Nhà máy Z131: “Vượt vũ môn”

Quản trị nhân lực - yếu tố sống còn

Buổi trò chuyện cùng “bộ đôi” Giám đốc, Đại tá Ngô Minh Khải và Chính ủy, Đại tá Hoàng Quốc Quang giống với một cuộc trao đổi kinh nghiệm quản trị doanh nghiệp hơn là một cuộc gặp gỡ với báo chí. Niềm đam mê tìm hướng xây dựng một quy trình quản trị tối ưu trong từng khâu sản xuất nhằm đem lại hiệu quả kinh doanh cao nhất, đạt mục tiêu chính trị cao nhất và cả việc bảo đảm an sinh xã hội tốt nhất luôn bừng sáng trên khuôn mặt họ.

 Sản xuất thuốc nổ công nghiệp trên dây chuyền mới ở Nhà máy Z131.

Đại tá Khải “thừa nhận”, là một doanh nghiệp quân đội với nhiệm vụ số 1 là sản xuất hàng quốc phòng nên “tư duy bao cấp” vẫn còn trong một bộ phận cán bộ, công nhân viên chức. Đó cũng chính là thách thức đến từ bên trong gây cản trở sự phát triển của công ty. Sức ỳ, sự trì trệ đã quen với nền nếp cũ, sự trông chờ vào đặc quyền về sản xuất quốc phòng, không ai cạnh tranh. Nhiều công nhân “cũ” dạn dày kinh nghiệm nhưng kiến thức không cập nhật nên không theo kịp công nghệ hiện đại. Một số cán bộ thì mang tư duy trung bình chủ nghĩa, an phận thủ thường, nghĩ rằng đã “lên” thì không thể “xuống”…

Nhìn ra điểm yếu của chính mình, Ban giám đốc Nhà máy Z131 xác định, để vượt qua các thách thức, con người phải là yếu tố quyết định, là gốc rễ của tất cả. Vì thế, việc đầu tiên của quá trình cải tổ quy trình quản trị doanh nghiệp là phải tập trung vào vấn đề con người.

“Nghĩ là làm”, “bộ đôi” Giám đốc Ngô Minh Khải và Chính ủy Hoàng Quốc Quang cùng nhau đi đến nhiều doanh nghiệp trong nước và liên doanh để học hỏi. Mỗi nơi mang một “màu sắc” khác nhau nhưng đều để lại những bài học quý báu về quản trị doanh nghiệp.

Tổng hợp để phân tích điểm mạnh, điểm yếu của các doanh nghiệp đến tham quan, “bộ đôi” giám đốc-chính ủy bắt tay vào xây dựng một quy trình quản trị cho chính mình. Đại tá Ngô Minh Khải kể: “Thay đổi nền nếp, tác phong gần như đã đi vào tập quán sản xuất, kinh doanh khó lắm! Chúng tôi phải vừa động viên, vừa quyết liệt thay đổi, vừa “nhìn” anh em để có sự điều chỉnh cho hợp lý. Như trong một gia đình, mỗi thành viên có thể có những quan điểm khác nhau, nếu tranh cãi thì có thể gây đổ vỡ. Vì thế, phải tìm ra tiếng nói chung trên cơ sở vì sự phát triển của công ty”.

Việc cải cách nhân sự được bắt đầu từ khâu cán bộ quản lý. Quan điểm nhất quán của Ban giám đốc công ty là có “lên” thì phải có “xuống”, ai không làm được thì “xuống” để người khác “lên” làm.

Sự quyết liệt trong khâu sàng lọc đã trở thành động lực để tất cả cán bộ quản lý các cấp ở Công ty TNHH MTV Cơ điện và Vật liệu nổ 31 phát huy hết năng lực bản thân, phấn đấu lần lượt vượt qua các giới hạn. Đại tá Ngô Minh Khải ví von: “Giống như chuyện người quen vác 50kg, giờ phải phấn đấu vác 70-80kg. Một lần vượt lên chính mình sẽ trở thành tiền đề để tiếp tục những lần vượt tiếp theo”.

