Đại úy, phi công Đặng Hoàng Hiệp, Chính trị viên Phi đội 1, vẫy tay giơ ký hiệu chúc đồng đội tự tin bước vào ban bay mới. Anh vừa thực hiện chuyến bay trinh sát tuần tiễu trên khu vực đơn vị quản lý. Sau hơn một giờ bay, vượt qua hơn 1.000km, anh đã thực hiện quan sát tình hình trên không, trên biển, kịp thời báo cáo về sở chỉ huy, rồi đưa máy bay hạ cánh xuống sân bay Thành Sơn an toàn. Hơn 10 năm kinh nghiệm, những chuyến bay của anh luôn an toàn tuyệt đối, được cấp trên và đồng đội tin tưởng. Đại úy Đặng Hoàng Hiệp tâm sự: “Để trở thành phi công quân sự phải rèn luyện, học tập, tích lũy toàn diện cả về kỹ năng, bản lĩnh, tâm lý và thể lực. Phi công quân sự điều khiển một khối tài sản lớn của quân đội, của quốc gia nên chúng tôi luôn tự nhủ phải nắm chắc kiến thức các chuyên ngành, từ kỹ thuật hàng không, thiết bị trên buồng lái, kỹ năng dẫn đường, hiểu biết về khí tượng... đến nguyên lý bay, khí động lực học và nội dung các bài bay. Đặc biệt, phi công phải nắm vững phương pháp xử lý bất trắc trong quá trình bay để bảo đảm an toàn, hoàn thành tốt nhiệm vụ”.

Những bất trắc mà anh Hiệp nhắc đến không phải hiếm, đòi hỏi bản lĩnh, kinh nghiệm và kỹ năng xử trí của phi công phải rất nhanh và chính xác. Nếu như các phương tiện khác khi xảy ra hỏng hóc, gặp sự cố có thể dừng lại để sửa chữa, thì với máy bay, phi công vừa phải điều khiển phương tiện, vừa phải xử lý tốt các tình huống phát sinh ở trên không và đưa máy bay về hạ cánh an toàn. Do vậy, ngoài việc nắm chắc hệ thống kiến thức về khoa học hàng không, người phi công phải xây dựng cho mình bản lĩnh vững vàng trong quá trình thực hành bay; đồng thời, thường xuyên rèn luyện thể lực, khả năng chịu đựng để đủ sức khỏe và sự tỉnh táo điều khiển máy bay chuyển động tốt nhất trong không gian 3 chiều. Muốn có được bản lĩnh ấy, theo Đại úy, phi công Lê Văn Quyết, Phó phi đội trưởng Phi đội 2, người có sở trường về các bài bay kỹ thuật nhào lộn: Cùng với sự chỉ dạy, hướng dẫn của cấp trên và của những phi công giàu kinh nghiệm, quan trọng nhất vẫn là niềm đam mê và sự nỗ lực của bản thân. Để có được điều đó, mỗi phi công phải tự học, tự tích lũy kiến thức để thành thạo, linh hoạt từng động tác. Đối với các bài bay và khi tham gia bay theo biên đội, phi công vừa phải điều khiển máy bay cân bằng, bảo đảm đúng số liệu bay, vừa phải quan sát đội trưởng, giữ khoảng cách an toàn; tay, chân, mắt... luôn phải nhanh nhẹn, chính xác. “Nghề phi công quân sự, từ lúc bước vào buồng lái cho đến khi hạ cánh phải tập trung cao độ, không được nghĩ đến bất cứ ai hay bất cứ điều gì khác, chỉ còn biết bầu trời và nhiệm vụ”, Đại úy Lê Văn Quyết nói.

Biên đội Su-22 (Trung đoàn Không quân 937) dũng mãnh trên bầu trời.

Tiếp xúc với đội ngũ phi công của Trung đoàn 937, chúng tôi cảm nhận được ở họ niềm say mê, khát khao chinh phục bầu trời. Bất kể thời gian, hễ có điều kiện thuận lợi là họ lại tập luyện trên sa hình, trên buồng lái; lại cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm ngay trên thao trường và sau mỗi chuyến bay. Điều đó giúp các phi công vốn ham bay, say tập có thêm bản lĩnh, kỹ năng, không chỉ hoàn thành xuất sắc nội dung huấn luyện bay theo yêu cầu, mà còn thực hiện tốt những bài bay kỹ thuật phức tạp, bay đường dài, chặn kích, ném bom mục tiêu mặt đất, mặt biển... và tham gia diễn tập bắn ném an toàn, trúng đích. Để đạt được bản lĩnh ấy, quả thực mỗi phi công khi bước vào buồng lái trong đầu họ “chỉ còn bầu trời và nhiệm vụ”...

Bản lĩnh phi công quân sự

Với đặc thù huấn luyện, SSCĐ bảo vệ vùng trời, biên giới, hải đảo, thềm lục địa và khu vực đặc quyền kinh tế phía Nam của Tổ quốc; đồng thời huấn luyện chuyển loại phi công mới ra trường, những năm qua, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn 937 luôn quán triệt sâu sắc nhiệm vụ, bám sát phương châm, quan điểm, nguyên tắc huấn luyện, đề ra nhiều biện pháp hiệu quả nâng cao chất lượng huấn luyện và bảo đảm an toàn bay. Trung tá Nguyễn Ngọc Giao, Phó trung đoàn trưởng quân huấn, cho biết: “Ngoài yêu cầu cao đối với phi công trong quá trình tự học, tự rèn luyện, chúng tôi luôn tuân thủ nghiêm ngặt quy trình huấn luyện. Song, dù huấn luyện ở cấp độ nào thì mọi cá nhân cũng phải chấp hành nghiêm quy tắc an toàn của ngành, tuân thủ quy trình 3 giai đoạn bay, 4 giai đoạn kỹ thuật, tập trung vào giai đoạn giảng bình, rút kinh nghiệm, tìm ra nguyên nhân hạn chế để nhanh chóng khắc phục sau mỗi đợt bay”.

