QĐND - Cây bút tuổi hồng là giải thưởng văn học do Hội đồng Đội Trung ương và Báo Thiếu niên Tiền phong phát động từ năm 2010, nhằm khuyến khích phong trào sáng tác của thiếu nhi cả nước và thực hiện chương trình hợp tác giữa Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Hội Nhà văn Việt Nam. Đối tượng xét giải là các em học sinh từ 7 đến 16 tuổi, có tác phẩm thơ và văn xuôi đăng trên các báo chí, tạp chí Trung ương và địa phương, được các cơ quan báo chí, Hội VHNT các tỉnh (thành phố) và các nhà xuất bản giới thiệu. Đến nay, Cây bút tuổi hồng đã qua ba lần trao giải.

Giải thưởng Cây bút tuổi hồng lần thứ ba (năm 2013) đã nhận được gần 800 tác phẩm của hơn 600 tác giả do các cơ quan báo chí, VHNT khắp cả nước gửi về tham dự. Ban sơ khảo đã chọn được 32 tác giả, gồm 17 tác giả văn xuôi với 60 tác phẩm và 15 tác giả thơ với hơn 20 tác phẩm để Hội đồng chung khảo xem xét, bình chọn.

Đại biểu lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh trao giải và chúc mừng các cháu

Nhìn chung, các tác phẩm được vào vòng chung khảo và được tặng giải thưởng Cây bút tuổi hồng năm nay vẫn tiếp tục phản ánh trung thực, sinh động những cảm xúc, những suy nghĩ của lứa tuổi học trò với cuộc sống. Có những tác phẩm đã vượt ra khỏi giới hạn của đời sống học đường, đời sống gia đình, hướng tới những giá trị tích cực và nhân văn sâu sắc.

Tham dự xét trao thưởng Cây bút tuổi hồng năm 2013 có một số cây bút quen thuộc, tiếp tục thể hiện phong độ viết tốt, ngày càng khẳng định tầm suy nghĩ và tạo dấu ấn của một tác giả chuyên nghiệp thực sự, như: Nguyễn Thị Đan Thi (Lớp 8A12, Trường THCS Ngô Sĩ Liên, Hà Nội) đã 3 lần vinh dự nhận được giải A; Nguyễn Hoàng Trâm Anh (Lớp 8A12, Trường THCS Ngô Sĩ Liên, Hà Nội) năm đầu tiên được trao giải C, năm thứ hai được trao giải B và năm nay được cả BGK nhất trí trao giải A bởi sự tiến bộ vượt bậc. Cả hai cây bút này được Ban giám khảo đánh giá là “Giọng văn vừa trong sáng vừa hiện đại. Ở một số truyện ngắn đạt tới độ sâu sắc, tinh tế về giáo dục đạo đức, hướng tới những giá trị nhân văn, có nhiều tiềm năng và triển vọng trở thành cây bút chuyên nghiệp”.

Bên cạnh đó cũng đã xuất hiện những cây bút mới rất đặc biệt: Tác giả Nguyễn Bình (Lớp 6E, Trường THCS Lê Quý Đôn, Cầu Giấy, Hà Nội) với 3 tập truyện “Cuộc chiến hành tinh Phantom”. Đây là một tác giả “vượt tầm” so với lứa tuổi, từng được dư luận chú ý khi lần lượt phát hành 3 tập truyện kể trên trong vòng 2 năm qua. Giải thưởng vinh danh cây bút này với mong muốn ghi nhận, trân trọng và tạo thêm động lực giúp em vững tin hơn trong hành trình sáng tạo.

Ngoài những cây bút được đánh giá có sự tiến bộ, đóng góp rất đáng trân trọng trong những sáng tác dành cho lứa tuổi học trò, năm nay một số cây bút mới cũng xuất hiện với nhiều hứa hẹn: Lê Hà Anh Thy (Lớp 8/6, Trường THCS Hậu Nghĩa, Long An) đã thể hiện được cách nhìn, cách cảm rất sâu sắc về những giá trị đạo đức với thầy cô mà các bạn thuộc lứa tuổi mình không dễ cảm nhận được. Đặc biệt truyện “Người gieo hy vọng” đã chạm tới những giá trị sáng tạo nhân văn và rất đẹp. Hồ Thị Khánh Ngân (Lớp 9/2, Trường THCS Nguyễn Huệ, TP Plei-cu, tỉnh Gia Lai) lại có cách đặt vấn đề rất thông minh và lối viết lãng mạn, xúc động, nhiều sáng tạo…
 

Thắp hương tưởng niệm 10 nữ liệt sĩ TNXP ở Ngã Ba Đồng Lộc.

