Trong "Đại tướng Võ Nguyên Giáp-Tổng tập hồi ký", Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, năm 2006, ghi lại, đúng giờ làm việc, Chủ tịch Hồ Chí Minh từ căn phòng bên đi ra:
- Chào các cụ, chào các chú.
Lời chào của Bác đã mở đầu một không khí thân mật cho phiên họp. Bác nhanh nhẹn đến bên bàn làm việc. Bằng một cử chỉ cởi mở quen thuộc, Bác giơ rộng hai tay mời các đại biểu cùng ngồi. Cuộc họp không có diễn văn khai mạc. Bác lấy trong túi ra một mảnh giấy nhỏ ghi những ý kiến đã chuẩn bị. Phá bỏ những nghi thức thông thường, Bác đi ngay vào nội dung của cuộc họp.
    |
 |
Chủ tịch Hồ Chí Minh và các thành viên Hội đồng Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra mắt sau phiên họp đầu tiên, sáng 3-9-1945. Ảnh: TTXVN
|
Với những lời lẽ rất giản dị, Bác nêu lên trước Hội đồng Chính phủ những vấn đề cấp bách nhất.
Một là phải phát động một phong trào tăng gia sản xuất để chống nạn đói. Trong khi chờ đợi thu hoạch ngô, khoai khoảng ba, bốn tháng, sẽ mở một cuộc lạc quyên. Mười ngày một lần, tất cả đồng bào nhịn ăn một bữa. Gạo tiết kiệm được sẽ góp lại phát cho người nghèo.
Thứ hai là mở một phong trào chống nạn mù chữ.
Thứ ba là tổ chức càng sớm càng hay cuộc tổng tuyển cử với chế độ phổ thông đầu phiếu, thực hiện quyền tự do, dân chủ cho nhân dân.
Thứ tư là mở một phong trào giáo dục cần, kiệm, liêm, chính để bài trừ những thói hư tật xấu do chế độ thực dân để lại.
Thứ năm là bỏ ngay ba thứ thuế: Thuế thân, thuế chợ, thuế đò; tuyệt đối cấm hút thuốc phiện.
Thứ sáu là ra tuyên bố tự do tín ngưỡng và lương-giáo đoàn kết...
Tất cả vấn đề được Bác nêu ra rất ngắn gọn, chỉ trong vòng nửa tiếng. Những khó khăn chồng chất, phức tạp của chế độ thực dân để lại suốt tám mươi năm; những vấn đề sinh tử, cấp bách của dân tộc đã được Bác nêu lên một cách ngắn gọn, rõ ràng, cùng với những phương hướng và biện pháp giải quyết. Các Bộ trưởng thảo luận những điều Bác đã nêu lên cũng đều ngắn gọn, đi thẳng vào vấn đề.
Phiên họp đầu tiên của Chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ cộng hòa là một sự kiện lịch sử vĩ đại, không chỉ đánh dấu sự ra đời của một nhà nước mới mà còn thể hiện tinh thần quyết đoán, tầm nhìn chiến lược, lòng yêu nước, thương dân vô bờ bến của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Những bài học từ phiên họp lịch sử ấy vẫn còn nguyên giá trị cho công cuộc xây dựng và phát triển đất nước ngày nay, đó là phong cách làm việc giản dị, gần gũi, lắng nghe, thiết thực, không phô trương, hình thức của Bác.
HÀ AN (lược ghi)