Tôi sống ở thành phố, mỗi ngày tiếp xúc với những ngôi nhà cao tầng và khói bụi, chưa lần nào đặt chân tới vùng biển. Cảm giác đứng trước biển xanh mênh mông, ngàn cơn gió ập vào người thật sảng khoái vô cùng. Tôi mường tượng ra cảnh mình chạy chân trần trên cát, xây lâu đài, nhặt vỏ sò, vỏ ốc, nằm dài trên cát lắng nghe tiếng gió xào xạc, tiếng côn trùng rỉ rả trong đám thùy dương xanh ngát và tôi nhảy "ùm" xuống biển, lặn ngụp trong dòng nước mát lạnh. Thật tuyệt phải không? Tôi đã lên kế hoạch thật tỉ mỉ cho chuyến đi này, không chỉ là chuyến đi làm khóa luận tốt nghiệp mà còn là một sự trải nghiệm của tuổi trẻ. Có điều gì đó thôi thúc tôi lên đường càng sớm càng tốt.

Vầng dương lên cao thả những đốm nắng li ti xuống mặt biển như dát vàng. Tiết trời đang vào mùa nắng nóng. Tôi cởi trần nằm trên ván, đưa tay ra ngoài cửa sổ để nắng hong khô đôi bàn tay ướt nước của mình. Từ ngoài khơi xa, tiếng sóng biển vọng lại, âm thanh rào rào nghe như tiếng ai đó trò chuyện mãi không dứt. Biết tôi là sinh viên về đây thực tế, người dân làng chài đón tiếp nồng hậu. Tôi ở nhờ nhà của ông Tư già, ngôi nhà chỉ cách biển chừng ba bốn bước chân. Ông Tư nay đã ngoài bảy mươi tuổi, sống cùng với đứa cháu ngoại tên Định. Hai ông cháu rất quý mến tôi, thường xuyên đãi tôi những món hải sản dân dã mà đậm đà. Đôi chân Định bị dị tật từ lúc mới lọt lòng, đi lại khó khăn nhưng em có ước mơ trở thành người gác cổng ngọn hải đăng, dù rằng rất khó để vươn tới. 

- Anh Huy xem này!

Tiếng Định kéo tôi trở về thực tại. Định để nạng ở vách cửa, trèo lên ván một cách khó nhọc. Tôi nhổm dậy giúp em ngồi vững trên ván. Em dúi vào tay tôi chiếc vỏ ốc thiệt to.

- Anh áp nó vào tai đi, anh sẽ nghe được tiếng sóng biển.

Tôi làm theo lời Định, quả nhiên nghe thấy tiếng sóng vỗ rì rào, âm thanh ầm ầm ù ù nghe thật êm tai, như lời thì thầm của biển.

- Tặng anh đấy, mỗi lần nhớ biển anh cứ làm theo cách này.

- Ai bảo em thế? - Tôi hỏi.

- Là chị Hải Âu đó.

- Chị Hải Âu? - Tôi tròn mắt, cảm thấy cái tên này nghe rất quen.

- Dạ, chị ấy sống cách nhà em khoảng bốn căn - Định nói hồn nhiên.

- Từ lúc anh tới đây anh có gặp chị ấy đâu?

- À, đó là do chị Hải Âu thường xuyên đi biển, làm sao anh gặp được. Chị Hải Âu hiền và tốt bụng lắm, lần nào đi đánh bắt về, chị ấy cũng cho em một giỏ tôm cá đầy ú, nhờ vậy mà gia đình em sống qua ngày, đỡ một khoản tiền chợ.

Định kể say sưa về cô gái tên Hải Âu gì gì đó bằng ánh mắt long lanh rạng ngời. Qua những lời em nói, tôi có thể đoán được Hải Âu hẳn là một cô gái trong sáng, lương thiện.

Tôi muốn gặp mặt Hải Âu một lần xem sao, bèn hỏi Định:

- Làm sao để gặp được chị Hải Âu hả Định?

- Dễ thôi, chiều chủ nhật nào chị Hải Âu cũng ra biển nhặt vỏ ốc về làm chuông gió. Chị vừa đẹp nết lại vừa khéo tay. Chỉ có ngày đó chị ấy mới ở gần bờ, những ngày còn lại trong tuần, chị đánh bắt xa bờ, có muốn gặp cũng không được.

