"Con chị nó đi..."
Arco Gnocchi, cổ động viên nhiệt thành của Ajax, tự nhận mình quá già để mua một chiếc áo đấu với tên của cầu thủ mà anh yêu thích. Tuy nhiên, vào mùa hè năm nay, lần đầu tiên sau gần một thập niên, Arco Gnocchi đã tạo ra ngoại lệ. Chiếc áo đấu anh mua cho mùa giải mới mang số 9, in tên Brian Brobbey, tiền đạo 20 tuổi đầy tài năng.
Mặc dù yêu thích Brian Brobbey nhưng Arco Gnocchi tin rằng chỉ vài ba năm nữa thôi, chiếc áo đấu mới tinh của anh sẽ trở nên lỗi thời. Thậm chí có thể ngay mùa giải năm sau, Brian Brobbey sẽ chuyển sang khoác áo đội bóng mới. Ở câu lạc bộ (CLB) Ajax, nơi phần đông các cầu thủ trẻ thành danh rời đội bóng ở tuổi 23, thì Arco Gnocchi có lý do để tin rằng, sau 3 mùa giải nữa, tiền đạo sinh năm 2002 Brian Brobbey sẽ cập bến đỗ mới trong sự nghiệp.
Từ lâu, Ajax đã là nơi xuất thân của các cầu thủ trẻ tài năng, đáng tin cậy và sung mãn nhất trong làng túc cầu thế giới. Người hâm mộ Ajax đã chứng kiến huyền thoại Johan Cruyff, Marco van Basten, Dennis Bergkamp, Wesley Sneijder, Frenkie de Jong và vô số những cầu thủ tài năng khác ra đi. Họ đã quen với chuyện thường ngày, rằng đội bóng thân yêu mùa giải nào cũng phải chia tay ít nhất 2-3 hảo thủ. Nhưng Ajax là thế, “con chị nó đi, con dì nó lớn”.
Theo nghĩa đó, mùa hè năm nay ở Ajax cũng không có gì khác biệt. Kỳ chuyển nhượng bắt đầu với việc Edwin van der Sar-cựu thủ môn của CLB, hiện là Giám đốc điều hành Ajax chia tay thân mật Andre Onana, khi thủ môn này gia nhập Inter; và hậu vệ phải Noussair Mazraoui chuyển đến Bayern Munich. Edwin van der Sar thậm chí không có vẻ gì là lo lắng khi mất Ryan Gravenberch, tiền vệ tài năng 20 tuổi, người đã sớm theo Noussair Mazraoui đến Bayern Munich. “Ryan Gravenberch có nguyện vọng ra đi và chúng tôi có nghĩa vụ đáp ứng”, Edwin van der Sar nói.
Sự thanh thản của Edwin van der Sar không có gì phải ngạc nhiên. Ajax không hoạt động theo kiểu giữ cầu thủ bằng mọi giá. Thậm chí, lãnh đạo đội bóng còn mong đợi cầu thủ rời đi để đôn các cầu thủ trẻ khác lên đội 1. Ajax lập ngân sách hoạt động cho đội bóng, lập cả kế hoạch cho những cầu thủ rời đi, do đó, lãnh đạo CLB không bao giờ bị động. Khác biệt một chút khi tiền đạo Antony rời đội chuyển sang Manchester United với giá 100 triệu USD. Điều này khiến HLV của Ajax, ông Alfred Schroeder khó chịu vì thương vụ diễn ra vào cuối kỳ chuyển nhượng, khiến ban huấn luyện đội bóng khó tìm kiếm nhân sự thay thế hoàn hảo trên hàng công.
Tuy nhiên, giá chuyển nhượng Antony tới 100 triệu USD thì quả là quá hời cho Ajax, và Giám đốc điều hành Edwin van der Sar biết cách xoa dịu cơn giận của HLV Alfred Schroeder.
Đến cuối tháng 8 vừa qua, cuộc khởi hành rời Ajax vẫn chưa dừng lại với Mazraoui, Onana và Gravenberch. Sebastien Haller, tâm điểm trên hàng công của Ajax đã đến Borussia Dortmund. Hậu vệ Perr Schuurs đã gia nhập Torino. Nicolas Tagliafico, hậu vệ cánh trái lâu năm, đã chuyển đến Lyon.
Được giá là bán
Tuy nhiên, người hâm mộ Ajax không muốn chứng kiến Antony và Lisandro Martinez, hậu vệ người Argentina có tiếng gan dạ, thiện chiến chuyển đến Manchester United.
