Thời bình nhưng cán bộ, chiến sĩ của Tiểu đoàn 93 không khi nào hết việc. Ngoài huấn luyện, họ tham gia phục vụ các sự kiện chính trị của đất nước và thực hiện nhiều nhiệm vụ đột xuất. Thế nên, trong điều kiện hoạt động bình thường, họ luôn ở trạng thái chờ, có lệnh là cơ động ngay đến nơi làm nhiệm vụ.
Để đơn vị luôn có được trạng thái, khả năng tốt nhất, sẵn sàng thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ thì công tác chuẩn bị phải rất công phu, tỉ mỉ và chặt chẽ. Việc ấy đặt lên đôi vai của cả ban chỉ huy tiểu đoàn, trong đó, vai trò quyết định nằm ở Trung tá Đỗ Văn Dũng, Tiểu đoàn trưởng. Anh là người giữ trách nhiệm chính trong xây dựng kế hoạch thực hiện các nhiệm vụ. Ví dụ, chỉ cần kế hoạch huấn luyện thiếu chi tiết, vênh trong hiệp đồng vật tư, nhiên liệu là ảnh hưởng ngay đến tâm lý, chất lượng, hiệu quả huấn luyện bộ đội tức thì.
    |
 |
Trung tá Đỗ Văn Dũng, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 93 (Bộ Tham mưu, Binh chủng Công binh) được vinh danh năm 2024. Ảnh: MINH HẰNG
|
Dũng tâm tình, các cụ ta có câu “nuôi tằm ăn cơm đứng” để nói lên sự vất vả trong công việc rất đặc thù của người lao động. Còn với lính công binh Tiểu đoàn 93, ăn đứng chưa là gì. Nhiều khi bộ đội ăn tại hiện trường, họ ăn nhanh, ăn vội, ăn để có sức "chiến đấu" với bê tông, gạch đá và các loại vật liệu gãy đổ ngổn ngang. Thậm chí có lúc tác nghiệp chạy đua với thời gian thì nước lọc cầm hơi là tối ưu. Anh và đồng đội ở Tiểu đoàn 93 đã nhiều lần trong hoàn cảnh đó.
Ấy nhưng trong điều kiện thời gian eo hẹp, khối lượng công việc lớn và có yêu cầu khắt khe về bảo đảm an toàn, Trung tá Đỗ Văn Dũng vẫn dành thời gian quý giá để suy nghĩ, trăn trở rồi miệt mài nghiên cứu cho ra các sáng kiến, cải tiến kỹ thuật. Hôm đầu năm anh buột miệng chia sẻ với tôi đôi chút dự định. Dũng nói, mục tiêu của anh trong năm 2025 này là phải hoàn thành sản phẩm “Bộ mìn chống trực thăng đổ bộ”. Sang năm 2026, anh sẽ tiếp tục nghiên cứu cho ra máy đào hào tự động mà anh tạm đặt là Trencher Vietnam (TVN). Dĩ nhiên, anh chưa cho tôi thông tin về những sáng kiến này.
Vài năm trước, khi còn là Phó tiểu đoàn trưởng, Tham mưu trưởng Tiểu đoàn 93, Đỗ Văn Dũng từng tổ chức chỉ huy bộ đội thực hiện nhiều nhiệm vụ, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho các hội nghị, sự kiện chính trị trong nước. Anh đã tổ chức chỉ huy bộ đội dò tìm, xử lý bom, mìn, vật nổ bảo đảm an toàn cho các sự kiện lớn như: Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 31; Giải bắn súng quân dụng lục quân các nước ASEAN lần thứ 30, Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2022...
Những ai đã chứng kiến, đặc biệt từng tham gia đội chống khủng bố của Tiểu đoàn 93 đi thực hiện những nhiệm vụ như vừa nêu mới thấy tính chất công việc, sự căng thẳng thần kinh cơ bắp và cả những nguy hiểm tính mạng phải đối mặt. Những nguy hiểm và tính chất công việc đó không nói được thành lời.
Được đào tạo cơ bản trong Trường Sĩ quan Công binh, trải qua thực tiễn đơn vị, Đỗ Văn Dũng luôn đau đáu với suy nghĩ làm thế nào để bộ đội hiểu sâu, hiểu kỹ và đỡ mất công sức, thậm chí xương máu khi thực hiện nhiệm vụ. Dường như việc ấy đã ăn vào xương tủy của Dũng. Bây giờ, tâm sức ấy của Dũng đã có những thành công nhất định. Sau mấy năm trời nghiên cứu, chế tạo, đến nay, Đỗ Văn Dũng và cộng sự đã hoàn thành sáng kiến “Thiết bị rải mìn điều khiển từ xa” đạt kết quả tốt.
Dũng tâm tình, nếu được ứng dụng trong thực tiễn, sáng kiến này sẽ giúp bộ đội bớt đổ mồ hôi, công sức và tránh được đổ máu, hy sinh khi làm nhiệm vụ trong những điều kiện khó khăn.
