NSND Quang Vinh, tổng đạo diễn chương trình chia sẻ về quá trình chuẩn bị đã khẳng định rằng, Việt Nam hoàn toàn có thể tổ chức những chương trình nghệ thuật chất lượng cao với quy mô lớn hơn.
Phóng viên (PV): “Khát vọng-Tỏa sáng” là chương trình nghệ thuật đặc biệt có quy mô lớn với các tiết mục đặc sắc cùng sự đầu tư, tham gia của nhiều nghệ sĩ, diễn viên. Diễn ra trong dịp đặc biệt, thông điệp của chương trình muốn gửi đến khán giả là gì, thưa ông?
NSND Quang Vinh: Chương trình “Khát vọng-Tỏa sáng” gồm 3 phần có tổng cộng 18 tiết mục với sự tham gia của khoảng 1.500 người, thể hiện niềm tin, khát vọng vươn lên của dân tộc trong sự đoàn kết và phát triển thịnh vượng. Phần đầu tiên “Dưới cờ Đảng quang vinh” có nội dung gắn với sự kiện chào mừng thành công Đại hội lần thứ XIII của Đảng; phần thứ hai “Những mùa xuân dâng Đảng” là các tiết mục đại diện các dân tộc anh em, đặc tả vùng miền thể hiện dưới sự dẫn dắt, dưới lá cờ Đảng các dân tộc đoàn kết tạo nên sức mạnh đất nước; và “Thênh thang trên đường mới” thể hiện khát vọng tuổi trẻ vươn lên, hội nhập với phong cách vui vẻ, trẻ trung, hiện đại.
Tôi nghĩ, giá trị của nghệ thuật rất trừu tượng, vô hình, không đầy đủ những góc cạnh về ngôn ngữ như một bài phát biểu nhưng có những điều chúng ta không diễn tả được bằng ngôn từ thì nghệ thuật có thể truyền tải, thậm chí có thể mang lại cảm xúc mãnh liệt hơn bất kỳ ngôn ngữ nào. Tôi tin rằng bằng các tác phẩm nghệ thuật, chương trình sẽ mang tới thông điệp giúp người xem thấy được không khí, niềm tin, khát vọng thịnh vượng của đất nước.
PV: Để có một chương trình quy mô như vậy, cần có sự chuẩn bị như thế nào, thưa ông?
NSND Quang Vinh: Thật ra ý tưởng cho chương trình đã có từ năm 2019 nhưng năm vừa qua có nhiều biến động vì dịch bệnh nguy hiểm và phức tạp vì vậy mà công tác chuẩn bị có phần bị động trong triển khai nội dung chi tiết. Rất may là công tác phòng, chống dịch Covid-19 của nước ta được thực hiện tốt nhưng cũng phải đến gần cuối năm, các đồng chí lãnh đạo mới có chỉ đạo quyết định có tổ chức không, tổ chức ở đâu và kế hoạch thực hiện chương trình cụ thể. Chúng tôi cũng đã tính đến những phương án khác nhau nếu tình hình dịch bệnh căng thẳng. Trong quá trình tập luyện, chúng tôi vẫn cố gắng thực hiện các biện pháp phòng, tránh dịch tốt nhất để đảm bảo an toàn. Tất cả nghệ sĩ, diễn viên, kỹ thuật viên tham gia chương trình cũng đều được lấy mẫu xét nghiệm Covid-19. Ghế ngồi của khán giả cũng sẽ được bố trí sắp xếp đảm bảo giãn cách an toàn.
Ê kíp chúng tôi gồm hơn 20 người nòng cốt từ biên kịch, đạo diễn, nhạc sĩ, biên đạo, họa sĩ, kỹ thuật vừa chia ra, vừa phối kết hợp, hỗ trợ nhau. Mỗi tiết mục thường không dưới 100 người tham gia, vì vậy phải huy động nghệ sĩ, diễn viên từ nhiều đơn vị. Nhiều tiết mục cũng phải dàn dựng thực hiện ở nhiều nơi khác nhau rồi mới lắp ráp lại.
Ngoài ra trong quá trình chuẩn bị chúng tôi cũng gặp những khó khăn khác, ví dụ như những ngày tập ở sân khấu Mỹ Đình, các nghệ sĩ, diễn viên vẫn miệt mài tập luyện cả ngày, trưa nghỉ tại sân vận động, có hôm trời mưa vẫn bọc áo mưa cho trống khỏi ướt rồi tập tiếp. Hay như vì không có không gian tập, các nghệ sĩ múa phải tập luyện trong nhà, đến khi ra sân khấu thật rộng thì phải điều chỉnh lại rất nhiều để quen... Rồi một số thiết bị kỹ thuật thiếu cũng là một khó khăn cần khắc phục.
PV: Tiết mục nào ấn tượng nhất, thưa ông?
