Khi giải trí biến thành nỗi ám ảnh

Adi là tài xế riêng cho một gia đình giàu có ở Surabaya, thành phố lớn thứ hai của Indonesia, nằm ở phía Đông Java. Với mức lương hằng tháng gần 4 triệu rupiah (khoảng 6,5 triệu đồng), Adi sống thoải mái ở miền quê nghèo. Tuy nhiên, game đã khiến anh kiệt quệ và mất cả tổ ấm gia đình. Adi kể: “Tôi phát hiện ra trò chơi trực tuyến trong một lần về quê vào năm 2019. Sau khi làm việc trên đồng, đàn ông trong làng thường tụ tập ở warung (một loại lều, nơi mọi người đến giao lưu và ăn uống, phổ biến ở Indonesia và Malaysia) để uống cà phê và chơi điện thoại. Người ta giới thiệu cho tôi trò chơi domino và tôi bắt đầu chơi cho vui”.

leftcenterrightdel

 Nhiều người Indonesia bị cám dỗ bởi các trò chơi cờ bạc trực tuyến. Ảnh: AFP

Trở lại Surabaya, Adi chơi game thường xuyên hơn. “Bất cứ khi nào không lái xe, tôi đều chơi và chẳng mấy chốc tôi bị cuốn hút vào các trò chơi trên internet”, Adi nói về nỗi ám ảnh mang tên “cờ bạc trực tuyến” của mình. Từ chơi cho vui, Adi bắt đầu cắt xén tiền lương để thỏa mãn cơn nghiện cờ bạc của mình. Những hình ảnh của trò chơi trực tuyến xuất hiện ngày một nhiều trong đầu Adi, ngay lúc anh đang lái xe, thậm chí đi cả vào trong giấc ngủ muộn mằn. Dần dần, cờ bạc xâm lấn cả vào tiền tiết kiệm của Adi. Anh giải thích: “Tôi đã cố giấu vợ điều đó. Nhưng cô ấy nhận ra tôi nghiện chơi cờ bạc trực tuyến khi tôi bắt đầu bán đồ trang sức của cô ấy. Không chịu đựng nổi người chồng nghiện cờ bạc, cô ấy đã ly hôn với tôi vào năm 2023”.

Người đàn ông sau đó chìm vào vòng xoáy đi xuống của cờ bạc. Anh vay tiền từ người thân trong gia đình, bạn bè và cả các chủ tiệm cầm đồ. “Giờ đây, tôi chẳng còn gì cả. Tôi chẳng còn cả xe máy để đi”, Adi nói trong sự chán nản.

Đùa với cuộc đời

Thống kê cho thấy, năm 2023, doanh thu từ cờ bạc trực tuyến ở Indonesia ước đạt 327.000 tỷ rupiah (gần 20 tỷ euro), cao gấp 3 lần so với năm 2022. Trong quý đầu tiên của năm 2024, "các giao dịch lên tới 101.000 tỷ rupiah (5,8 tỷ euro)”, báo Tempo của Indonesia cho hay.

Giống như Adi, có gần 3 triệu người đam mê cờ bạc, trực tuyến hoặc trực tiếp, một hoạt động bất hợp pháp ở Indonesia-quần đảo khoảng 270 triệu dân với đa số là người Hồi giáo này. Nghiện cờ bạc trực tuyến ảnh hưởng đến tầng lớp thiệt thòi nhất ở Indonesia, dẫn đến những thảm kịch đau lòng như tự tử hoặc giết người. Ngày 25-5, một viên chức ở Indonesia đã tự kết liễu đời mình sau khi gánh khoản nợ gần 47.000 euro. Cũng nợ nần sau khi chơi game trực tuyến, anh Prima Saleh Gea đã treo cổ tự tử vào ngày 4-6. 4 ngày sau, một nữ cảnh sát còng tay chồng và thiêu sống anh ta sau khi biết chồng mình đã tiêu toàn bộ tiền thưởng hằng năm vào cờ bạc trực tuyến thay vì mua đồ dùng cần thiết cho cặp song sinh 3 tháng tuổi của họ.