Và rồi tôi cũng gặp được cô gái mang tên loài chim biển vào chiều cuối tuần, khi từng sợi nắng vàng óng rải đều trên bờ cát trắng mịn. Sóng vỗ vào ghềnh đá, từng đợt liên tiếp, tung bọt trắng xóa. Một chiếc vỏ ốc trôi đến chân tôi, nhờ nó mà tôi và Hải Âu gặp nhau. Chúng tôi nhìn nhau thật lâu. Làn da cô gái rám nắng, vừa mạnh mẽ lại vừa dịu dàng như đóa xương rồng nở ở vùng đất khô cằn. Ánh mắt trong veo của cô làm tôi ngây dại.

- Chúng ta... đã từng gặp nhau rồi đúng không? - Đưa trả vỏ ốc cho Hải Âu, tôi hỏi.

Cô gái nhíu mày nghĩ ngợi rồi mỉm cười lắc đầu:

- Chắc anh nhầm tôi với ai rồi.

Hải Âu quay người bước trong làn nước mát lành, tiếp tục công việc của mình. Chiếc giỏ mây đựng đầy vỏ ốc đủ loại. Nắng mềm mại đậu trên mái tóc xõa ngang vai, những sợi tóc bay phất phơ hệt như những cái vẫy tay trong gió chiều. Vào khoảnh khắc ấy, tôi có cảm giác như Hải Âu đang tung cánh lượn bay trên bầu trời rắc xuống trần gian những niềm vui, hạnh phúc. Cô gái ấy mang bình yên đến cho mọi người. Trái tim tôi đập rộn ràng. Tôi đã nhớ ra Hải Âu là ai rồi.

Anh không xứng là biển xanh
Nhưng anh muốn em là bờ cát trắng
Bờ cát dài phẳng lặng
Soi ánh nắng pha lê...

Tôi vừa đọc xong bài thơ, Hải Âu dừng chân, ngoái đầu về phía tôi. Khuôn mặt hoang mang bỗng chốc nở nụ cười.

***

Trong giờ Ngữ văn, chúng tôi học về bài thơ "Biển" của Xuân Diệu, Hải Âu là cô gái duy nhất đứng lên bục giảng phân tích hai khổ thơ đầu một cách xuất sắc và trữ tình. Cô bạn vừa nói vừa minh họa bằng cách vẽ lên bảng mặt nước xanh, có đôi trai gái đang tựa đầu vào nhau trên bãi cát. Bầu trời bao bọc xung quanh họ chuyển đổi từ trắng sang xanh và cuối cùng là màu tím của ánh hoàng hôn. Tôi đã thốt lên kinh ngạc khi nhìn những hình vẽ ấy.

Kể từ dạo đó, tôi bắt đầu để ý đến Hải Âu kể cả việc hôm nay, cô bạn đến trường với chiếc kẹp tóc màu gì. Biển mang chúng tôi xích lại gần nhau. Sau mỗi giờ học, chúng tôi lên thư viện tìm đọc những bài thơ về biển. Tôi có thể ngồi hàng giờ lắng nghe Hải Âu phân tích trôi chảy về "Sóng" của Xuân Quỳnh hay "Biển bờ" của Đinh Thu Hiền.

“Một áng thơ hay thật, cậu nhỉ!”. Tôi nói và tôi đoán nếu Xuân Diệu còn sống, hẳn ông ấy sẽ hạnh phúc biết bao khi hậu bối của mình lại có thể phân tích suôn sẻ một bài thơ tuyệt đỉnh như thế.

“Nhờ có cậu mà văn thơ mình khá lên rất nhiều” tôi nói. 

“Cậu khen quá lời rồi.” Hải Âu bẽn lẽn cười. Lúm đồng tiền xinh xắn gieo vào giấc ngủ tôi, hằng đêm.

Suốt năm học lớp 12, chúng tôi đã có những khoảng thời gian đẹp nhất trong đời. Ra trường, chúng tôi mỗi người một chí hướng, rồi việc học kéo tôi theo khiến tôi đã không nhớ đến Hải Âu. Bây giờ gặp lại, cuộc sống ít nhiều đổi thay, cô gái văn thơ ngày xưa mà tôi quen biết trở nên dạn dĩ và cứng cáp hơn trước rất nhiều.

- Đã hơn bốn năm rồi nhỉ? - Tôi vừa nói vừa tiến lại gần Hải Âu - Không ngờ chúng ta gặp lại trong tình cảnh này.

- Đúng thế. Kể từ ngày đó, chúng ta không còn liên lạc nữa, mình rất mong được biết cuộc sống của cậu thế nào? - Hải Âu nói nhẹ nhàng nhưng tôi lại cho rằng đó là một lời trách móc...

