Nhắc đến Nguyễn Vĩnh Tiến, người yêu nhạc nhớ đến hình ảnh rất đỗi thân thương: “Bà tôi đưa tôi ra đầu làng/ Một mình bà đội cả trời nắng to…” trong ca khúc “Bà tôi”, trở thành một hiện tượng trong sân chơi Bài hát Việt năm 2005 qua tiếng hát Ngọc Khuê. Kể từ đó, Nguyễn Vĩnh Tiến đã bước vào con đường sáng tác âm nhạc. Chỉ trong vài năm, lần lượt các ca khúc được Nguyễn Vĩnh Tiến giới thiệu tới công chúng cùng với các giải thưởng âm nhạc trên sân chơi Bài hát Việt như “Ông tôi” giải Bài hát ấn tượng; “Mẹ tôi và những thị xã vắng” đoạt giải Bài hát sáng tạo... Nguyễn Vĩnh Tiến tham gia sáng tác và biên tập các album của các diva và các ngôi sao ca nhạc Việt Nam như: “A nhờ anh”-Thanh Lam; “Tuổi núi đồi”-Khánh Linh; “Một hạt cơm nhỏ”-Tùng Dương; “Sông ơi đừng chảy”-Anh Thơ, Tân Nhàn; “Thư Hà Nội”…
Thoáng nghe nhạc của Nguyễn Vĩnh Tiến, nhiều người dễ nói “gã nhà quê”. Nguyễn Vĩnh Tiến không phủ nhận điều đó, mặt khác rất tự đắc và làm nên thế mạnh trong những ca khúc. Mảnh đất miền trung du-Phú Thọ quê anh bồi đắp cho anh những chất liệu: “Hình hài tôi vay từ triền đồi/ Từ chè xanh trung du/ Từ lời ru dòng sông Thao/ Từ tình yêu con chim chào mào/ Từ thuyền bè ngày nào/ Càng xuôi dòng càng chiêm bao…”. Bởi thế mà phần giai điệu của Nguyễn Vĩnh Tiến rất đơn giản nhưng vừa vặn ôm ấp lấy ca từ để trở thành một ca khúc dân gian như đồng dao, nghe “Giấc mơ trưa”, nhạc Giáng Son, lời thơ Nguyễn Vĩnh Tiến hay “Giọt sương bay lên” sẽ thấy anh mạnh về ca từ đến nhường nào. Người làm nghề có thể chê phần giai điệu của Nguyễn Vĩnh Tiến đơn giản, nhưng khó có thể phủ nhận tài năng của anh.
Trong giới kiến trúc-quy hoạch, Nguyễn Vĩnh Tiến nổi danh với vai trò kiến trúc sư trưởng một tập đoàn lớn của Pháp tại Việt Nam. Thế nhưng anh còn là một nhà thơ-từng là một thành viên trong hội bút “Hương đầu mùa” ở thời kỳ rực rỡ của Báo Hoa học trò và còn sáng lập nên nhóm thơ “Hoa lạ” với những thành viên như Đỗ Hoàng Diệu, Dạ Thảo Phương, Phạm Tường Vân… những cây bút trẻ khát khao tìm tòi, đổi mới trong thi ca của những năm cuối thế kỷ 20, đầu thế kỷ 21. Làm thơ góp ca từ cho âm nhạc thì rõ rồi, giờ anh còn đang theo gót MC Lại Văn Sâm để dẫn chương trình (dẫn trong chương trình S Việt Nam của VTV1 về các lĩnh vực kiến trúc, âm nhạc và xã hội). Hỏi Nguyễn Vĩnh Tiến, là một nhà quy hoạch, kiến trúc sư, nhà thơ, hội họa, nhạc sĩ thì danh xưng nào anh dồn tâm huyết nhiều nhất? Nhạc sĩ cười cho biết: “Tôi học toán nên luôn rành mạch hóa những công việc của mình. Trước bất cứ một công việc nào tôi cũng đặt cho nó kết quả và thành tựu phải đạt được. Thật may là những lĩnh vực tôi tâm huyết đều có sự bổ trợ cho nhau”.
Ở Liên hoan sân khấu quốc tế thử nghiệm 2019 diễn ra hồi tháng 10, Nguyễn Vĩnh Tiến lại mang đến bất ngờ khi hai ca khúc “Kiều ca” và “Bạc mệnh oán” cùng nhạc sĩ Trần Đức Minh sáng tác cho vở múa rối “Thân phận nàng Kiều” của Nhà hát Múa rối Trung ương đoạt Huy chương Vàng. Hai ca khúc đó vừa được giọng hát Thanh Lam thể hiện trên sân khấu Nhà hát Lớn Hà Nội ngày đầu tháng 11 vừa qua trong liveshow của Nguyễn Vĩnh Tiến với tên gọi “Tiền duyên”, một đêm nhạc mà Nguyễn Vĩnh Tiến ấp ủ suốt 20 năm, cả khi anh chưa nghĩ mình sẽ được gọi với danh xưng nhạc sĩ như bây giờ.