3 thảm kịch trên được tờ The Jakarta Post nêu bật trong bài viết có tựa đề “Đùa với cuộc đời”. Theo nhật báo Indonesia, những bi kịch trên khiến chính quyền phải tuyên chiến với cờ bạc trực tuyến, khi tệ nạn này đang trên đà trở thành “loại thuốc phiện mới”. Tổng thống Indonesia Joko Widodo cam kết sẽ tăng cường các biện pháp để chống lại nạn cờ bạc trực tuyến. “Đừng chơi, dù ngoại tuyến hay trực tuyến. Nếu bạn may mắn, nếu bạn có tiền thì tốt hơn hết là bạn nên tiết kiệm hoặc dùng nó để đầu tư”, ông Widodo nói trong một video đăng trên mạng xã hội. 

Ngày 14-6, Tổng thống Widodo tuyên bố thành lập một đơn vị đặc biệt để xóa nạn cờ bạc trực tuyến. Trong số những biện pháp đầu tiên được đưa ra, chính phủ đã chặn gần 3 triệu nội dung quảng cáo cá cược trực tuyến và hơn 5.000 tài khoản ngân hàng cùng ví điện tử bị nghi ngờ tạo điều kiện cho các hoạt động cờ bạc trên internet. Những mạng xã hội như TikTok, X hay Facebook cũng nằm trong tầm ngắm của các nhà điều tra Indonesia.

Trong quá trình điều tra, cơ quan chức năng đã bắt giữ một số đối tượng bị cáo buộc quảng cáo cờ bạc trực tuyến. Theo luật pháp Indonesia, bất kỳ ai bị bắt quả tang đánh bạc đều phải đối mặt với mức án tối đa là 4 năm tù hoặc phạt tiền gần 680 euro. Những người điều hành đường dây đánh bạc trực tuyến có thể phải đối mặt với hình phạt nặng hơn-6 năm tù và phạt tiền gần 680.000 euro. Gần đây, Chính phủ Indonesia đã mở cuộc điều tra liên quan đến 1.000 nghị sĩ bị nghi ngờ có liên quan đến hoạt động này. Với các giao dịch ước tính gần 6 tỷ euro trong quý I-2024, cờ bạc trực tuyến đang khơi dậy lòng tham của một số người. “Nhiều người nghiện cờ bạc sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người khác tham nhũng”, Mohammad Faisal, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu độc lập Core ở Jakarta cho biết.

Tuy nhiên, vẫn phải xem liệu những biện pháp trên được thực hiện có vượt ra ngoài khuôn khổ chiến dịch truyền thông hay không. Tháng 7 năm ngoái, Chính phủ Indonesia đã xóa hơn 500.000 trang web này và cuối cùng đã mở cửa trở lại vài tháng sau đó. Tiến sĩ Chew Han Ei, nhà nghiên cứu cấp cao tại Phòng thí nghiệm xã hội của Viện Nghiên cứu chính sách tại Indonesia cho rằng: “Việc chặn các trang web này không hiệu quả vì những nỗ lực cấm IP (giao thức internet) giống như trò chơi đập chuột. Ngay sau khi một trang web bị chặn, nó thường xuất hiện trở lại dưới một tên và miền khác và tình hình vẫn lại như vậy”.

Theo ông Mohammad Faisal, cờ bạc trực tuyến là một vấn đề phức tạp, bộc lộ những khiếm khuyết sâu sắc trong xã hội. Nhà nghiên cứu đặc biệt quan ngại về số lượng người trẻ nghiện cờ bạc trực tuyến ngày càng tăng. Trong số gần 3 triệu người chơi cờ bạc trực tuyến, có 80.000 người dưới 10 tuổi và 440.000 người từ 10 đến 20 tuổi. Ông kết luận: “Ngày nay, tất cả trẻ em đều có điện thoại trong tay, nhưng rất ít trong số đó được giáo dục kỹ thuật số”.

HOÀNG ĐAN