"Thành tựu trọn đời"
Trong lòng người hâm mộ, NSND Trà Giang là gương mặt tiêu biểu, là nữ minh tinh của nền điện ảnh cách mạng Việt Nam với gương mặt xinh đẹp và đôi mắt biết nói. Tên tuổi của bà gắn liền với hàng loạt bộ phim kinh điển như: "Một ngày đầu thu", "Dòng sông hoa trắng", "Chị Tư Hậu", "Vĩ tuyến 17 ngày và đêm", "Cánh đồng hoang", "Em bé Hà Nội"...
NSND Trà Giang tên thật là Nguyễn Thị Trà Giang. Sinh năm 1942 trên miền đất Quảng Ngãi, cuộc đời bà gắn liền với nghệ thuật từ năm lên 10 tuổi. Thừa hưởng năng khiếu từ cha-NSƯT Nguyễn Văn Khánh, lại thường theo chân cha đi xem kịch, cải lương và múa hát nên Trà Giang sớm có niềm đam mê dành cho nghệ thuật.
Sự đóng góp của diễn viên Trà Giang ở lĩnh vực điện ảnh được ghi nhận bằng nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế, trong đó có huy chương bạc tại Liên hoan Phim quốc tế Moscow năm 1963 cho vai chị Tư Hậu trong bộ phim cùng tên của đạo diễn Phạm Kỳ Nam. 10 năm sau, bà tiếp tục giành giải Nữ diễn viên xuất sắc nhất tại Liên hoan Phim quốc tế Moscow năm 1973 với vai Dịu trong phim "Vĩ tuyến 17 ngày và đêm" (đạo diễn Hải Ninh).
Với những đóng góp cho sự nghiệp điện ảnh nước nhà, diễn viên Trà Giang vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu NSND vào năm 1984. Năm 2007, bà trở thành người đầu tiên được Hội Điện ảnh Việt Nam tôn vinh "Thành tựu trọn đời". “Không có từ nào diễn tả hết sự hạnh phúc của tôi khi nhận được danh hiệu này. Nó gợi cho tôi nhớ lại về những năm tháng làm nghề tuy khó khăn nhưng tràn đầy niềm vui”, NSND Trà Giang chia sẻ khi nhận được danh hiệu.
Những nỗi buồn...
Sự nghiệp diễn xuất rực rỡ là vậy, nhưng tiếc thay, NSND Trà Giang lại vắng bóng dần trên màn ảnh từ năm 1989, khi mới chỉ tham gia 17 bộ phim. “Tôi không chia tay với điện ảnh. Đối với một nghệ sĩ, khi không gặp được kịch bản hay và nhân vật phù hợp thì khó mà diễn xuất tốt được. 30 năm qua, tôi vẫn chờ đợi một kịch bản phù hợp cho mình, nhưng đến bây giờ, ở tuổi 80 (theo cách tính âm lịch của người Việt Nam-NV), tôi không thể chờ được nữa”, NSND Trà Giang tâm sự.
Dù đạt được đỉnh cao vinh quang nhưng nỗi buồn vì đằng đẵng chờ đợi 30 năm mà vẫn không có được vai diễn nào cho mình là một niềm day dứt không nhỏ với NSND Trà Giang. Năm 1999, nghệ sĩ Bích Ngọc-người chồng-tình yêu lớn trong đời của bà đột ngột qua đời vì bạo bệnh, để lại cho NSND Trà Giang (lúc đó 57 tuổi) nỗi đau đớn khôn nguôi. Sau khi chồng qua đời, bà không đi bước nữa mà sống một mình đến tận bây giờ. Được biết, vợ chồng nghệ sĩ Trà Giang có một cô con gái tên Bích Trà, cũng đi theo nghiệp âm nhạc của cha. Từ năm 14 tuổi, Bích Trà đã sang Nga học tập, hiện là nghệ sĩ dương cầm nổi tiếng ở nước ngoài.
Bí quyết sống vui, sống khỏe
Tháng 4-2021, tại Văn Miếu-Quốc Tử Giám (Hà Nội), công chúng gặp lại NSND Trà Giang rạng rỡ sải bước trên sàn catwalk cùng các người mẫu quảng bá cho áo dài và sợi vải gai Việt Nam. Nhìn dáng vẻ nhanh nhẹn của bà, khó ai có thể nghĩ người nghệ sĩ năm nay gần 80 tuổi. “Bây giờ tôi rất vui khi tham gia các hoạt động cộng đồng như quảng bá áo dài Việt Nam cũng như đi làm từ thiện. Tôi cũng vô cùng hạnh phúc khi vẽ được những bông hoa, phong cảnh mà mình đã gặp. Đó cũng là một hạnh phúc của người nghệ sĩ”, NSND Trà Giang chia sẻ.
Sau khi chồng qua đời, NSND Trà Giang dành thời gian với giá vẽ và bộ môn nghệ thuật tạo hình. “Buổi sáng tập thể dục xong rồi vẽ. Hồi mới học vẽ thì vẽ ngày vẽ đêm. Đêm ngủ nằm mơ đến sắc màu và những cảnh đẹp, tỉnh dậy càng ham muốn hiện thực hóa giấc mơ trên giá vẽ. Tham gia các cuộc triển lãm, có tiền trích ra làm từ thiện, tôi may mắn bên cạnh vẫn có gia đình anh em, có những người bạn tốt, ủng hộ cuộc sống của mình thương và chăm sóc cả tinh thần và vật chất. Điều đó quý giá vô cùng, tạo cho tôi sức mạnh bên trong để sống một cuộc sống đầy ắp tình yêu và hạnh phúc”, NSND Trà Giang tâm sự.
Nghệ sĩ cũng chia sẻ về chế độ ăn uống của mình: “Con gái tôi luôn dặn mẹ đừng ăn quá no, đừng ăn nhiều ngọt. Giờ già nghe trẻ, mẹ nghe con. Một bữa chỉ ăn lưng chén cơm, ăn nhiều rau và cá”. NSND Trà Giang cũng cho biết, điều vô cùng quan trọng là yếu tố tinh thần. “Người ta nói rằng chồng thì mất sớm, con lại học xa thì cuộc sống của tôi sẽ buồn thảm, nhưng tôi phấn đấu vượt lên, tạo ra sự lạc quan trong cuộc sống của bản thân. Lạc quan khiến tôi khỏe mạnh và có sức sáng tạo”, NSND Trà Giang cho biết.
Bài và ảnh: MỸ TRÀ