Nhà văn Nguyễn Hồng Thái đã góp phần quan trọng trong xây dựng đội ngũ nhà văn Công an. Anh chị em viết văn trong lực lượng Công an đã có một thời kỳ dài khá mỏng, nhiều nhà văn tuổi tác đã cao, trong khi đó đòi hỏi sáng tác văn học nghệ thuật về ngành là rất cao, liên tục và ngày càng rộng mở.
Đứng trước thực tiễn ấy, với tầm nhìn chiến lược của Trung tướng, nhà văn Hữu Ước, Tổng biên tập Báo Công an nhân dân, An ninh thế giới, Phó tổng cục trưởng Tổng Cục Chính trị Công an nhân dân, Chi Hội trưởng Chi Hội Nhà văn Công an, cùng với sự nhiệt huyết của các cộng sự, trong đó có nhà văn Nguyễn Hồng Thái đã kiên quyết, kiên trì, vừa phát hiện, bồi dưỡng, vừa tạo mọi điều kiện để các nhà văn trẻ ngành Công an, các tác giả tâm huyết với đề tài Công an nhân dân có được vùng đất màu mỡ nhất, sự chăm sóc nhiệt thành nhất, từ đó mới có được diện mạo tác giả và khối lượng tác phẩm văn học đồ sộ về ngành như hôm nay.
Nếu nhà văn Hữu Ước như một thủ lĩnh chỉ huy chiến lược ở tầm cao với những kế sách lâu dài thì Nguyễn Hồng Thái đã rất xuất sắc trong phát hiện, bồi dưỡng, nâng niu, mời gọi các hạt mầm văn nghệ trẻ, che chắn mọi gió lốc bất thình lình từ những điều chưa hiểu hết với anh chị em cầm bút giúp họ viết văn hội nhập với đội ngũ.
Nhất là giai đoạn ông làm Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Công an nhân dân đã tiếp tục phối hợp tổ chức giải Cây bút Vàng cùng nhà văn Hữu Ước, tham mưu và chủ trì tổ chức các cuộc vận động sáng tác về đề tài “Vì An ninh Tổ quốc và bình yên cuộc sống” do Bộ Công an và Hội Nhà văn Việt Nam phối hợp. Đọc bản thảo của các nhà văn trẻ trong ngành, ông nâng niu từng câu văn hay, những chi tiết đắt giá của các tác giả khiến người viết xúc động càng thêm gắn bó sáng tạo hay về đề tài Công an hơn.
Có lẽ ít người biết, Thiếu tướng, nhà văn Nguyễn Hồng Thái còn là một nhà khoa học với đầy đủ các phẩm chất của người làm công tác khoa học: Cẩn trọng, tỉ mỉ, sâu sát và luôn có tính phản biện cao trong tất cả các vấn đề mới mẻ đặt ra. Với học vị Tiến sĩ, Nguyễn Hồng Thái là nhà văn có sự bao quát các vấn đề khoa học vừa chặt chẽ vừa gợi mở. Tính phát hiện để đi xa và tính cập nhật thời sự mọi liên quan tới đời sống vật chất, tinh thần của lực lượng Công an nhân dân là một trong những thế mạnh khi Nguyễn Hồng Thái đảm đương cương vị Phó cục trưởng Cục Khoa học Chiến lược và Lịch sử Công an kiêm chức Tổng biên tập Tạp chí Công an nhân dân. Trên các cương vị này, Nguyễn Hồng Thái vừa phát huy được phẩm tính nhạy bén của nhà văn, vừa triển khai được các kế hoạch, công trình nghiên cứu khoa học hữu ích nhất để phục vụ đời sống toàn diện lực lượng Công an nhân dân.
Trong một hội thảo khoa học của ngành Công an năm 2022 do ông chủ trì tại Hội trường Cục Khoa học, Chiến lược và Lịch sử Công an đảm bảo cơ sở vật chất, các chế độ, tiêu chuẩn, bồi dưỡng xứng đáng với hàm lượng tri thức của các tác giả, tác phẩm văn học nghệ thuật trong ngành Công an, đã cho thấy tầm nhìn sâu sắc và nhất là cái tâm trong sáng để thu hút và phát triển đội ngũ làm công tác văn học nghệ thuật trong ngành.