Để nhiệm vụ huấn luyện sát thực tiễn, đạt chất lượng tốt, trung đoàn đã triển khai nhiều đợt tập huấn, sinh hoạt tư tưởng để nâng cao trình độ và ý thức trách nhiệm cho cán bộ, chiến sĩ; tổ chức huấn luyện chặt chẽ, đúng phương châm, nhiệm vụ và các quy định, điều lệ quân huấn; duy trì, thực hiện nghiêm mọi chế độ, nền nếp công tác huấn luyện và bảo đảm an toàn bay... Theo Trung tá Kiều Việt Anh, Trung đoàn trưởng: Căn cứ trình độ cụ thể của từng phi công, đặc điểm bay, điều kiện khí tượng và các mặt bảo đảm, trung đoàn lập kế hoạch bay và tổ chức huấn luyện khoa học, sát thực tế, tuân thủ điều lệ bay và điều lệ an toàn bay; không đốt cháy giai đoạn, không chạy theo thành tích hay chỉ tiêu giờ bay... Chỉ có như vậy thì kết quả huấn luyện mới thực chất, thực sự, thực tế, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ SSCĐ bảo vệ Tổ quốc.

Các phi công trao đổi kinh nghiệm sau chuyến bay thắng lợi.

Đóng quân trên địa bàn với điều kiện khí hậu khắc nghiệt, “nắng như rang, gió như phang” (tiếng Nam Bộ phát âm “phan” thành “phang”), Trung đoàn 937 chịu ảnh hưởng tiêu cực của thời tiết, khí hậu. Không những thế, trang bị, khí tài của đơn vị qua nhiều năm sử dụng đã xuống cấp, dễ phát sinh hỏng hóc; vật tư, khí tài thay thế khan hiếm, khó khăn... Bởi thế, song song với nhiệm vụ huấn luyện, công tác bảo đảm an toàn bay được đơn vị đặc biệt coi trọng. Hằng năm, trung đoàn thường tổ chức các đợt tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng cho cán bộ, nhân viên các chuyên ngành bảo đảm kỹ thuật hàng không; bảo đảm kỹ thuật, hậu cần sân bay; duy trì nghiêm nền nếp, chế độ bảo quản, bảo dưỡng kỹ thuật, ngày kỹ thuật; tăng cường công tác quản lý vật tư kỹ thuật...

Đội ngũ thợ kỹ thuật của trung đoàn cũng được quan tâm, bồi dưỡng tay nghề đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Họ là lực lượng gắn bó mật thiết với phi công, vừa bảo đảm kỹ thuật cho máy bay cất cánh và thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ, vừa là người tiếp xúc sau cùng, động viên phi công, đóng nắp buồng lái trước khi máy bay lăn bánh. Và cũng chính họ là người đầu tiên đón phi công hoàn thành nhiệm vụ trở về... Theo lời Thượng tá QNCN Trần Phú Quýt, Phó phi đội trưởng phụ trách kỹ thuật Phi đội 1, nếu như phi công bước vào buồng lái chỉ còn bầu trời và nhiệm vụ thì những người thợ kỹ thuật khi chuẩn bị cho máy bay cất cánh luôn có mong ước lớn lao là sự an toàn của máy bay và đồng đội để sau mỗi lần chinh phục bầu trời họ lại trở về trong niềm vui chiến thắng. Điều đó thôi thúc những người thợ kỹ thuật luôn nỗ lực, tận tâm. Nói về sự lặng thầm bảo đảm an toàn bay, Trung tá Nguyễn Viết Điệp, Chủ nhiệm Kỹ thuật trung đoàn, chia sẻ: “Với phương châm “mọi thắng lợi trên không đều bắt nguồn từ mặt đất”, ngành kỹ thuật Trung đoàn 937 tập trung xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ, nhân viên kỹ thuật thạo nghề, chắc việc, có ý thức trách nhiệm cao. Để mỗi chuyến bay an toàn, thắng lợi, công tác bảo đảm kỹ thuật được tiến hành nghiêm ngặt theo 4 giai đoạn (chuẩn bị trước ngày bay, trước khi bay, giữa các chuyến bay và sau khi bay), bảo đảm máy bay luôn ở trạng thái tốt nhất trong mọi tình huống...”.

Rời sân bay Thành Sơn trong cái nắng chói chang, bỏng rát, chúng tôi càng thêm cảm phục bản lĩnh, ý chí của bộ đội không quân Trung đoàn 937. Dường như cái khắc nghiệt của khí hậu và sự đòi hỏi khắt khe của nghề nghiệp đã góp phần tạo nên bản lĩnh của những phi công quân sự để họ tự tin làm chủ những cánh bay kiêu hùng, sẵn sàng xuất kích bảo vệ yên bình bầu trời Tổ quốc...

Bài và ảnh: HOÀNG THÀNH - XUÂN CƯỜNG