Phóng viên (PV): Thưa đồng chí, trước tình hình dịch Covid-19 diễn biến hết sức phức tạp, khó lường, đồng chí đánh giá như thế nào về trách nhiệm của đội ngũ văn nghệ sĩ quân đội trong cuộc chiến chưa từng có tiền lệ này?
Trung tướng Trịnh Văn Quyết: Có thể thấy rằng, cuộc chiến chống đại dịch Covid-19, nhất là đợt bùng phát dịch lần thứ tư tại Việt Nam đang hết sức căng thẳng. Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đang nỗ lực, quyết tâm cao nhằm dập tắt dịch bệnh trong phạm vi cả nước. Những tháng ngày vừa qua, chúng ta đã chứng kiến bao khó khăn, gian khổ, đau thương và cũng rất xúc động trước sự hy sinh thầm lặng, ý chí kiên cường của biết bao y, bác sĩ, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang (LLVT), những người tình nguyện ra tuyến đầu và tinh thần đoàn kết, đồng lòng của quân và dân cả nước. Đồng hành với các lực lượng chống dịch, ngay từ đợt bùng phát dịch đầu tiên tại Việt Nam đến nay, đã có rất nhiều tác phẩm văn học-nghệ thuật được các văn nghệ sĩ quân đội sáng tác, ghi lại những cảm xúc chân thực, ngợi ca những hành động thiết thực, những nghĩa cử cao đẹp trong phòng, chống dịch, kịp thời cổ vũ, động viên các lực lượng tuyến đầu và thể hiện niềm tin của cả dân tộc về thắng lợi trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19.
Như chúng ta đã thấy, bất kỳ giai đoạn nào của lịch sử, văn học-nghệ thuật đều giữ vai trò rất quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của đồng bào, chiến sĩ cả nước. Thời kỳ chiến tranh, văn học-nghệ thuật luôn được phát huy cao độ, đã cổ vũ, động viên, lôi cuốn hàng triệu người “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, góp phần tạo nên những phong trào hành động cách mạng sục sôi. Còn giai đoạn hiện nay, đặc biệt trên mặt trận phòng, chống dịch Covid-19, văn học-nghệ thuật tiếp tục được phát huy hiệu quả, góp phần to lớn động viên tinh thần, ý chí của toàn xã hội.
Cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 hiện nay là mặt trận không tiếng súng, nhưng cũng vô cùng nóng bỏng và không kém phần gian nguy. Bằng nỗ lực, quyết tâm cùng tình yêu nghề tha thiết, đội ngũ văn nghệ sĩ quân đội đã có nhiều sáng kiến, giải pháp hiệu quả trong hoạt động sáng tác, biểu diễn nghệ thuật phục vụ bộ đội và nhân dân. Nếu như trong chiến tranh, giữa mưa bom bão đạn tàn khốc của kẻ thù, các nghệ sĩ-chiến sĩ đã không quản ngại khó khăn, gian khổ, hy sinh, xung kích trên khắp các mặt trận, đem lời ca tiếng hát cổ vũ, khích lệ bộ đội hăng say chiến đấu, thì trong cuộc chiến với “giặc” Covid-19 hôm nay, không ít tấm gương nghệ sĩ-chiến sĩ đã sẵn sàng dấn thân vào tâm dịch để thâm nhập thực tế, sáng tác và kịp thời lan tỏa trên các phương tiện thông tin đại chúng. Trong điều kiện trang thiết bị, không gian hạn chế, nhưng với những cách làm sáng tạo, hiệu quả, các nghệ sĩ trong toàn quân vẫn tổ chức thu thanh, ghi hình, dàn dựng, phát sóng nhiều chương trình, tác phẩm nghệ thuật bảo đảm chất lượng, tính thời sự và an toàn tuyệt đối.
Có thể khẳng định rằng, với truyền thống “nghệ sĩ-chiến sĩ, vượt lên khó khăn, chủ động sáng tạo”, bằng tinh thần trách nhiệm cao, tình yêu nghệ thuật và mệnh lệnh từ trái tim, các văn nghệ sĩ quân đội đã đồng hành có hiệu quả, cùng cả nước chống dịch thông qua các tác phẩm văn học-nghệ thuật của mình, bổ sung vào kho tàng các tác phẩm nghệ thuật cách mạng, góp phần tô đẹp thêm phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong giai đoạn hiện nay.
