Sinh ra tại xã Điện Nam, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam (nay thuộc TP Đà Nẵng), ông Võ Như Thông tham gia cách mạng từ năm 13 tuổi, rồi trải qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Năm 1954, ông tập kết ra Bắc và trong một lần Bác Hồ về thăm Sư đoàn 324, Quân khu 4, ông được trực tiếp nghe Bác nói chuyện. Ký ức ấy, hơn 70 năm sau vẫn còn nguyên vẹn trong ông: “Chưa bao giờ tôi được nhìn thấy Bác gần như thế, nghe giọng Bác ấm áp, rõ ràng như thế. Dù thời gian đã qua rất lâu, song suốt đời tôi luôn nhớ Bác với niềm tin yêu, kính mến vô vàn”.
Kể từ lần gặp ấy, trong ông luôn nung nấu một khát vọng được trở lại miền Nam chiến đấu, góp phần giải phóng quê hương và đón Bác vào thăm. Dù sức khỏe có phần hạn chế, ông kiên trì luyện tập và tháng 3 năm 1964, ông được trở về miền Nam tham gia chiến đấu. Trên chiến trường, ông lấy bí danh Tử Vi Dân. Ông trải qua nhiều nhiệm vụ và không ít lần đối diện với hiểm nguy. Giữa gian lao, ông sáng tác thơ ca để cổ vũ đồng đội và tự động viên chính mình: “Bác Hồ ơi! Những ngày gian khổ nhất/ Mưa lụt Trường Sơn, đói lả, bom gầm/ Chúng con tựa vào nhau nghe lời Bác/ Lòng dặn lòng sống chết chẳng phân vân...”.
    |
 |
Vợ chồng cựu chiến binh Võ Như Thông.
|
Sau ngày đất nước thống nhất, ông Võ Như Thông nghỉ hưu và quyết định cùng vợ con rời TP Đà Nẵng lên vùng núi Trà My sinh sống. Trà My không chỉ là nơi ông từng chiến đấu mà còn là nơi mang nhiều kỷ niệm về tình đồng đội, tình quân dân keo sơn. Với ông: “Không có sự giúp đỡ của đồng chí, đồng bào, tôi đã chết từ lâu rồi. Khi bị thương, tôi được đồng đội cõng qua rừng về đơn vị, nhờ vậy mà sống sót. Khi đói có đồng bào cho nắm rau, trái bắp, miếng cơm, hạt muối...”. Trở lại mảnh đất nghĩa tình, ông quyết tâm thực hiện một tâm nguyện cháy bỏng: Xây dựng một nơi để tưởng nhớ Bác Hồ.
Trong ngôi nhà nhỏ ở xã Trà My, ảnh Bác Hồ được ông Thông đặt trang trọng trên bàn thờ gia tiên. Ngày Quốc khánh hằng năm, gia đình ông đều tổ chức làm cơm giỗ Bác. Tình cảm ấy lan tỏa, khiến bà con trong vùng tự nguyện đến dự ngày một đông. Từ đó, ông nghĩ đến việc dựng tượng và xây nhà thờ Bác để người dân địa phương có nơi dâng hương, tưởng niệm. Năm 2007, ông bàn với vợ về mong muốn xây nhà thờ Bác Hồ. Nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của vợ, ông bắt tay thực hiện. Không những tích cực ủng hộ chồng, bà còn đưa hết khoản tiền tiết kiệm của gia đình để ông đến làng đá Non Nước đặt làm tượng Bác. Tháng 8-2008, bức tượng Bác Hồ bằng đá trắng chính thức an vị ở vị trí trang trọng trong khu vườn của gia đình ông. Tượng cao gần 2 mét, hướng về dòng sông Trường và dãy Hòn Bà, nơi từng là căn cứ của Khu ủy Khu 5 và Bộ tư lệnh Quân khu 5 trong kháng chiến.
|
 |
| Ông Võ Như Thông giới thiệu gian trưng bày trong khu lưu niệm. |
Sau tượng đài là nhà thờ Bác Hồ được xây dựng hoàn thành vào tháng 6-2009, nhân dịp kỷ niệm 98 năm Ngày Bác ra đi tìm đường cứu nước. Trong tâm nguyện của ông Thông, đây là nơi để gia đình và nhân dân Trà My dâng hương tưởng nhớ Người như tưởng nhớ tổ tiên, ông bà, như một sự tri ân sâu nặng. Năm 2011, ông Thông cùng vợ tiếp tục xây dựng một ngôi nhà 3 gian để trưng bày hiện vật, hình ảnh, tài liệu, sách báo, thơ văn về Bác Hồ mà ông sưu tầm từ nhiều năm. Nơi đây như một bảo tàng thu nhỏ, hội tụ tình cảm của ông, gia đình và người dân với vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc. Nhiều hiện vật quý được người dân và du khách gửi tặng khi biết về khu lưu niệm đặc biệt này.
Kể từ khi khu lưu niệm hoàn thành, mỗi dịp Quốc khánh 2-9, người dân quanh vùng lại tụ họp về đây cùng ông Thông làm giỗ Bác. Mỗi người mang theo một sản vật trong vườn-quả chín, bó hoa, nắm gạo-dâng lên Bác bằng cả tấm lòng thành kính. Lễ giỗ đơn sơ mà trang trọng, nghĩa tình, thấm đẫm đạo lý "uống nước nhớ nguồn". Mỗi năm, ông Thông đều đích thân viết văn cáo dâng lễ, cầu mong cho quốc thái dân an, mọi nhà ấm no, hạnh phúc. Trong những buổi lễ ấy, ông dành thời gian kể cho con cháu, học sinh, người dân về cuộc đời, đạo đức, nhân cách cao cả của Bác Hồ.
|
 |
| Vợ chồng cựu chiến binh Võ Như Thông cùng thế hệ trẻ trước khu lưu niệm Bác Hồ. |
Ở tuổi ngoài 90, với 70 năm tuổi Đảng, ông Võ Như Thông đã hiện thực hóa giấc mơ lớn bằng cả một đời tích cóp và lao động bền bỉ. Trong khu vườn nhỏ của gia đình ông, tượng Bác Hồ soi bóng giữa ngàn xanh, nhà thờ và gian trưng bày ngập tràn những giá trị tinh thần. Hương rừng Trà My hòa quyện cùng hương hoa ngát thơm như chính tâm hồn trong sáng của người CCB già với tấm lòng son sắt hướng về Bác Hồ kính yêu.
Bài và ảnh: QUẾ HÀ