Vâng, từ bao năm sấu đá vẫn là món đồ uống cực kỳ khoái khẩu, rất phổ biến ở Hà Nội cũng như khu vực Đồng bằng sông Hồng. Chỉ với nguyên liệu là những quả sấu xanh có vị cực chua, người ta đã kết hợp với đường phèn, một chút hương vị của gừng tươi, và viên đá lạnh là có một ly nước sấu đá giải khát, xua đi cái nắng nóng oi bức của mùa hè!
Sấu đá là món dễ chế biến, khi những quả sấu tươi mang cạo vỏ, khía xung quanh rồi ngâm nước lạnh cho nhựa phai ra, sau đó để ráo nước rồi bỏ vào lọ, hũ rắc đường phèn lên. Tùy theo khẩu vị của mỗi người mà nêm nhiều đường hay ít, thế nhưng theo kinh nghiệm của những người chế biến món sấu đá để bán chuyên nghiệp thì định lượng được xem là “chuẩn vị” nhất khiến món sấu đá ngon, để lâu không hỏng phải là 1kg quả sấu kết hợp với 1,5kg đường phèn. Từ khi bắt đầu chế biến tới khi có thể mang lọ, hũ sấu ra pha nước giải khát được cần khoảng từ 5 đến 7 ngày. Nếu để lâu hơn chút xíu thì đường ngấm sâu vào quả sấu, khi thưởng thức cùi của những quả sấu sẽ có vị giòn, ngọt đậm hơn, và đặc biệt là không còn bị chua nữa... Trước khi món sấu được sử dụng làm đồ giải khát, người ta thường không thể quên được việc phải nêm vào lọ, hũ sấu ngâm một chút gừng tươi giã nhuyễn, bởi có mùi vị của gừng tươi thì ly nước sấu đá giải khát sẽ thơm ngon, hấp dẫn hơn rất nhiều.
Uống nước sấu đá không chỉ mát mà còn rất lành, bởi món này không hề có bất kỳ một loại hóa chất phụ gia nào, giá cả thì rất bình dân. Mỗi ly nước sấu thường được chủ quán cho vào khoảng 3-4 quả sấu. Do vậy, thật thú vị khi chúng ta vừa uống nước, lại vừa được nhâm nhi những quả sấu giòn, ngọt, bùi bùi của đất Hà thành. Chẳng vậy mà đi ngang nhiều con phố trung tâm khu vực Hồ Gươm, Hồ Tây, khu Văn Miếu-Quốc Tử Giám..., thi thoảng tôi vẫn bắt gặp nhiều nhóm du khách nước ngoài ngồi quán vỉa hè uống nước sấu đá, và họ tỏ rõ sự thích thú, có người còn tấm tắc khen. Một bà bán quán nước gần cổng chùa Trấn Quốc, bên đường Thanh Niên, nơi có rất nhiều du khách nước ngoài viếng thăm mỗi ngày, kể: “Những khách Tây vào quán của tôi các tháng mùa hè đều rất mê nước sấu. Có người uống tới 2 ly một lúc. Có nhóm uống xong, còn mua thêm mỗi người một ly để mang về uống tiếp”...
Không chỉ có ở vỉa hè mà đến các nhà hàng sang trọng ở Hà Nội hiện nay đều có món sấu đá để phục vụ du khách thưởng thức. Giải khát sấu đá vì thế theo thời gian đã trở thành một nét văn hóa ẩm thực đặc trưng của người Hà Nội.
NGUYỄN THỊ HẢI