Nguyễn Vĩnh Tiến nhận là fan của “Truyện Kiều”: “Bà nội tôi thuộc lòng Kiều rồi bà bắt tôi học thuộc lòng “Truyện Kiều” như bà. Cả hai bà cháu từ nhỏ đã ngồi bói Kiều cho nhau. Xưa tôi thuộc lòng “Truyện Kiều”, lớn lên quên dần”. Nhắc đến Kiều, Nguyễn Vĩnh Tiến nhớ đến giấc mơ dai dẳng, vì thế mà bài chủ đề “Cắt tiền duyên” của liveshow “Tiền duyên” chính là một lời nhắn gửi tới kiều nữ đã ám ảnh anh trong những giấc mơ tuổi 19 khiến anh phải kể cho mẹ. May mẹ đưa anh lên chùa cắt tiền duyên thành công. Thay vì thở phào như người thường, thi sĩ lại thương xót cho người âm bị trục xuất: “Cắt tiền duyên/ Đau đớn bờ đê/ Chặn lũ tràn về/ Hồn xanh xao cỏ/ Khói hương khóc thầm”… Thể hiện 3 ca khúc nặng ký nhất “Bạc mệnh oán”, “Kiều ca” và “Cắt tiền duyên”, Thanh Lam đã không làm người yêu nhạc Nguyễn Vĩnh Tiến thất vọng.
Đêm nhạc hai tiếng rưỡi, tới 9 ca sĩ góp giọng và một nhóm hát phác họa chân dung âm nhạc của một Nguyễn Vĩnh Tiến. Phút chót, Hồng Nhung, Hoàng Quyên tự nguyện xung phong tham gia chương trình mỗi người một bài. Khánh Linh dù đã tập “Thư Hà Nội” cả tháng vẫn vui vẻ nhường cho đàn chị Hồng Nhung. Bất ngờ bước lên sân khấu, Hồng Nhung kể chỉ thu “Thư Hà Nội” hai lần là xong, mỗi lần thu xong là… khóc. Hồng Nhung đã mê đắm và bay từ TP Hồ Chí Minh ra Hà Nội để góp vui, hát không cát xê và tặng hoa người nhạc sĩ đã sáng tác ca khúc “Thư Hà Nội” gửi mình. Mỹ Linh lâu không nhận show, nhưng Nguyễn Vĩnh Tiến ngỏ lời có hai “bông hoa” mới mời Mỹ Linh thưởng ngoạn là “Hoa mộc” và “Hoa dành dành”… Dĩ nhiên Ngọc Khuê hát nhiều nhất, đảm nhiệm những bài được cho là ra “chất” Nguyễn Vĩnh Tiến: “Giọt sương bay lên”, “Giấc mơ dai dẳng”, “Bà tôi”… Ngọc Khuê hát phong độ, điêu luyện hơn xưa, mang vóc dáng “vedette” của show Nguyễn Vĩnh Tiến.
Xem show “Tiền duyên” của Nguyễn Vĩnh Tiến, nhiều người bảo nhạc sĩ này đủ giàu để mời những giọng hát đình đám mà anh muốn. Nhưng nhìn vào tinh thần hào hứng tập luyện, trình diễn của các ca sĩ, có thể thấy họ thật sự trân trọng người viết nhạc xuất thân không chuyên nhưng lại giàu sáng tạo, sở hữu một giọng điệu riêng biệt.
Nguyễn Vĩnh Tiến nói vui, đã “cắt tiền duyên” xong rồi, có vốn liếng gần 300 ca khúc rồi, năm nay bước sang tuổi 45, anh không viết ca khúc đơn lẻ nữa: “Tôi đang sáng tác theo bộ. Như bộ 12 tháng tôi đã bán độc quyền cho một nữ ca sĩ. Bắt đầu từ tháng 1 đến tháng 12, mỗi tháng có một câu chuyện kể”. Rồi anh tiết lộ thêm: “Sau đây tôi sẽ viết một bộ 12 con giáp. Mỗi con chở một câu chuyện dân gian”. Gương mặt nhạc sĩ tỏa rạng, hứa hẹn!
Bài và ảnh: VƯƠNG HÀ - HÒA NGUYỄN