Các con của ông lão họp lại bàn bạc, cuối cùng tìm ra một lá “kim bài hộ thân” cho ông lão. Đó là làm một tấm gỗ nhỏ, gắn vào cây gậy của ông lão, trong đó viết: “Nếu cha chúng tôi bị ngã trên đường thì tại ông ấy, không liên quan tới ai, xin hãy vui lòng giúp đỡ ông ấy dậy, sẽ không truy cứu trách nhiệm bất kỳ ai. Người giúp đỡ ông ấy tuyệt đối không phải là người làm ông ấy bị ngã. Văn bản này được xác thực bởi văn phòng công chứng và có hiệu lực pháp luật”. Bên dưới, có đầy đủ chữ ký của vợ, con, cháu của ông lão.

Câu chuyện vui, nhưng phản ánh một hiện thực ở đô thị khắp các nước trên thế giới, đó là vấn nạn vô cảm trước những người gặp nạn cần cứu giúp trên phố. Tâm lý sợ bị vu vạ, sợ “làm phúc phải tội”, sợ mất thì giờ với các nhà chức trách sau hành vi giúp đỡ người khác... khiến nhiều người trở nên vô cảm khi chứng kiến tai nạn trước mặt mình.

Bản thân người viết đã một lần thấm thía câu chuyện “làm phúc phải tội”. Số là, một lần đi qua ngã tư Vọng (Hà Nội), chứng kiến một nhóm côn đồ vây bức, đe dọa hai chiến sĩ công an mà hàng trăm người đi trên phố không ai phản ứng hay tham gia “giải vây”. Vốn sẵn máy ảnh trong túi, tôi lại gần chụp lia lịa gương mặt nhóm côn đồ, sau đó ở lại làm chứng, đồng thời cung cấp hình ảnh cho cơ quan chức năng lập hồ sơ vụ việc. Tưởng thế là xong, hôm sau, cơ quan chức năng lại gọi điện, mời đến làm việc tiếp, kéo theo vô số phiền phức cho “người làm chứng”. Có lần, do bận công tác không thể đến cung cấp chứng cứ theo lời mời, cơ quan chức năng còn cử người đến hẳn cơ quan tôi làm việc, lại hỏi vặn vẹo xem thủ trưởng cơ quan tôi có nắm được điều này, điều kia trong luật nọ, luật kia hay không?...

Sợ “làm phúc phải tội” là tâm lý có thật trong nhiều người. Trong nhiều nguyên nhân gây nên tâm lý đó, có nguyên nhân đến từ chính người nhà nạn nhân và cách hành xử của cơ quan chức năng. Cho nên, câu chuyện “kim bài hộ thân” nói lên nhiều điều trong thời đại hiện nay.