Thời đại robot
Theo tờ Liberation của Pháp, để giảm tối đa thiệt hại về con người tại chiến trường Iraq và Afghanistan, quân đội Mỹ đã triển khai rộng rãi các robot điều khiển từ xa, ví dụ như: Robot phá mìn loại Pack Bot, hay robot vũ trang Sword hay Maar. Chúng giống như những con “quái vật” di chuyển bằng bánh xích, đầy những thiết bị cảm thụ và trang bị súng trường tự động hay súng phóng lựu.
Tờ Liberation cho biết thêm, trong ngân sách quốc phòng 600 tỷ USD, Lầu Năm Góc đã dành cho chiến tranh robot từ nay cho đến năm 2018 lên đến 18 tỷ USD. Theo đó, Bộ Quốc phòng Mỹ đang tập trung thiết kế các máy bay không người lái chiến đấu bên cạnh máy bay có người lái, cũng như các loại robot sát thủ, bao gồm: Tên lửa có thể tự xác định mục tiêu tấn công và thời điểm tiêu diệt, tàu tự hành truy lùng tàu ngầm đối thủ và bám theo đối tượng trong hàng nghìn ki-lô-mét mà không cần sự hỗ trợ của con người. “Bộ Quốc phòng Mỹ cũng đang thử nghiệm máy bay không người lái có thể tự quyết định mục tiêu tấn công mà không hề có sự hỗ trợ của con người. Máy bay tàng hình không người lái X-47B do Hải quân chế tạo sẽ là hình mẫu đầu tiên của các thiết bị bay sát thủ”, tờ New York Times cho biết.
Darpa giới thiệu robot Atlas tại Lầu Năm Góc năm 2014.ảnh: Reuters
Với sự phát triển của khoa học, Lầu Năm Góc hiện đang phát triển Hệ thống vũ khí sát thương tự động (Lethal autonomous weapons systems-LAWS). Đây là những chiến binh máy được trí tuệ nhân tạo (AI) hướng dẫn, hoạt động trên mặt đất, trên không và trên biển, luôn tuân lệnh cấp trên, chẳng bao giờ mệt mỏi hay đau đớn, không bao giờ có vấn đề lương tâm, cũng chẳng có gia đình để phải chi trợ cấp… Tại phòng thí nghiệm quốc gia Los Alamos ở vùng sa mạc New
Mexico, Cơ quan Dự án Nghiên cứu tiên tiến quốc phòng (DARPA) đang chuẩn bị “một chiến lược bất ngờ ”, trong đó sử dụng AI và hệ thống vũ khí tự động.
Theo chân Mỹ trong cuộc đua chế tạo robot sát thủ là Trung Quốc và Nga. Mới đây, Nga đã công bố một video cho thấy, robot mang tên Fedor đang khai hỏa với hai khẩu súng máy. Mỹ, Trung Quốc và Nga là ba trong số những quốc gia đang tích cực phát triển công nghệ vũ khí tự động, công nghệ cho phép cỗ máy hoạt động một cách độc lập mà không phụ thuộc vào sự đánh giá của người điều khiển. Trong khi đó, Pháp-với ngân sách quốc phòng chỉ có 32 tỷ euro-lại chú trọng vào chương trình “robot chiến thuật đa năng”, các thiết bị bay cho hải quân và máy bay không người lái như Neuron của Tập đoàn Dassault.
Theo nhận định của Trung tướng người Mỹ Sean MacFarlend, cuộc chạy đua chế tạo robot sát thủ có quy mô lớn tương tự dự án Manhattan khai sinh ra bom nguyên tử trước đây. “Chúng ta đang ở thời kỳ khởi đầu của một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử chiến tranh”, Trung tướng Sean MacFarlend nhận định.
Nguy cơ thay đổi hình thức chiến tranh
Tuy nhiên, điều gì sẽ xảy ra nếu một ngày các robot sát thủ này rơi vào tay bọn khủng bố hoặc bị tấn công tin học? Sẽ ra sao nếu một ngày nào đó robot sát thủ không tuân lệnh con người nữa?
Trong một lá thư ngỏ gửi tới Liên hợp quốc mới đây, hơn 100 doanh nghiệp và nhà nghiên cứu đã bày tỏ sự lo ngại “robot sát thủ” có nguy cơ trở thành cuộc cách mạng thứ 3 làm thay đổi hình thức chiến tranh. Các nhà nghiên cứu cảnh báo rằng, ngay cả vũ khí kém thông minh nhất trong số các robot sát thủ hiện có trên thế giới cũng có thể kích động một cuộc chạy đua vũ trang toàn cầu. Kết quả cuối cùng sẽ là những dòng robot sát thủ hoàn toàn tự hoạt động, được sản xuất với giá thành thấp và sẵn sàng gieo rắc nỗi kinh hoàng ở bất cứ nơi đâu.
Trẻ em Iraq ngạc nhiên khi nhìn thấy một robot sát thủ của quân đội Mỹ. Ảnh: Liberation
“Cuộc chạy đua vũ trang mới này đã bắt đầu và tấn công trong mọi lĩnh vực: Hàng không, trên biển và trên đất liền. Những loại vũ khí tự động này đe dọa công nghiệp hóa chiến tranh và phương thức mà chúng giết người. Nếu như robot sát thủ trở thành một phần trong tổ hợp công nghiệp-quân sự, chúng sẽ được sử dụng để chống lại dân thường”, Toby Walsh, Giáo sư chuyên trách về AI tại Đại học New South Wales nhận định.
Chính vì vậy, theo quan điểm của Ryan Gariepy, người sáng lập công ty Clearpath
Robotics, sự phát triển hệ thống vũ khí tự động chết người không hề khôn ngoan, trái với luân thường đạo lý và nên bị cấm trên quy mô toàn cầu.
CHÂU GIANG (Theo Liberation)