Ông cho rằng, mọi thứ đều phải từng bước được luật hóa trên cơ sở của pháp luật và quy định, quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an. Anh chị em văn nghệ sĩ, nhất là giới lý luận phê bình hôm đó đã rất ngạc nhiên trước một Nguyễn Hồng Thái khơi dẫn và làm chủ diễn đàn khoa học một cách đĩnh đạc, sâu sắc với nhiều đề xuất mới mẻ. Cuộc ấy, tôi đã được ông mời tới làm việc rất kỹ, đặt viết tham luận và lắng nghe tư duy của một nhà văn Quân đội với xây dựng việc bảo đảm các tiêu chuẩn để xứng đáng với đóng góp tri thức của đội ngũ văn nghệ sĩ. Chúng tôi lại một lần nữa thấy được vẻ đẹp khác của vị tướng Công an.
    |
 |
| Thiếu tướng, nhà văn Nguyễn Hồng Thái. Ảnh do nhân vật cung cấp |
Ở những khúc đời thường, nhà văn Nguyễn Hồng Thái mới thực sự đáng yêu. Không chỉ bởi con người cũng như cái tên Hồng Thái chừng như có phần nữ tính, mà thực chất, lúc nào, ở đâu, làm gì, thì đều là sự khiêm nhường mềm mại rất tự nhiên.
Nhà văn Nguyễn Hồng Thái trong các bữa cơm thân mật của giới văn nghệ sĩ bên ngoài với anh chị em văn nghệ sĩ lực lượng Công an thường chủ động tươi cười giao lưu với tất cả mọi người. Trước bất kỳ ai, chỉ một vài câu đã khiến người đối diện tươi cười phấn khởi cạn ly. Bảo khéo léo thì ở lúc này đây, Nguyễn Hồng Thái có kém gì Hữu Thỉnh? Có khi còn chất phác, thực thà, đáng yêu hơn? Bởi những lúc như thế, Hữu Thỉnh chỉ tươi cười nhấp môi dăm bảy giọt bia, trong khi Nguyễn Hồng Thái, anh chị em nâng cốc, ông đều một mực uống cạn.
Nhưng cũng đừng tưởng bở với Nguyễn Hồng Thái. Cung mây đấy cũng là mặt đất đấy. Những tham luận ông đặt anh em theo các chuyên đề; các bài báo khoa học cho tạp chí; quy chế các kỳ cuộc chấm giải; thời gian, giờ giấc, trị giá bồi dưỡng cho anh em… Nguyễn Hồng Thái đều nhớ không sai sót việc gì. Kể cả từng chữ trên lẵng hoa chúc mừng, vòng hoa phúng điếu, to nhỏ, dài ngắn, màu sắc... ông đều nhớ như in, chỉ đạo kiểm tra tuyệt không sai sót. Bởi vậy, đi đâu, làm gì, thậm chí có việc gì khó khăn đến mấy, cứ giao cho Nguyễn Hồng Thái là cánh anh em văn bút Công an và Quân đội chúng tôi hết sức yên tâm. Ông chơi thân và trân trọng với nhiều nhà văn Quân đội. Ông nặng lòng biết ơn các nhà văn Quân đội, nhất là nhà văn Xuân Thiều và nhà văn Lê Lựu đã giúp ông trưởng thành về nghề văn, giúp các cây viết trẻ Công an và hỗ trợ phong trào sáng tác văn chương của công an có được thành quả như hiện nay.
Nhà văn Nguyễn Hồng Thái, với giới văn bút chúng tôi, anh như cây cầu nối khăng khít, keo sơn, bền chặt giữa đội ngũ nhà văn Công an và Quân đội.
Nhà văn PHÙNG VĂN KHAI