NSND Quang Vinh: Đặc biệt nhất là màn trống hội, có thể nói là công phu và lần đầu chúng ta có tiết mục trống đông nghệ sĩ, diễn viên như vậy. Đặc biệt nữa là tiết mục này có sự tham gia của 600 học viên Học viện Cảnh sát nhân dân cùng các nghệ sĩ. Để có 400 tay trống biểu diễn cùng nhau là điều rất khó, cần có sự phối hợp của các nghệ sĩ chuyên nghiệp và không chuyên một cách nhuần nhuyễn. Tiết mục này được tập luyện miệt mài, công phu trước đó 3 tháng. Mặc dù các bạn học viên cảnh sát không phải nghệ sĩ chuyên nghiệp, lại vừa luyện tập vừa phải bảo đảm nhiệm vụ học tập nhưng với sự nghiêm túc và quan tâm, phối hợp, ưu tiên từ Học viện Cảnh sát nhân dân nên trong thời gian gấp gáp mới có thể dàn dựng xong tiết mục đặc biệt này. Thực sự từ ban đầu chúng tôi không đòi hỏi ở các bạn học viên nhiều nhưng rõ ràng các bạn đã làm rất tốt và nếu có điều kiện tập kỹ hơn thì các bạn ấy không khác gì sinh viên nghệ thuật. Trong khối nghệ thuật, để tập trung số lượng đông cũng rất khó, nếu huy động nghệ sĩ chơi trống chuyên nghiệp thì cả nước chỉ có khoảng 50 người. Chúng tôi đã có nhiều chương trình phối hợp Học viện An ninh nhân dân, Học viện Cảnh sát nhân dân và phải khẳng định rằng đây là các đơn vị có những điều kiện tốt về nguồn nhân lực đồng đều, có kỷ luật cao. Yếu tố đó là một trong những nguyên nhân tạo nên thành công của tiết mục trống hội bởi vì tập trung tập luyện đông như vậy nếu không có kỷ luật thì sẽ rất khó và cũng dễ xảy ra rủi ro, nguy hiểm nữa. Chính nhờ có kỷ luật nghiêm túc các học viên mới tiếp thu tốt và tập luyện trong thời gian ngắn được kết quả tốt như vậy. Đây có thể là cơ sở để đóng góp nguồn nhân lực đông đảo cho các chương trình, sự kiện nghệ thuật lớn mang tính chính trị cao.
    |
 |
| Tiết mục trong chương trình nghệ thuật đặc biệt chào mừng thành công Đại hội XIII của Đảng. Ảnh: TÙNG LÂM |
PV: Ông đã dàn dựng nhiều chương trình nghệ thuật lớn, nhưng cảm xúc với chương trình này có gì khác?
NSND Quang Vinh: Đặc biệt và khó khăn nhất của chương trình này với tôi và cả ê kíp sáng tạo là trăn trở có thể làm gì để không giống những chương trình trước. Cả ê kíp sáng tạo chúng tôi đều là những người đã từng làm nhiều chương trình nhưng làm gì để giữ cái truyền thống, dân tộc lại cũng phải hiện đại, đó là thách thức lớn.
Thông thường, các chương trình nghệ thuật, đặc biệt là chương trình phục vụ sự kiện chính trị, ngay cả tác giả, đạo diễn cũng rất dễ bị sa đà vào khô cứng, tôi cũng vậy. Vì vậy lần này với tinh thần cởi mở hơn, chúng tôi chọn cách sử dụng các ca khúc đi cùng năm tháng ca ngợi Đảng, Bác Hồ, đất nước và những gương mặt nghệ sĩ mới, phong cách biểu diễn mới. Cùng với đó cũng có những phần hiện đại, trẻ trung nói về tình yêu đôi lứa, tuổi trẻ, tương lai đất nước bằng những ca khúc với phong cách, hình thức biểu diễn phù hợp với giới trẻ. Bên cạnh đó, hiện nay trên thế giới cũng đang ứng dụng công nghệ rất nhiều trong hoạt động biểu diễn nghệ thuật, chúng ta không thể đòi hỏi sánh ngang với họ nhưng nhất định phải có ứng dụng phù hợp để tạo cho người xem những cảm xúc mới hơn.
PV: Qua chương trình này, ông đánh giá thế nào về khả năng của chúng ta trong tổ chức các chương trình nghệ thuật có quy mô lớn, chất lượng nghệ thuật cao?
NSND Quang Vinh: Nếu có điều kiện hơn về thời gian, nhân lực, tài chính thì chúng ta hoàn toàn có thể làm các chương trình nghệ thuật đỉnh cao hoành tráng hơn. Thực ra, tôi tham vọng làm chương trình quy mô lớn hơn nữa, có điều, chúng ta còn hạn chế nhiều yếu tố. Khó khăn đầu tiên là cơ sở vật chất. Ngoài cơ sở hạ tầng phục vụ tập luyện, biểu diễn thì hệ thống trang thiết bị kỹ thuật để phục vụ cho một chương trình nghệ thuật lớn bây giờ có chi phí đầu tư rất cao, có những hệ thống chúng ta đang phải thuê, mượn. Đơn giản như để có 400 chiếc trống cho chương trình này, chúng tôi phải thuê từ các nơi rồi về sơn sửa lại cho đồng bộ, chưa kể những yếu tố kỹ thuật hiện đại. Cũng có nhiều ý tưởng nhưng điều kiện trong nước chưa đáp ứng được cũng là một hạn chế cho đội ngũ sáng tạo. Chẳng hạn có một số trang thiết bị cá nhân phục vụ biểu diễn phải đặt mua từ nước ngoài nhưng không kịp về nên ý tưởng cũng không thực thi được...
Ngoài những yếu tố khó khăn khách quan thì chúng ta có thuận lợi về nhân lực với đội ngũ nghệ sĩ đông đảo, tài năng. Với các chương trình lớn cần hàng nghìn diễn viên hoàn toàn có thể huy động học sinh, sinh viên các trường nghệ thuật; với các màn trình diễn nghệ thuật có tính thể thao thì có thể huy động lực lượng từ các trường đại học thể dục thể thao, hoặc đối tượng lực lượng vũ trang, giống như tiết mục trống hội chẳng hạn. Trên thực tế, không chỉ chương trình nghệ thuật mà rất nhiều sự kiện chính trị quốc tế ở Việt Nam chúng ta đã làm tốt, như: Năm Chủ tịch ASEAN, Năm APEC... Thế giới luôn phát triển không ngừng, chúng ta không thể bắt thế giới dừng lại để chờ ta được!
PV: Trân trọng cảm ơn ông!
DƯƠNG THU (thực hiện)