Với một số chuyên gia, đây còn là cuộc chiến tài chính, tầm ảnh hưởng giữa Mỹ và Saudi Arabia. Nhưng tạm gác lại vấn đề trên, chúng ta hãy tìm hiểu xem vì đâu PGA Tour uy quyền là thế, bỗng nhiên lại kinh hãi trước sự xuất hiện của LIV Golf.
PGA là viết tắt của cụm từ Professional Golfers’Association of America. Đây là một tổ chức chuyên nghiệp, quy tụ những tay golf hàng đầu trên thế giới. PGA Tour chuyên tổ chức các giải đấu golf chuyên nghiệp danh giá bậc nhất, có trụ sở chính nằm ở bên bờ biển Ponte Vedra, thuộc bang Florida (Mỹ).
Các thành viên của PGA Tour đều là những tay golf hàng đầu, có cơ hội được tham dự những giải đấu lớn trong năm, được cọ xát với nhau, nhận được những giải thưởng lớn, lên đến hàng chục triệu USD. Có thể nói PGA Tour luôn là đích đến của mọi golfer (trước khi đột nhiên xuất hiện LIV Golf). Thực tế chỉ ra rằng, bất cứ golfer nào tham dự PGA Tour một vài lần cũng đều có cơ hội để phát triển sự nghiệp, khẳng định danh tiếng, đẳng cấp, vị thế của mình trong làng golf thế giới.
Nhưng kể từ tháng 6-2022, mọi chuyện đã thực sự thay đổi, khi có hàng chục golfer đẳng cấp thế giới nhận tiền để chuyển sang thi đấu ở hệ thống do LIV Golf tổ chức. Đương nhiên, khi đã chuyển sang LIV Golf, họ sẽ bị PGA Tour cấm cửa thi đấu.
Vậy phải chăng LIV Golf bất hợp pháp? Không. Vì Liên đoàn Golf Quốc tế (IGF) không có chức năng và quyền hạn để công nhận hoặc phủ nhận một hệ thống giải golf nào. LIV Golf chỉ đang tìm cách đạt được sự công nhận từ hệ thống xếp hạng golf chính thức thế giới (OWGR), các golfer tham dự LIV Golf chỉ tìm cách vẫn giữ được quyền tham dự các giải major danh giá trong năm và các giải đồng đội trứ danh như Ryder Cup. Hoặc có những người vẫn muốn giữ tư cách thành viên của PGA Tour để được đánh nhiều giải đỉnh cao, giàu tính cạnh tranh. Tuy nhiên các quan chức ở PGA Tour đã tuyên bố: Hoặc là chúng tôi, hoặc là LIV Golf.
Bên cạnh đó, PGA Tour cũng không có quyền tuyên bố LIV Golf bất hợp pháp. PGA Tour là tổ chức phi lợi nhuận vốn dĩ được thành lập để vận hành các giải đấu cho các golfer chuyên nghiệp. Có điều, tổ chức thu lợi nhiều quá khiến một số golfer nổi tiếng bất bình. European Tour của châu Âu thì đang tọa sơn quan hổ đấu, xem cuộc chiến giữa LIV Golf và PGA Tour có hồi kết như thế nào, trước khi đưa ra tuyên bố chính thức.
PGA Tour đang sở hữu 6 tour khác nhau, các golfer tham dự được ký hợp đồng và phải tuân theo quy chế, quy định của hệ thống. Nhưng PGA không thể cấm các golfer nhận lời thi đấu hệ thống LIV Golf tham dự các giải không do PGA sở hữu và tổ chức, như US Open, The Open...
LIV Golf có rất nhiều tiền nhưng nó chưa phải là hệ thống thi đấu chính thống, vì nó chưa có điểm thưởng, đây là một trong các cơ sở vô cùng quan trọng xác định tư cách, điều kiện để các golfer tham dự các giải golf hàng đầu khác nằm ngoài hệ thống PGA Tour. Thế nên, lãnh đạo LIV Golf đang đàm phán để được công nhận và có hệ thống tính điểm với Official World Golf Ranking, là hệ thống thiết lập bởi 7 tổ chức golf khác nhau (trong đó có PGA Tour và European Tour)
Vì sao LIV Golf thắng thế?