Sau đội ngũ cán bộ quản lý, đến từng người lao động trong công ty cũng được khuyến khích tối đa. Năm 2016, lần đầu tiên việc chấm công bằng vân tay được triển khai. Tại các dây chuyền sản xuất đều có camera kiểm soát. Những vụ việc gây thiệt hại về vật chất của công ty đều được quy trách nhiệm, đánh giá mức độ thiệt hại rõ ràng. Vụ việc nào xuất phát từ nguyên nhân khách quan thì người lao động không phải đền bù. Nếu là lỗi do trách nhiệm cá nhân thì nhất định phải chịu trách nhiệm nhưng được “xử” theo hướng nương nhẹ, để người lao động tự rút kinh nghiệm, cẩn trọng hơn trong công việc.

Việc siết chặt kỷ luật lao động ban đầu có thể gây ra sự chưa thống nhất trong nội bộ công ty. Tiên liệu được điều đó, “bộ đôi” giám đốc-chính ủy đã đến với từng cán bộ, công nhân viên, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của họ, để từ đó có sự điều chỉnh chính sách quản trị nhân sự cho phù hợp, tạo tiếng nói chung đồng nhất tại tất cả các đơn vị của toàn công ty.

Chưa hết, Ban giám đốc công ty còn tạo nên một môi trường hài hòa giữa lao động và thụ hưởng. Cơ chế thụ hưởng được thực hiện đúng quy luật giá trị, làm nhiều hưởng nhiều, làm ít hưởng ít và rất công bằng với bất cứ đối tượng nào. Năm 2016, bình quân thu nhập của cán bộ, công nhân viên công ty đạt hơn 9 triệu đồng. Ở một địa phương như Thái Nguyên, đây là mức thu nhập được đánh giá là “sống khỏe”. Mặt khác, người lao động ở đây được hưởng rất nhiều quyền lợi khác như: Bữa ăn trưa 30 nghìn đồng, cơ sở vật chất luyện tập thể thao, cảnh quan thư giãn, giải trí…

Quản trị sản xuất - yếu tố phát triển

Trong quá trình “đi học”, “bộ đôi” Giám đốc Ngô Minh Khải và Chính ủy Hoàng Quốc Quang đã tích lũy được rất nhiều kiến thức về các khâu quản trị trong quá trình sản xuất. Về áp dụng vào công ty, việc đầu tiên là các anh rà soát, kiểm tra hệ thống quản trị hiện tại; từ đó, ứng dụng các công cụ, giải pháp quản trị mới hiệu quả mà trên thế giới và trong nước đang thực hiện.

Suốt buổi trò chuyện, nhiều lần Giám đốc Khải nhắc đi nhắc lại: “Không được “nổ”! “Nổ” là con dao hai lưỡi. Chúng tôi chỉ muốn được tuyên truyền đúng những gì mình làm được, không nói quá. Nói quá, sau này người ta hiểu ra mình lại xấu hổ”.

Sự thực thì, chỉ cần kể về những gì công ty làm được trong năm qua đã đủ hay, mà chả cần “nói quá”.

Là doanh nghiệp quốc phòng, Công ty TNHH MTV Cơ điện và Vật liệu nổ 31 vẫn luôn coi sản xuất hàng quốc phòng là nhiệm vụ chính trị trọng tâm. Tuy nhiên, cách tư duy của doanh nghiệp làm vũ khí lâu năm mang tính thị trường ít, khả năng cạnh tranh thấp. Vì thế, khi bước ra thị trường sản xuất hàng kinh tế, đây là một trở ngại lớn. Và để vượt qua trở ngại ấy, Ban giám đốc công ty đã thực hiện đồng bộ một loạt giải pháp.