Thực chất “Thiết bị rải mìn điều khiển từ xa” mà Dũng và cộng sự chế tạo là một con robot có kích thước nhỏ gọn, có thể thay thế con người thực hiện công việc đưa mìn từ trên xe đến vị trí. Nó có thể làm việc chính xác trong thời gian dài. Ngoài chức năng chính là rải mìn, tùy theo yêu cầu mà thiết bị được ứng dụng vào nhiều việc khác trong chiến đấu như: Vận chuyển đạn dược, thuốc men đòi hỏi yếu tố bí mật hoặc ứng dụng nơi địa hình hẹp.
Trong điều kiện cấp bách, con robot này có thể sử dụng vào nhiệm vụ đánh bom cảm tử mục tiêu trên mặt đất. Hiện sáng kiến này tham dự cuộc thi cấp cơ sở và đoạt giải A, được Tư lệnh Binh chủng Công binh cấp giấy chứng nhận và được lựa chọn làm đề tài dự thi cấp Bộ Quốc phòng.
Tiểu đoàn trưởng Đỗ Văn Dũng thổ lộ, khi nghiên cứu các cuộc xung đột ở một số khu vực trên thế giới gần đây, anh thấy các bên tham chiến tung vào trận những loại trang bị công binh hiện đại, trong đó nhiều chủng loại đã nâng cấp có khả năng tự động hóa như: Ụ răng rồng; ngụy trang đội hình bằng màn khói; xuồng tự sát dùng để đánh đắm tàu; UAV tự sát; UAV mang theo quả nổ; xe phá gỡ bom, mìn, robot rải mìn hỗn hợp ngụy trang bằng màn khói. Từ đây, Trung tá Đỗ Văn Dũng thai nghén làm sản phẩm robot mở cửa mở cho xe tăng, với thiết kế xe cơ sở là bánh xích, động cơ chạy bằng điện, trên thân xe được gắn hệ thống phóng rải vật cản và có hệ thống điều khiển tự động... Anh nói với tôi, nếu bài toán tốc độ và khả năng mang vác của robot mở cửa mở được tính toán khả thi thì khi áp dụng thực tiễn sẽ giảm tổn thất sinh lực trong mở cửa, đánh chiếm đầu cầu.
Đây quả là một ý tưởng táo bạo đang dần được hoàn thiện. Tôi mong chờ ngày được theo Trung tá Đỗ Văn Dũng ra thao trường để thử nghiệm con robot này.
Vào năm 2023, tôi được Đỗ Văn Dũng giới thiệu về chiếc sa bàn huấn luyện bố trí vật cản chống đổ bộ đường biển. Dũng cho biết lâu nay, quá trình huấn luyện, Bộ đội Công binh chỉ huấn luyện bố trí bãi vật cản trên cạn, còn dưới nước chỉ được giới thiệu sơ sơ, bằng các hình vẽ. Nhận thấy nhu cầu huấn luyện nội dung này rất cao, đặc biệt với những đơn vị ven sông, biển và đảo, sau nhiều ngày trăn trở và quyết tâm cao, sản phẩm có tỷ lệ 1/100 ra đời.
Khi đưa vào huấn luyện, sa bàn giúp bộ đội dễ hình dung ra bãi vật cản dưới nước, hình dung được chính diện, chiều sâu, cấu trúc và thành phần từng loại vật cản trong bãi. Giáo viên cũng có thể điều chỉnh mực nước thủy triều lên, xuống theo kết cấu của bài giảng, giúp việc huấn luyện trực quan, sinh động. Chiếc sa bàn này đã đoạt giải nhất trong Hội thi sáng kiến, cải tiến mô hình, học cụ cấp cơ sở, được Bộ Quốc phòng tặng bằng khen và được Cục trưởng Cục Khoa học Quân sự Bộ Quốc phòng cấp giấy chứng nhận đưa vào huấn luyện trong các đơn vị của binh chủng.
Ở Tiểu đoàn 93, Trung tá Đỗ Văn Dũng được cán bộ, chiến sĩ rất tín nhiệm. Từ năm 2020 đến nay, anh liên tục được tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở. Năm 2023, anh đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quân và được lãnh đạo, chỉ huy các cấp tặng nhiều bằng khen, giấy khen.
Gắn bó với Trung tá Đỗ Văn Dũng nhiều năm, điều khiến tôi và cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 93 cảm phục ở anh không chỉ là những sản phẩm đã ra lò hoặc thai nghén. Chúng tôi trân quý, học tập anh tác phong giản dị, dễ gần, tính kế hoạch, khoa học và đặc biệt là sự sáng tạo trong công việc. Tôi trộm nghĩ, nếu trong Quân đội có nhiều cán bộ mẫu mực, sáng tạo, nói đi đôi với làm một cách quyết liệt như Trung tá Đỗ Văn Dũng thì chủ trương, tiến trình tiến lên hiện đại theo mục tiêu của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng sẽ được rút ngắn đáng kể.
Đại tá NGUYỄN ĐĂNG CHIẾN