Hiện tại, đã có gần 30 golfer hàng đầu thế giới quay mặt với PGA Tour để ký hợp đồng thi đấu trọn đời với LIV Golf. Theo Telegraph, các sếp ở LIV Golf trả 150 triệu USD cho Dustin Johnson, 200 triệu USD cho Phil Mickelson để chiêu mộ hai ngôi sao này. Tiger Woods, được cho là đã từ chối số tiền khủng 800 triệu USD mà Hội đồng quản trị LIV Golf đưa ra. Việc Tiger Woods không gia nhập LIV Golf khiến lãnh đạo PGA Tour như mở cờ trong bụng. Tuy nhiên họ phải hành động ngay. Đầu tiên, vào ngày 22-6 vừa qua, PGA Tour thông báo sẽ tăng tiền thưởng các giải đấu do họ tổ chức. Sau khi đưa ra “củ cà rốt”, họ cũng đồng thời thò “cây gậy” khi tuyên bố cấm cửa vĩnh viễn các golfer đã ký hợp đồng với LIV Golf. Tuy nhiên, sự đe dọa của PGA Tour có lẽ chẳng là gì cả so với số tiền hàng trăm triệu USD mà LIV Golf bỏ ra để chiêu mộ các golfer hàng đầu thế giới. Ở giải đấu thứ hai trong hệ thống LIV Golf, diễn ra tại Portland, Oregon (Mỹ) từ ngày 30-6 đến 1-7-2022, sẽ có thêm sự xuất hiện của ngôi sao hạng A 32 tuổi Koepka. Golfer Koepka đoạt tổng cộng 8 danh hiệu, tính cả 4 giải major danh giá trong sự nghiệp, lĩnh xấp xỉ 38 triệu USD qua 173 sự kiện PGA Tour, tích lũy 47 tuần ở ngôi số 1 thế giới.
Thêm Koepka, hệ thống giải đấu Invitational Series hiện quy tụ được 21 đấu thủ từ PGA Tour, phần lớn nhiều danh hiệu hoặc từng thắng giải major, trong đó 17 người đã bị tổ chức chủ quản trước đây là PGA Tour “treo gậy” vô thời hạn từ ngày 9-6 vừa qua, ngay sau khi họ động gậy ở giải mở màn Invitational Series tại London (Anh).
Invitational Series được vận hành bởi LIV Golf Investments-doanh nghiệp do golfer huyền thoại Greg Norman sáng lập kiêm Giám đốc điều hành, còn đại cổ đông là Quỹ đầu tư công Saudi Arabia (PIF). Mùa khai trương 2022, họ tổ chức 8 giải trong đó 5 chặng tại Mỹ, tính cả chung kết lớn trên sân National Doral (Miami) thuộc sở hữu của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Mỗi giải gồm ba vòng không cắt loại, quy tụ 48 đấu thủ chia đều thành 12 đội tranh tổng quỹ thưởng 255 triệu USD với cam kết tất cả đều được thưởng tiền mặt. Quỹ mỗi sự kiện ở mức 25 triệu USD, trong đó 20 triệu USD cho đấu gậy cá nhân, còn lại cho top 3 nội dung đồng đội. Riêng giải cuối (chung kết lớn) dành 30 triệu USD cho top 3 cá nhân toàn lịch đấu, 50 triệu USD cho phần đồng đội.
LIV Golf dường như đang thắng thế bởi PGA Tour quá tham lam. Phil Mickelson từng chỉ trích PGA Tour là “một con quỷ hút tiền, chỉ chia cho các golfer khoảng 26% doanh thu”. Trên thực tế, PGA Tour chi khoảng 850 triệu USD tiền thưởng trong năm 2021, chiếm khoảng 55% doanh thu. Tỷ lệ này rõ ràng chưa thỏa đáng, và vì thế PGA Tour vừa mới quyết định năm 2023 sẽ tăng thêm tiền thưởng cho các giải lớn.
