Theo “Từ điển tiếng Việt”, Viện Ngôn ngữ học, năm 2021, trang 648, “khua” nghĩa là đưa qua đưa lại theo các hướng khác nhau để xua, gạt; làm cho động, cho kêu lên bằng động tác đánh, gõ, đập liên tiếp; làm cho thức dậy bằng tiếng ồn hoặc một động tác nào đó liên tiếp. “Khua môi” là cử động liên tục, mạnh mẽ của đôi môi khi nói, ngụ ý nói nhiều, liên tục, thao thao bất tuyệt. Trang 820, “múa” là làm động tác mềm mại, nhịp nhàng nối tiếp nhau để biểu hiện tư tưởng, tình cảm hoặc để rèn luyện thân thể. "Múa mép" là cử động linh hoạt, điệu bộ của miệng khi nói, thường mang ý chỉ sự hoa mỹ, bóng bẩy trong lời nói.
Như vậy, câu thành ngữ "Khua môi múa mép" dùng để miêu tả những người nói năng một cách huyên thuyên, thao thao bất tuyệt. Ở tầng nghĩa sâu hơn, câu thành ngữ phê phán những người thường nói lời sáo rỗng, thiếu nội dung thực tế, không có giá trị hoặc không đi đôi với hành động cụ thể. Họ có thể nói rất hay, rất giỏi, nhưng lại làm rất ít hoặc không làm gì cả. Đó là những người thích phô trương bằng lời nói, thổi phồng khả năng hoặc thành tích của bản thân một cách không trung thực. Lời nói của những người "khua môi múa mép" thường thiếu đi sự chân thành, không xuất phát từ thực tế và thường không được người khác tin tưởng, tôn trọng.
Câu thành ngữ "Khua môi múa mép" là một lời phê phán nhẹ nhàng nhưng sâu cay đối với những người chỉ giỏi nói suông, thiếu hành động thực tế và không đáng tin cậy; đồng thời nhắc nhở mọi người phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện bản thân trong lời nói và hành động, phải cẩn trọng và có trách nhiệm với từng lời mình nói ra. Nói phải đi đôi với làm thì mới nhận được sự tôn trọng của người khác.
VĂN TUẤN