Những ngôi nhà bị bỏ trống ở Nhật Bản được gọi là "akiya". Thuật ngữ này thường dùng để chỉ những ngôi nhà vô chủ nằm ở khu vực nông thôn. Hiện nay, có ngày càng nhiều ngôi nhà như vậy xuất hiện tại các thành phố lớn như Tokyo và Kyoto. Đó là một vấn đề với Chính phủ Nhật Bản, khi phải vật lộn với tình trạng dân số già cũng như số lượng trẻ em sinh ra mỗi năm giảm một cách đáng báo động.

leftcenterrightdel

Ngôi nhà bị bỏ trống ở Nhật Bản. Ảnh: CNN 

Akiya thường được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Tuy nhiên, do tỷ lệ sinh ở Nhật giảm mạnh, nhiều gia đình không có người thừa kế hoặc người thừa kế còn trẻ, đã chuyển tới thành phố sinh sống nên nhà bị bỏ trống. Một số ngôi nhà bị bỏ mặc thời gian dài, việc lưu trữ hồ sơ không đầy đủ dẫn đến chính quyền địa phương không biết chủ sở hữu là ai. Điều này gây khó khăn cho chính phủ trong việc trẻ hóa các cộng đồng ở nông thôn, cản trở nỗ lực thu hút những người trẻ tuổi quan tâm tới hay cản trở các nhà đầu tư.

Theo chính sách thuế của Nhật, một số chủ sở hữu thấy việc giữ lại nhà sẽ rẻ hơn so với việc phá bỏ nó để tái thiết. Ngoài ra, ngay cả khi chủ sở hữu muốn bán, họ có thể gặp khó khăn trong việc tìm người mua.

Số liệu do Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản tổng hợp, 14% tổng số nhà ở tại nước này bị bỏ trống. Con số này bao gồm những ngôi nhà bị bỏ trống vì các lý do khác, gồm cả những ngôi nhà tạm thời bị bỏ trống trong khi chủ sở hữu của chúng làm việc ở nước ngoài.

Nhà chức trách Nhật Bản cho rằng, không phải tất cả ngôi nhà bị bỏ trống đều mục nát giống như akiya truyền thống, song, số lượng nhà bỏ trống ngày càng tăng gây ra một loạt vấn đề khác cho chính phủ và cộng đồng. Số nhà không có người ở này trở thành mối nguy hiểm tiềm tàng do thiếu bảo trì và làm tăng rủi ro cho lực lượng cứu hộ trong thời điểm sự cố, khi mà Nhật Bản là nước thường xuyên đối mặt với động đất và sóng thần. 

Ông Yuki Akiyama, Giáo sư Khoa Kiến trúc và Thiết kế đô thị, Đại học thành phố Tokyo cho biết, những ngôi nhà bỏ trống gây ra nhiều vấn đề trong quá khứ, chẳng hạn như sau trận động đất mạnh 7,5 độ Richter tấn công bán đảo Noto ở quận Ishikawa, có rất nhiều akiya gây nguy hiểm cho người dân khi thảm họa xảy ra. Chúng cũng trở thành thách thức đối với việc tái thiết sau động đất.

Trong vài năm qua, dân số Nhật Bản sụt giảm mạnh. Theo thống kê gần đây nhất vào năm 2022, dân số quốc gia này đã giảm hơn 800.000 người so với một năm trước, xuống còn 125,4 triệu người. Tỷ lệ sinh của Nhật kém xa so với mức cần thiết để duy trì dân số ổn định. Tuần trước, Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản cho biết, số trẻ em dưới 15 tuổi đã giảm năm thứ 43 liên tiếp, xuống mức thấp kỷ lục là 14 triệu em.

Vì vậy, vấn đề quá nhiều nhà và quá ít người dường như sẽ tiếp tục kéo dài ở Nhật Bản.

HÀN BĂNG