Mặt trời lặn dần ở phía Tây. Biển lặng yên. Sóng vỗ nhẹ. Chúng tôi bước dọc bờ cát, mặc cho từng hạt cát trôi qua kẽ chân nghe nhồn nhột và cùng nhau ôn lại những kỷ niệm đã qua.

- Thời gian qua cậu sống thế nào? - Tôi hỏi.

- Sống với biển.

- Cậu có dự tính gì không?

- Mình sinh ra và lớn lên ở biển nên mình sẽ không đi đâu hết, sẽ chôn chặt đời mình ở đây.

***

Những năm tháng đi học, Hải Âu làm Văn giỏi. Tôi cứ nghĩ cô bạn sẽ trở thành nhà văn hay họa sĩ gì đó, những nghề liên quan đến nghệ thuật, nhưng Hải Âu nói mình muốn làm thủy thủ đứng trước mũi thuyền, ngày đêm lênh đênh trên sóng nước. Tôi xin phép thầy hướng dẫn để ở lại thêm mười ngày nữa. Mười ngày không phải là khoảng thời gian quá dài nhưng mong đủ để tôi hiểu được ước mơ thật sự của Hải Âu.

leftcenterrightdel
Minh họa: PHẠM HÀ 

Màn đêm bao trùm khắp bãi biển. Bóng trăng nhạt nhòa. Lẫn trong tiếng sóng dịu nhẹ là tiếng côn trùng ẩn nấp trong các khe đá. Tôi và Hải Âu nhóm lửa trên cát cùng nướng cá ăn. Mùi cá nướng thơm phức tỏa ra chung quanh. Ngọn lửa bập bùng xua tan gió lạnh từ ngoài biển thổi vào.

- Cậu không biết đâu, cảm giác được đứng trước mũi tàu thật tuyệt! - Hải Âu nói, giọng không giấu vẻ vui mừng. Nhưng một chốc ngay sau đó, cô bỗng chùng xuống - Ba mẹ mình phản đối kịch liệt...

- Mình hiểu vì sao ba mẹ cậu lại phản đối - Tôi gỡ một miếng cá đưa cho Hải Âu.

- Con gái thì sao chứ, theo đuổi ước mơ có gì là không đúng? Dù thế nào đi nữa mình vẫn có quyết tâm và ý chí, cậu sẽ ủng hộ mình, phải không?

Hải Âu ngước đôi mắt sâu thẳm nhìn tôi. Nhìn vào đôi mắt ấy, tôi biết mình không nên nói những điều làm Hải Âu thất vọng nên tôi gật đầu: “Dĩ nhiên rồi!”.

Lửa tàn. Ánh trăng mất hút trong các đám mây để lại cho bầu trời một khoảng không đen tuyền. Làng chài yên ắng. Chỉ tôi và Hải Âu là còn thức, cùng nhau hướng mắt về khơi xa.

***

Trước khi về lại thành phố, tôi đưa Định đến ngọn hải đăng mà em luôn khao khát muốn đến. Hải Âu đi cùng chúng tôi. Vì hải đăng không nằm trong đất liền nên chúng tôi phải đi bằng thuyền. Tới nơi, tôi cõng Định trên lưng, leo lên từng bậc thang để đến tầng cao nhất của ngọn hải đăng. Từ đây nhìn bao quát toàn cảnh, mọi thứ thật nhỏ bé. Gió thổi ào ào, xua hết mọi muộn phiền, tâm hồn thanh thản lạ kỳ. Hóa ra chỉ cần cố gắng, mọi điều sẽ được đền đáp.

- Tuy không thể trở thành người canh gác ngọn hải đăng, nhưng được lên đây, em đã vui rồi - Định cười híp mắt.

***

Phóng sự tốt nghiệp của tôi mang tên “Giấc mơ biển” được thầy giáo đánh giá khá cao. Bước xuống cầu thang, tôi đi dưới cái nắng tháng chín hanh hao. Chiếc vỏ ốc mà Định tặng tôi nằm im trong ba lô, nhưng tôi nghe thấy tiếng sóng từ miền ký ức xa xôi vọng về. Giấc mơ sẽ được ươm mầm từ trong gian khó bằng một niềm tin không bao giờ vụt tắt. Tôi sẽ trở về với biển vào một ngày không xa để tìm lại cánh chim hải âu năm nào...

Truyện ngắn của QUÁCH THÁI DI