QĐND - Trong bối cảnh nền ngoại giao của hầu hết các quốc gia đều được vận hành theo “tôn chỉ”: “Trên thế giới này không có bạn bè vĩnh viễn hay kẻ thù vĩnh viễn, chỉ có lợi ích quốc gia mới là vĩnh viễn” - (Thủ tướng Anh Uyn-xtơn Sớc-sin - Winston Churchill) - thì mối quan hệ giữa Việt Nam - Cu-ba đã trở thành sự khác biệt. “Vì Việt Nam, Cu-ba sẵn sàng hiến dâng đến cả máu của mình”-câu nói bất hủ của lãnh tụ Phi-đen Ca-xtơ-rô (Fidel Castro) đã trở thành nền tảng cho một tình bạn mẫu mực giữa hai dân tộc ở hai bờ Đông-Tây bán cầu.
Ngày 2-12-1960, Chính phủ Cộng hòa Cu-ba và Chính phủ Việt Nam Dân chủ cộng hòa thiết lập quan hệ ngoại giao. Đây là sự kiện có ý nghĩa hết sức đặc biệt, bởi vào thời điểm đó, chỉ có một số ít các quốc gia trên thế giới công nhận và thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam Dân chủ cộng hòa. Cu-ba là nước Mỹ La-tinh duy nhất lúc đó, bất chấp khoảng cách địa lý và hoàn cảnh khó khăn, đã đến với nhân dân Việt Nam với tư cách là một người bạn chân thành, một người đồng chí tin cậy. Tiếp đó, trong thời kỳ khó khăn nhất của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của Việt Nam, Đảng, Nhà nước và nhân dân Cu-ba luôn đồng hành và dành cho Việt Nam sự ủng hộ quý báu, có hiệu quả cả tinh thần và vật chất. Vô vàn cuộc vận động ủng hộ Việt Nam được tổ chức và giành được sự ủng hộ nhiệt thành của người dân Cu-ba. Chính phủ Cu-ba, trong bối cảnh nền kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, vẫn dành hết khả năng giúp đỡ về vật chất cho Việt Nam. Cu-ba cũng là nước đi đầu trong phong trào nhân dân thế giới ủng hộ cuộc đấu tranh giành và bảo vệ độc lập, tự do, xây dựng đất nước của Việt Nam.
Đáp lại tình cảm nhiệt thành, trong sáng của những người bạn bên kia bán cầu, trong thập niên 1990, khi Cu-ba phải đối mặt với “thời kỳ đặc biệt khó khăn” vì Liên Xô và các nước XHCN Đông Âu sụp đổ, Mỹ siết chặt cấm vận, lại bị thiên tai tàn phá liên tiếp, Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam đã dành cho Cu-ba anh em sự ủng hộ hết lòng, góp phần cùng bạn vượt qua khó khăn.
Kể từ đó, mối quan hệ mẫu mực do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Phi-đen Ca-xtơ-rô gây dựng và vun đắp ngày càng nồng ấm. Trong giai đoạn mới, nhiều văn bản, thỏa thuận hợp tác cũng đã được ký kết, tạo cơ sở sâu rộng và căn cứ pháp lý cho hoạt động hợp tác kinh doanh của các doanh nghiệp trước mắt cũng như lâu dài. Lãnh đạo cấp cao hai Đảng và Nhà nước thường xuyên thực hiện các chuyến thăm lẫn nhau. Hai nước cũng luôn sát cánh bên nhau tại các tổ chức quốc tế và diễn đàn đa phương, hợp tác và ủng hộ lẫn nhau, nhằm bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi nước và tích cực tham gia vào nỗ lực xây dựng một thế giới công bằng và tốt đẹp hơn.
Trong lịch sử thế giới đương đại, các mối quan hệ giữa các quốc gia phần lớn dựa trên lợi ích, hiếm có mối quan hệ nào đặc biệt như quan hệ giữa hai Đảng, hai Chính phủ và nhân dân hai nước Việt Nam - Cu-ba. Điều ấy cũng từng được lãnh tụ Phi-đen Ca-xtơ-rô khẳng định: “Quan hệ Việt Nam - Cu-ba là mối quan hệ đặc biệt, không có tiền lệ, là hình mẫu của quan hệ quốc tế”.
Lãnh tụ Phi-đen Ca-xtơ-rô đã để lại một di sản lớn trong quan hệ giữa hai dân tộc Việt Nam - Cu-ba. Mối quan hệ ấy sẽ sống mãi bởi một lẽ đơn giản, nó được dựng xây trên nền tảng tình cảm vô tư, trong sáng, đầy nhiệt thành và không vụ lợi.
HUY ĐĂNG