Về các tác giả thơ, tuy lực lượng chưa “hùng hậu” so với các tác giả văn xuôi, nhưng bên cạnh một số tác phẩm dự thi của các cây bút quen thuộc, BGK cũng nhận được tác phẩm của một số các cây bút mới do các Hội VHNT gửi về. Trong đó, em Bùi Xuân Phú (Lớp 6/10, Trường THCS Tây Sơn, TP Đà Nẵng) được trao giải A. Đây là cây bút đã được nhận giải ba Cuộc thi viết thư quốc tế UPU (do Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, TCT Bưu điện Việt Nam và Báo TNTP tổ chức hằng năm) và một số giải thưởng văn học tại các trại sáng tác do Hội VHNT Đà Nẵng tổ chức; Nguyễn Thị Nhật Linh (Nhà Thiếu nhi Đồng Nai) được trao giải C; Bạch Dương Phương (Lớp 8/1, Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm, TP Biên Hòa, Đồng Nai) được trao giải C… 

Điều đáng mừng là cây bút Đặng Thị Thu Hòa (Lớp 11A4, Trường THPT Hoàng Quốc Việt, Mạo Khê, Đông Triều, Quảng Ninh) năm đầu tiên (2011) được trao giải “Tiềm năng”, năm nay đã được trao giải A. Giọng thơ của Thu Hòa trong trẻo vừa giàu cảm nghĩ sâu lắng, tứ thơ cũng khá đẹp. Cây bút Phạm Ngọc Yến Nhi (Lớp 2B, TH số 1 Cát Hanh, Phù Cát, Bình Định) tuy mới tham gia nhưng đã viết khá trôi chảy và có nhiều triển vọng. Mặc dù số lượng tác phẩm tham dự còn khá khiêm tốn song các tác phẩm thơ cũng đã phản ánh được tình cảm, suy nghĩ rất sâu sắc về thầy cô, mái trường, gia đình, tình bạn… nhất là tình cảm với biển, đảo của Tổ quốc.

Múa hát mừng đêm trao giải. Ảnh: Bùi Minh

Nét độc đáo của giải thưởng Cây bút tuổi hồng là cứ mỗi dịp trao giải, ban tổ chức lại kết hợp tiến hành một trại sáng tác văn học tuổi học trò, tạo điều kiện cho các tác giả thiếu nhi khắp mọi miền quê có dịp giao lưu, học hỏi, tham quan, học tập trau dồi kỹ năng, tình yêu văn học và hoàn thiện những sáng tác mới. Giải thưởng Cây bút tuổi hồng lần thứ nhất (năm 2011) được tổ chức tại thủ đô Hà Nội, kết hợp mở trại sáng tác thơ văn tuổi học trò với chủ đề “Thế giới muôn màu” tại Trung tâm Văn hóa Hội Nhà văn Việt Nam (QuảngAn-Hồ Tây-Hà Nội). Tham dự trại có gần 40 tác giả khắp cả nước và phần lớn đều có tác phẩm tham dự giải thưởng Cây bút tuổi hồng lần thứ nhất. Lễ trao giải được tổ chức tại Ðài Truyền hình kỹ thuật số VTC vào ngày 26-6-2011. Giải thưởng Cây bút tuổi hồng lần thứ hai (năm 2012) được tổ chức tại tỉnh Đồng Nai, kết hợp mở trại sáng tác chủ đề “Thế giới muôn màu” với 70 tác giả thiếu nhi đến từ mọi miền quê. Trong số đó có cặp tác giả song sinh là hai chị em gái đến từ Quảng Trị giống nhau như hai giọt nước là Dương Thị Phương (giải A văn xuôi) và Dương Thị Thương (giải B thơ). Cả hai chị em đều là học sinh nghèo vượt khó, học giỏi và tích cức viết bài cho Báo TNTP. Lễ trao giải được tổ chức vào tối 14-6-2012 tại Nhà Thiếu nhi tỉnh Đồng Nai.

Và năm nay, giải thưởng Cây bút tuổi hồng lần thứ ba được tổ chức tại tỉnh Hà Tĩnh, kết hợp mở trại sáng tác chủ đề “Cánh diều ước mơ” gồm 35 cây bút tuổi học trò từ khắp mọi miền đất nước về tham dự. Trong thời gian dự trại, các em đã được các nhà văn, nhà thơ chuyên nghiệp ở Trung ương và địa phương như: Phan Thị Thanh Nhàn, Lê Phương Liên, Đỗ Hàn, Bùi Quang Thanh, Nguyễn Đức Quang, Mai Nam Thắng… đến nói chuyện, trao đổi kinh nghiệm, đọc và nhận xét tác phẩm. Các em còn được đến tham quan, tìm hiểu và dâng hương tại Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc, Khu di tích-nhà thờ và mộ Anh hùng Lý Tự Trọng; Khu di tích-nhà thơ và mộ Đại thi hào Nguyễn Du, nhà thờ danh nhân Nguyễn Công Trứ… và được nghe các nghệ nhân địa phương giới thiệu về nghệ thuật ca trù… Lễ trao giải Cây bút tuổi hồng lần thứ ba đã được tổ chức tối 7-8-2013 tại Nhà Văn hóa huyện Nghi Xuân-Hà Tĩnh.

ĐỨC THỌ