Trước hết, lại là yếu tố con người. Năm 2016, công ty đặc biệt chú trọng thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Vì thế, đội ngũ “tinh hoa” của công ty đã có thêm 10 cán bộ là tiến sĩ, thạc sĩ học trong và ngoài nước. Mặt khác, công ty đã thành lập bộ phận nghiên cứu, phát triển. Qua năm 2016 với những kết quả ban đầu, sang năm 2017, bộ phận này sẽ được mở rộng hơn nữa với mục tiêu tạo ra nhiều sản phẩm mới phù hợp với nhu cầu của thị trường và sẽ trở thành “trái tim” của công ty.

Theo quan điểm của Giám đốc Ngô Minh Khải: “Tốt không biết vì sao, ngang xấu không biết vì sao”. Anh cho rằng, một mô hình quản trị sản xuất tốt phải cho ra những sản phẩm thống nhất từ đầu tới cuối. Tức là, người sản xuất phải kiểm soát được hoàn toàn quy trình công nghệ, chất lượng của sản phẩm, không thể để xảy ra tình trạng không biết vì sao sản phẩm tốt, hay không biết vì sao sản phẩm xấu. Để làm được việc ấy, các khâu sản xuất ở công ty đều được rà soát và giám sát chặt chẽ.

Một điểm sáng rất lớn trong năm 2016 của Công ty TNHH MTV Cơ điện và Vật liệu nổ 31 là việc đầu tư đổi mới hạ tầng cơ sở, máy móc, thiết bị công nghệ, mặt bằng nhà xưởng… Đặc biệt là việc tạo cảnh quan thoáng đãng, sạch sẽ, với những công trình phục vụ nghỉ ngơi, giải trí cho cán bộ, công nhân toàn công ty. Cùng đó, sự đầu tư vào hệ thống máy móc, công nghệ mới đã đem lại hiệu quả tức thì. Phân xưởng thuốc nổ công nghiệp chất lượng cao mới được thành lập, ngay khi cho “ra lò” những lô hàng đầu tiên đã chiếm được niềm tin của người tiêu dùng. Trong bối cảnh thị trường gặp nhiều khó khăn, hoạt động sản xuất, kinh doanh của công ty vẫn tăng trưởng tốt, đạt được mục tiêu đề ra từ đầu năm, doanh thu đạt hơn 1.000 tỷ đồng…

Sau năm “bản lề đổi mới” 2016, năm 2017, Công ty TNHH MTV Cơ điện và Vật liệu nổ 31 tiếp tục đặt mục tiêu, đầu tiên phải ổn định, sau đó phải tăng trưởng về chất, trong đó, nhiệm vụ quốc phòng vẫn là số 1. Theo Giám đốc Ngô Minh Khải, việc tăng trưởng doanh thu thực chất không còn phản ánh đúng nội lực của doanh nghiệp, mà chất lượng tăng trưởng-tức giá trị tăng thêm-mới là yếu tố quan trọng. Năm 2017, công ty không đặt nặng mục tiêu tăng doanh thu mà tập trung vào tỷ suất lợi nhuận, công ăn việc làm, đóng góp của người công nhân, phúc lợi xã hội… Trong đó, đời sống cán bộ, công nhân viên phải được nâng lên cả vật chất lẫn tinh thần. Công ty phải giữ vững truyền thống là đơn vị lá cờ đầu của tổng cục.

Cùng trong năm 2017, công ty sẽ “khai phá” một thị trường lớn. Đó là phát triển sản phẩm cơ khí và hàng nhựa phục vụ trong nước cũng như xuất khẩu, tham gia vào hoạt động công nghiệp phụ trợ. Ban giám đốc công ty xác định, hoạt động sản xuất hàng quốc phòng thuận lợi nhưng thị trường hẹp. Sản phẩm cơ khí tuy phải chịu sức cạnh tranh mạnh mẽ hơn và tỷ suất lợi nhuận không cao nhưng thị trường rộng hơn. Trong khi đó, Công ty TNHH MTV Cơ điện và Vật liệu nổ 31 vốn có bề dày kinh nghiệm gia công các sản phẩm cơ khí ở trình độ cao. Vì thế, việc tham gia vào thị trường sản phẩm cơ khí được đánh giá là hướng đi đúng, mở ra triển vọng phát triển cho công ty.