PV: Như vậy, dù trong thời chiến hay thời bình, trong hoàn cảnh thiên tai, địch họa, văn học-nghệ thuật luôn giữ vị trí, vai trò đặc biệt trong đời sống của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân, thưa đồng chí?
Trung tướng Trịnh Văn Quyết: Đúng thế! Văn học-nghệ thuật là một lĩnh vực đặc biệt của đời sống tinh thần xã hội nói chung, đời sống cán bộ, chiến sĩ Quân đội ta nói riêng. Với quân đội, văn hóa, văn nghệ vừa trực tiếp tạo dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh, vừa góp phần quan trọng bồi đắp phẩm chất, nhân cách người quân nhân cách mạng. Thực tiễn gần 77 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của QĐND Việt Nam đã chứng minh, văn học-nghệ thuật luôn bám sát thực tiễn, phản ánh trung thực, sinh động ý chí, nghị lực, sức sáng tạo, tinh thần quả cảm của bộ đội trong cuộc sống, cả trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc trước đây cũng như trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Các tác phẩm văn học-nghệ thuật có tính tư tưởng, nghệ thuật cao đã kịp thời tôn vinh giá trị chân-thiện-mỹ, góp phần xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, làm cơ sở, nền tảng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, chiến thắng của Quân đội ta.
    |
 |
| Tiết mục tham gia biểu diễn tại Army Games 2021 của Đội tuyển Văn hóa nghệ thuật Quân đội nhân dân Việt Nam. Ảnh: Trọng Hải |
PV: Đồng chí có thể cho biết thêm về những định hướng của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, TCCT đối với hoạt động văn học-nghệ thuật trong quân đội giai đoạn hiện nay?
Trung tướng Trịnh Văn Quyết: Quán triệt Nghị quyết số 23-NQ/TW, ngày 16-6-2008 của Bộ Chính trị (khóa X) về “Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới”, Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 9-6-2014 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”, nhất là Chỉ thị số 355-CT/QUTW, ngày 20-4-2017 của Quân ủy Trung ương về “Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo công tác văn hóa, văn học, nghệ thuật trong quân đội giai đoạn hiện nay”; thực hiện Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, đồng thời xác định tầm quan trọng của văn học-nghệ thuật trong đời sống tinh thần xã hội nói chung, đời sống cán bộ, chiến sĩ quân đội nói riêng, thời gian qua, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, TCCT đã ban hành nhiều chủ trương, biện pháp phù hợp để xây dựng, phát triển văn học-nghệ thuật trong quân đội lên tầm cao mới, bảo đảm cho cán bộ, chiến sĩ toàn quân có đời sống văn hóa lành mạnh, phong phú. Cụ thể là đã triển khai thực hiện kế hoạch hoạt động trọng điểm về văn hóa, văn học, nghệ thuật, báo chí quân đội giai đoạn 2021-2025. Văn học-nghệ thuật là một mặt trận đặc thù có ý nghĩa lớn để cán bộ, chiến sĩ quán triệt, tiếp thu đường lối, quan điểm của Đảng một cách nhẹ nhàng, thấm thía, lâu bền. Văn học-nghệ thuật cùng với báo chí và các hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị khác hằng ngày, hằng giờ bồi dưỡng tâm hồn, tình cảm, ý chí, dũng khí cho cán bộ, chiến sĩ, sẵn sàng nhận và hoàn thành nhiệm vụ được giao. Theo đó, đã chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức hoạt động văn học-nghệ thuật bảo đảm phát triển đồng bộ, toàn diện, có chiều sâu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng quân đội và đời sống tinh thần của bộ đội trong từng giai đoạn. Cơ quan chức năng các cấp đã chủ động tham mưu, đề xuất với cấp ủy, chỉ huy các chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo sát thực tiễn. Cùng với đó, đội ngũ văn nghệ sĩ quân đội, nhất là ở các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp được đào tạo cơ bản, toàn diện, chuyên sâu, có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức nghề nghiệp, trình độ chuyên môn và tính chuyên nghiệp cao; luôn phát huy tốt vai trò xung kích trên mặt trận tư tưởng-văn hóa, tiếp tục kế thừa, phát huy những thành tựu văn học-nghệ thuật có giá trị, sáng tạo nên những tác phẩm thấm đẫm tính nhân văn, có chất lượng cao.
