Chiều cuối tuần, không gian đình Kim Ngân như một bức tranh thu nhỏ của Làng nghề mây tre đan Phú Vinh. Cửa đình giống như cổng làng, hai bên “trồng” hai bụi trúc và treo mấy tổ chim xinh xắn. Từng chùm sợi mây tre trắng muốt được giăng khắp sân đình. Bên trong trưng bày những sản phẩm độc đáo do các nghệ nhân của làng Phú Vinh làm nên như: Tranh Bác Hồ, tranh thiếu nữ, bộ tranh phong cảnh, đàn bầu, sáo trúc và rất nhiều đồ dùng gia đình như: Mành rèm, lồng đèn, lồng bàn, khay đĩa, bàn ghế mây, bình ủ ấm, giỏ đựng hoa quả, hộp đựng giấy ăn, hộp quà lưu niệm… Trong tiếng đàn ngân nga, các nghệ sĩ của nhóm “Nét nhị cầm” (Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam) đã đưa du khách đến với những bản tình ca nhẹ nhàng, sâu lắng về Thủ đô ngàn năm văn hiến: “Người Hà Nội”, “Hà Nội mùa thu”, “Em ơi Hà Nội phố”,… Không gian nghệ thuật ấy cũng trở nên ấm áp hơn bởi làn khói, mùi thơm của hương trầm tỏa lan.
Không gian nghệ thuật của buổi lễ khai mạc Triển lãm Làng nghề mây tre đan Phú Vinh tại sân đình Kim Ngân.
Đến đây, khách tham quan có thể tự mình thực hành cách đan mây tre do Nghệ nhân Ưu tú Nguyễn Văn Trung hướng dẫn, xem nghệ nhân trình diễn kỹ thuật về nghề, thổi sáo trúc và chơi một vài bản nhạc trên cây đàn bầu được làm từ mây tre trúc. Nghệ nhân Ưu tú Nguyễn Văn Trung đã gắn bó với nghề mây tre đan hơn 40 năm qua ở làng và được coi như là “Người giữ hồn mây tre đan Phú Vinh”. Ông chia sẻ: Nghề mây tre đan Phú Vinh đã có lịch sử truyền thống hơn 400 năm. Từ bao đời nay, ở đây nhà nào cũng có người làm nghề mây tre đan theo hình thức cha truyền con nối nên hầu như ai cũng biết đan lát, trong đó hiện có 7 người vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú và 2 người được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân. Hiện nay, làng Phú Vinh có khoảng 2.000 hộ với 4.000 lao động làm nghề mây tre đan. Hằng năm, sản phẩm mây tre đan Phú Vinh được xuất khẩu đi nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là các nước châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan (Trung Quốc) với doanh thu bình quân khoảng 30 tỷ đồng.
Tham quan say sưa từng sản phẩm và xem Nghệ nhân Ưu tú Nguyễn Văn Trung trình diễn nghề, ông Lưu Duy Dần, Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam cảm thấy rất thú vị. Ông cho rằng, việc giới thiệu làng nghề thủ công truyền thống ở phố cổ là một ý tưởng hay của Ban quản lý phố cổ Hà Nội. Bởi theo ông, mỗi làng nghề truyền thống mang nét tinh hoa văn hóa của dân tộc, mỗi nghệ nhân là một báu vật của cuộc sống. Hà Nội hiện có hơn 400 làng nghề thủ công truyền thống trên tổng số 1.350 làng nghề, trong đó, những sản phẩm mây tre đan được du khách quốc tế rất yêu thích vì phản ánh sinh động đời sống văn hóa của người dân Việt Nam hàng nghìn năm qua.
Nghệ nhân Ưu tú Nguyễn Văn Trung chơi đàn bầu được làm từ nguyên liệu mây tre trúc.
Theo bà Trần Thị Thúy Lan, Phó trưởng ban Quản lý phố cổ Hà Nội, đây là lần đầu tiên Ban quản lý phố cổ Hà Nội tổ chức Triển lãm Làng nghề mây tre đan Phú Vinh tại khu vực phố cổ. Lâu nay, sản phẩm thủ công của các phố nghề, làng nghề Hà Nội và vùng lân cận đã được bán làm quà lưu niệm phổ biến ở phố cổ, giờ đây du khách có cơ hội được trải nghiệm tại chỗ quá trình hình thành nên món quà đó để hiểu và trân trọng hơn giá trị sản phẩm thủ công truyền thống Việt Nam. Nghề thủ công truyền thống không chỉ đem lại lợi ích về kinh tế mà còn chứa đựng những phong tục tập quán, nét đẹp văn hóa truyền thống của người Hà Nội nói riêng, dân tộc Việt Nam nói chung. "Thời gian tới, chúng tôi mong muốn sẽ giới thiệu thêm nhiều làng nghề thủ công truyền thống khác trên địa bàn, nhất là các làng nghề ở khu vực ngoại thành Hà Nội đến gần hơn với người tiêu dùng nội thành cũng như du khách trong nước và quốc tế"-bà Thúy Lan cho biết.
Bài và ảnh: MINH THÀNH