Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhận xét: Đỗ Toàn Diện lặng lẽ gieo vào lòng những đứa trẻ hạt giống của cái đẹp, lòng nhân ái và mở ra trí tưởng tượng đầy tính trẻ thơ từ những điều, từ những con người thân thuộc... Chùm thơ sau đây rút trong tập "Lên trời hái sao" của Đỗ Toàn Diện xuất bản tháng 4-2023.
Nhà thơ MAI NAM THẮNG chọn và giới thiệu
Lời ru
Lời ru có tự bao giờ?
Từ làng Việt cổ ven bờ sông Thương
Lời ru chúm chím môi thơm
Đọng trong giọt sữa má con tươi hồng
Lời ru xanh ngát lúa đồng
Cánh cò chở nắng vàng trong bóng chiều
Lời ru nâng giấc cánh diều
Trông con vụt lớn những điều ước mong
Con thành Phù Đổng oai phong
Cưỡi lưng ngựa sắt bay vòng quanh nôi
Lời ru ngủ lịm lâu rồi
Môi con thơm ngọt những lời mẹ ru...
Bàn tay của mẹ
Em thương bàn tay mẹ
Chai sần và nhăn nheo
Vết thời gian chằng chịt
Da nâu rám nắng chiều
Em yêu bàn tay mẹ
Âu yếm em dịu dàng
Lại nấu cơm canh ngọt
Dọn cửa nhà khang trang
Cũng từ bàn tay mẹ
Em học giỏi, chăm ngoan
Lớn khôn và mạnh khỏe
Vui đến trường hân hoan.
---------
Cầu khỉ
Cầu được làm bằng tre
Sao gọi là cầu khỉ?
Mẹ bảo: hai cây tre
Vắt mình qua kênh nước
Chẳng dễ đi qua được
Người phải bám, phải trèo...
Mai này con khôn lớn
Xây cầu to bằng trời
Còn bao nhiêu cầu khỉ
Lưu truyền trong sách thôi.
----------
Viên tẩy
Mình là viên tẩy nhỏ
Thon thả và xinh xinh
Chào các bạn học sinh
Ngày đầu tiên tập viết
Chữ viết xấu mình sửa
Tẩy nắn cho đẹp đều
Thời gian cứ trôi hoài
Mình vẫn luôn bền bỉ.
Các bạn dần tiến bộ
Mình âm thầm vui lây
Được các bạn trân quý
Dẫu thân có hao gầy...
----------
Chim gõ kiến
Chú chim gõ kiến
Đi khắp đó đây
Chữa bệnh cho cây
Chuyên làm việc thiện
Chú chim gõ kiến
Cần mẫn kiên trì
Dù mưa hay nắng
Chẳng chịu nghỉ ngơi
Cần mẫn giúp đời
Cho cây xanh thắm
Công việc thầm lặng
Nhưng mà thật vui.
Mây đen, mây trắng
Sống chung dưới gầm trời
Mây đen và mây trắng
Ai cấy lúa thì ưa
Mây đen về tưới nước
Ai làm muối thì ước
Mây trắng giăng ngập trời
Ai lười nhác ham chơi
Chẳng quan tâm mưa nắng
Mây đen và mây trắng
Đều giúp ích cho người.
----------
Tết trồng cây
Cây giống đà ươm sẵn
Xe cải tiến chuyên dùng
Thùng tưới càng chuyên dụng
Cuốc thuổng luôn theo cùng.
Đường làng đến đồi trọc
Dằng dặc đoàn học sinh
Hăng hái và nhiệt tình
Cuốc, đào, trồng... và tưới...
Chỉ trong vòng một buổi
Cây đã phủ kín đồi
Thầy trò đều phấn khởi
Cười vui... xanh cả trời.
-----------
Rau tàu bay
Rau không có cánh
Nên chẳng biết bay
Mẹ hái hằng ngày
Qua kỳ đói kém
Bố kể năm tháng
Suốt thời chiến tranh
Bộ đội đặt tên
Cho rau như vậy!
Loài rau hoang dại
Thay cơm ấm lòng
Lặn vào ký ức
Của bố và ông...
----------
Biển gọi
Bố được về nghỉ phép
Em quấn quýt không rời
Nghe kể bao chuyện lạ!
Từng hòn đảo ngoài khơi...
Ngày mai bố hết phép
Bố bảo: “Biển gọi rồi”
Con chăm ngoan học giỏi
Bố luôn gần con thôi.
Lên trời hái sao
Tiếng chim vót nhọn xuyên trời
Họ hàng cóc nhái góp lời gọi mưa
Nắng vàng rót mật xuống trưa
Sáo diều vi vút đong đưa gọi mời
Cánh diều uống gió say rồi!
Bao nhiêu truyền thuyết góp lời ca dao
Chuồn chuồn uống cạn hồ ao
Cá rô nhảy hái ngàn sao ngang trời.
Bẹp đầu, trê nằm nghỉ ngơi
Chày thương bạn, nước mắt vơi lại đầy...
Ốc sên với mảnh trăng gầy
Ngàn sao lấp lánh đọng đầy tuổi thơ
----------
Trăng sứt môi
Trăng nghịch ngợm leo núi
Trượt chân ngã sứt môi
Trở thành vành trăng khuyết
Như diều treo lưng trời.
-----------
Minh họa: PHÙNG MINH