PV: Thưa đồng chí, trước tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19, để hoạt động văn học-nghệ thuật tiếp tục được khẳng định trong đời sống tinh thần bộ đội, lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị nghệ thuật trong quân đội cần thực hiện tốt những nội dung gì?
Trung trướng Trịnh Văn Quyết: Trong thời gian tới, có thể đại dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp, khó lường, tiếp tục tác động không nhỏ đến quá trình thực hiện nhiệm vụ, tình hình tư tưởng cũng như đời sống của đội ngũ văn nghệ sĩ quân đội. Tuy nhiên, như đã nói ở trên, trong bất luận hoàn cảnh nào, khó khăn đến mấy, lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị nghệ thuật quân đội phải giữ vững trận địa tư tưởng trong nghệ sĩ-chiến sĩ.
|
 |
| "Đội quân văn hóa" Quân đội nhân dân Việt Nam tham gia giao lưu tại Army Games 2021. Ảnh: TRỌNG HẢI |
Cụ thể, phải đặc biệt coi trọng việc giáo dục, rèn luyện, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất, đạo đức cách mạng trong sáng, năng lực công tác, trình độ chuyên môn cao cho đội ngũ cán bộ, nghệ sĩ, diễn viên. Đây vừa là yêu cầu chung đối với tất cả đội ngũ cán bộ trong lĩnh vực văn học-nghệ thuật của Đảng, vừa là yêu cầu cụ thể đối với đội ngũ cán bộ hoạt động trong lĩnh vực văn học-nghệ thuật của quân đội, bởi vì xây dựng văn hóa thực chất là xây dựng con người, xây dựng lối sống, xây dựng các mối quan hệ xã hội tốt đẹp cho mọi quân nhân. Cùng với đó, cần tạo môi trường thuận lợi để đội ngũ cán bộ, nghệ sĩ, diễn viên có điều kiện lao động nghệ thuật, sáng tác, quảng bá các tác phẩm mới. Nhất là đối với các nhiệm vụ khó khăn, phức tạp, nhiệm vụ mới như trong thời điểm xảy ra dịch Covid-19 hiện nay, càng phải tạo điều kiện cho các nghệ sĩ, diễn viên có dịp trải nghiệm, thử thách để thích ứng và từng bước trưởng thành.
Các đơn vị cần tiếp tục triển khai thực hiện tốt Nghị quyết số 23-NQ/TW, ngày 16-6-2008 của Bộ Chính trị về "Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới", vận dụng cụ thể vào xây dựng các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp trong quân đội; không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn và chất lượng các chương trình nghệ thuật; đổi mới, sáng tạo trong sáng tác, biểu diễn, bảo đảm vừa phù hợp với tính truyền thống của quân đội, vừa bắt nhịp với sự phát triển, cũng như nhu cầu, thị hiếu của công chúng trong tình hình mới.
Bên cạnh đó, lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị nghệ thuật quân đội cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đơn vị tổ chức phối hợp ghi hình, phát sóng các chương trình nghệ thuật phục vụ bộ đội và nhân dân; tích cực luyện tập, sáng tác các tác phẩm mới, chú trọng bám sát thực tiễn, sát đơn vị, đi sâu vào đề tài LLVT và chiến tranh cách mạng, phản ánh sinh động đời sống của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân, kịp thời cổ vũ, động viên toàn dân, toàn quân đoàn kết, chung sức, đồng lòng, quyết tâm thi đua phòng, chống và chiến thắng đại dịch.
PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí!
NGUYỄN HỒNG SÁNG (thực hiện)