Sau khi mất Koepka, lãnh đạo PGA Tour quay sang chỉ trích LIV Golf hành xử như mafia. Thậm chí, PGA Tour hàm ý LIV Golf là một cỗ máy rửa tiền, làm hình ảnh cho Thái tử Saudi Arabia Salman, người được cho là đang dùng thể thao để đánh bóng tên tuổi của mình. Kệ những gì phía PGA Tour hờn dỗi đưa ra trên các diễn đàn, Hội đồng quản trị LIV Golf vẫn đang tích cực mời đón các golfer hàng đầu thế giới. Nếu PGA Tour cũng lót tay như LIV Golf thì toàn bộ doanh thu của tổ chức này trong năm 2021 chỉ đủ để trả cho Tiger Woods, Phil Mickelson, Dustin Johnson và thêm đôi, ba golfer khác. Doanh thu của PGA Tour năm 2021 cán mốc 1,521 tỷ USD.
Trong khi đó, LIV Golf chỉ là một “startup” đang trong giai đoạn “đốt tiền” chứ chưa kiếm được tiền. Sự kiện đầu tiên cách nay ít tuần ở London (Anh) chủ yếu quảng bá cho Quỹ đầu tư công Saudi Arabia, được phát trực tiếp miễn phí trên Youtube.
Dù thất bại trong việc quyến rũ Tiger Woods nhưng Hội đồng quản trị LIV Golf cũng đã chi vài tỷ USD để lấy được hơn 20 ngôi sao hạng A của PGA Tour và một vài cái tên khác từ European Tour.
Nhờ LIV Golf mà chúng ta biết Koepka có cậu em tên Chase cũng là một tay golf chuyên nghiệp. Mang đến cơ hội đánh đỉnh cao quá dễ chỉ là một trong số những thứ LIV Golf đang làm, ngược lại với tôn chỉ của PGA Tour. Đáng chú ý là bất cứ golfer nào tham dự hệ thống Invitational Series đều có tiền thưởng. Tiếp nữa khi dự tranh Invitational Series, các golfer nhàn hơn, chỉ đánh 3 ngày thay vì 4 ngày. Quan trọng không kém, tiền thưởng ở Invitational Series (thuộc LIV Golf) gấp nhiều lần PGA Tour.
Trong một động thái mới nhất, các sếp ở LIV Golf đã bắt tay với cựu Tổng thống Donald Trump, đưa giải đấu tới nước Mỹ và tới sân của nhà ông Donald Trump, một người bị PGA Tour cắt quan hệ ngay sau khi ông kết thúc nhiệm kỳ tổng thống.
LIV Golf với lần thứ hai tổ chức giải vào ngày 30-6 đã có thêm Koepka và Abraham Ancer, golfer số 1 Mexico, tức là nó đang thu hút được thêm các golfer hàng đầu bằng sức mạnh tài chính. Nói như Bryson Dechambeau thì anh và nhiều người khác bỏ PGA Tour qua LIV Golf chỉ đơn giản là vì tiền, rất nhiều tiền mà vẫn được thi đấu đỉnh cao.
* Ngoài Koepka, Johnson, nhóm vừa bị PGA Tour kỷ luật “treo gậy” có nhiều gương mặt kỳ cựu như Phil Mickelson, Charl Schwartzel, Sergio Garcia, Louis Oosthuizen, Branden Grace, Matt Jones, Martin Kaymer, Graeme McDowell, Kevin Na, Ian Poulter và Lee Westwood. Cựu số 1 thế giới McIlroy nhận xét: “Những người ra đi không hẳn sai trái. Họ có quyền chọn nơi thi đấu chứ!”. Được biết, McIlroy đã từ chối tấm séc trị giá 300 triệu USD mà Hội đồng quản trị LIV Golf gửi tới anh.
HÀ THÀNH