Nhà văn Marcel Stephan, người đã cổ vũ Ajax từ cuối thập niên 1970 cho biết: “Anh ấy (Martinez) là kiểu cầu thủ chơi bóng bằng cả trái tim của mình”. Cả Antony và Martinez đều đầu quân cho Manchester United, nơi họ gặp lại nhân vật quan trọng khác mà Ajax đã mất cũng vào mùa hè này, HLV Erik ten Hag.
Bộ đôi cầu thủ trên đã không lên đường với những lời chúc tốt đẹp nhất từ CLB. Antony từ chối tập luyện để được chuyển đi. Thậm chí sau đó, Ajax đã chơi trò ép giá, buộc Manchester United phải trả 100 triệu USD cho chữ ký của anh ấy; trong khi Martinez đã có va chạm với Giám đốc thể thao Gerry Hamstra khi đội bóng muốn làm giá trung vệ người Argentina này.
Sự ra đi của các cầu thủ là điều lãnh đạo Ajax luôn lường trước. Ngân sách hoạt động gần đây của Ajax là 170 triệu USD/năm. Chỉ riêng doanh thu mang về từ thương vụ Martinez và Antony đã giúp két sắt của đội bóng có 150 triệu USD. Số tiền đó cho phép Ajax không chỉ phá kỷ lục chuyển nhượng của Hà Lan, để chiêu mộ Steven Bergwijn từ Tottenham với giá 45 triệu USD, mà còn đủ khả năng chi trả mức lương cho cầu thủ vượt xa bất kỳ đối thủ nào ở giải vô địch quốc nội. Lợi thế tài chính đã giúp Ajax giành nhiều danh hiệu quốc nội và thi thoảng, lại có một chuyến phiêu lưu đầy bản sắc ở đấu trường Champions League.
Cũng như bao cổ động viên nhiệt thành khác, Arco Gnocchi mong muốn tiền đạo người Brazil Antony ở lại đội bóng thêm một năm, để hành trình của Ajax ở Champions League mùa giải này thêm phần thú vị. Marjan Olfers, Giáo sư thể thao và luật tại Đại học Tự do Amsterdam, cựu thành viên Ban giám sát của Ajax cho biết: “Luôn luôn là nỗi đau khi một hảo thủ ra đi. Bạn không thể xây dựng một đội bóng mạnh, hoàn hảo trong 5 năm. Thế mà ở Ajax, HLV luôn phải bắt đầu lại từ đầu sau mỗi một mùa giải”.
Không ít người hâm mộ cảm thấy CLB Ajax giống như một công ty thương mại hơn là một đội bóng đá. Menno Pot, tác giả của “The New Ajax”, cuốn sách nghiên cứu sự chuyển mình của đội bóng số 1 Hà Lan trong những năm gần đây, lưu ý rằng: “Ở Ajax, đều là những mối quan hệ ngắn hạn. Hiếm có cầu thủ nào trưởng thành từ lò đào tạo trẻ của CLB mà thi đấu cho đội nhà đến năm 25-26 tuổi. Tính từ năm 2001 đến nay, Ajax đã thu lãi gần 1 tỷ USD nhờ việc chuyển nhượng cầu thủ. Ở Ajax, cầu thủ cứ được giá là bán. Không có chuyện giữ chân hảo thủ bằng mọi giá, mà luôn là câu chuyện đối tác có sẵn sàng đáp ứng cái giá chuyển nhượng do ban lãnh đạo Ajax đưa ra hay không. Khi Antony muốn tới Manchester United, phía Ajax ra giá 101 triệu USD, và họ chỉ bớt cho đội bóng nước Anh đúng 1 triệu USD gọi là tiền “ra lộc”.
Với việc liên tục bán đi các hảo thủ, thi thoảng Ajax mới tiến sâu ở Champions League. Ở đấu trường châu Âu mùa giải 2018-2019, Ajax đã lọt vào tới bán kết Champions League. Như hệ quả tất yếu, đầu mùa giải 2019-2020, đội chấp nhận bán Matthijs de Ligt, Donny van de Beek, Frenkie de Jong và Hakim Ziyech để thu về những khoản tiền kếch xù. Nếu mùa giải Champions League 2022-2023, thầy trò HLV Alfred Schroeder gây tiếng vang, thì rất có thể tiền đạo trẻ Brian Brobbey sẽ sớm theo chân người đàn anh Antony chơi bóng ở Ngoại hạng Anh.
Sau khi để thua đáng tiếc 1-2 trên sân Liverpool ở vòng bảng Champions League vừa qua, HLV Alfred Schroeder bày tỏ: “Chúng tôi đang xây dựng lại đội bóng. Thỉnh thoảng Ajax lại có được một đội ngũ thực sự tuyệt vời, một đội bóng có thể đi đúng hướng. Tôi cá là chúng tôi đang định hình được hướng đi sắp tới”.
TRUNG GIANG