QĐND - Đó chính là bài hát “Ngày Quốc hội” của nhạc sĩ Đỗ Nhuận, được sáng tác cuối năm 1945. Trước một thời khắc lịch sử quan trọng của đất nước, chuẩn bị cho kỳ tổng tuyển cử đầu tiên, người nhạc sĩ tài hoa đã viết: Đâu quốc dân Việt Nam mau/ Cùng nhau cầm lá phiếu mau/ Ai đã hy sinh thân mình/ Từng bênh vực dân chúng/ Đâu quốc dân Việt Nam mau/ Bầu lấy người ra chiến đấu/ Ai vì dân, nước quên mình/ Toàn dân chúng ta bầu/ Sát vai nhau cùng đem phiếu ta đi bầu/ Từ ngàn xưa tới nay quốc dân Việt Nam mới thấy/ Bấy lâu nay toàn dân khát khao hôm nay/ Mong được quyền công dân cầm lá phiếu đi bầu/ Tiến, tiến! Dân Việt Nam ta tiến/ Tiến lên! Chúng ta cùng tiến/ Đi lên! Giúp giống nòi mau tiến/ Toàn dân sánh vai với hoàn cầu.

Đây là một ca khúc mang nhiều ý nghĩa trong giai đoạn lúc bấy giờ, khi người dân Việt Nam đang chuẩn bị thực hiện quyền làm chủ trong vòng kìm kẹp của kẻ thù, trong khói lửa chiến tranh… Ca khúc này đã vang lên trên đường phố trong không khí rạo rực của những ngày tháng đó, nhưng rồi bản nhạc bị thất lạc khi chưa kịp có bản ghi âm.

Ông Phạm Văn Nùng.

Trong cuốn hồi ký “Âm thanh cuộc đời” do NXB Âm nhạc ấn hành năm 2003, nhạc sĩ Đỗ Nhuận có viết: “Trước ngày 6-1-1946, tôi đã sáng tác bài hát có tính thời sự “Ngày Quốc hội”, xuất bản và đưa Đoàn Quân nhạc phổ biến với lời mở đầu: Đâu quốc dân Việt Nam mau/ Cùng nhau cầm lá phiếu mau; nhưng toàn bộ bản nhạc thất lạc từ lâu…”. Con trai của nhạc sĩ Đỗ Nhuận là nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân cùng Hội Nhạc sĩ Việt Nam cũng đã bỏ nhiều công sức để tìm lại bản nhạc nhưng mãi chưa thấy.

Và rồi thật may mắn, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân đã nhận được một lá thư từ nhà giáo về hưu Phạm Văn Nùng, cư trú tại phố Kim Ngưu, quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội. Lá thư này được viết từ tháng 2-2011 nhưng đến tận tháng 4 năm đó mới đến được tay nhạc sĩ. Ông Nùng viết rằng, ông từng biết một bài hát về ngày tổng tuyển cử đầu tiên nhưng không nhớ rõ tác giả, ông mong muốn được Hội Nhạc sĩ Việt Nam khôi phục phổ biến lại ca khúc này. Nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân đã nhanh chóng liên lạc với nhà giáo Phạm Văn Nùng, được ông hát cho nghe qua điện thoại bài hát ấy.

Nhạc sĩ Đỗ Nhuận (bên phải) và con trai - nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân. Ảnh tư liệu

Sau ngày Cách mạng Tháng Tám thành công, vào khoảng tháng 10-1945, nhà nước bắt đầu tuyên truyền về cuộc tổng tuyển cử. Và cậu bé Nùng lúc ấy 11 tuổi, sinh hoạt văn nghệ trong đoàn thiếu nhi Thủ đô đã cùng các bạn hát vang bài hát “Ngày Quốc hội” trên đường phố. Bài hát này được chính cha ông Nùng là người phụ trách đoàn thiếu nhi lúc ấy dạy. Trí óc non nớt của một cậu bé khi ấy chỉ nhớ được lời và giai điệu, còn bài hát tên gì, của nhạc sĩ nào… thì quên. Cậu bé Nùng thấy niềm vui náo nức hướng tới ngày tổng tuyển cử đầu tiên lan tỏa khắp mọi nơi, từ người già tới con trẻ. Ca khúc “Ngày Quốc hội” đã làm không khí trong những ngày tháng ấy càng thêm phần rộn ràng hơn. Và bài hát đã có sức sống thật lâu bền trong trái tim của cậu bé 11 tuổi. Sau này, khi không thấy ai còn hát bài hát “Ngày Quốc hội”, ông Nùng vẫn hát ru con rồi đến ru cháu. Ông như được sống lại cùng tuổi thơ của mình với những giai điệu đầy thúc giục, tự hào.

Sau khi được ông Phạm Văn Nùng cung cấp chính xác lời và nhạc, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân đã bắt tay ngay vào khôi phục ca khúc. Tháng 5-2011, trong những ngày trước kỳ bầu cử Quốc hội Khóa XIII, bài hát “Ngày Quốc hội” đã được trở lại và vang lên trong không khí vui tươi, tự hào. Đây cũng là một minh chứng cho tấm lòng của người dân luôn hướng về đất nước. Và những ngày tháng 4, tháng 5-2016 này, ca khúc “Ngày Quốc hội” vẫn tiếp tục rộn ràng trước kỳ bầu cử Quốc hội Khóa XIV.

MINH KHÔI