Thơ Đặng Nguyệt Anh nồng đượm ở cái tình, đôn hậu ở cái nghĩ và sâu lắng, nhiều chiêm nghiệm ở chất đời. Thơ chị, dù viết ở chiến trường hay trong những năm tháng hòa bình, dù viết về quá khứ hay thực tại thì ta vẫn thấy ở đó những cung bậc của cảm xúc yêu thương cho mình và cho người. Nhà thơ Đặng Nguyệt Anh đến nay đã xuất bản 12 tập thơ. Hiện chị sống tại TP Hồ Chí Minh.
Nhà thơ ĐOÀN VĂN MẬT giới thiệu
Rừng miền Đông và con gái tôi
cho Ngọc Anh
Rừng miền Đông
là nơi chôn nhau cắt rốn của con
là bản khai sinh của con
là trang lý lịch đầu đời của con
Chọn một bình minh mùa hạ
con ra đời
sáng nay tiếng chim rừng ríu rít
nắng chan hòa mặt đất
trời xanh hơn mọi ngày
bố con mừng cuống quýt
mọi người trong cứ đều vui
từ nay lại được nghe tiếng trẻ khóc cười
Lần đầu tiên làm mẹ
nâng niu con trên tay
hạnh phúc tràn nước mắt
mẹ lo ngày mai sao đây?
Con thì bé bỏng quá chừng
nhà lại không phên, không vách
xung quanh con rất nhiều thế lực
mẹ sợ con rắn độc
mẹ lo con kiến bọ nhọt
con rết rừng to hơn ngón chân
con bò cạp sao mà ác thế
lũ ve, lũ vắt, muỗi rừng
Đêm nay
trời không trăng không sao
biết đâu lũ biệt kích
biết đâu giặc lại đi càn
mẹ sợ cơn mưa rừng
mẹ thương con đang sốt
tắc kè bò trên mái trung quân làm mẹ hoảng hốt
con sóc rung cây mẹ cũng giật mình
Đêm không ngủ
bố mẹ thay nhau viết nhật ký cho con
mong con lớn khôn hiểu rõ cội nguồn
Ngày mai
tiếp những ngày mai
ngày mai đi tải gạo
ngày mai đi làm rẫy
ngày mai trận pháo kích
ngày mai cơn sốt rừng
Ngày mai mẹ sang ban Kinh Tài mở lớp
ở nhà con ngoan đừng khóc
bố không dỗ được đâu
vì bố còn đang đau
không tự mình dậy được
Các bác thương con giặm lại mái nhà dột
các bác thương con dành dụm từng viên thuốc
mấy cô thương con cho nắm rau rừng
mấy chú thương con xách từng xô nước
mọi người thương con chia nhau bế bồng
Ngày mai con lớn khôn
đất nước sẽ thanh bình
rừng miền Đông sẽ trở thành chứng tích chiến tranh
trở thành bảo tàng lưu niệm
trở thành ngày xửa ngày xưa
đời tất bật ngược xuôi
người về quê
về phố
rừng miền Đông mấy ai còn nhớ nữa
Ngày mai con ơi
hãy mở nhật ký tìm quá khứ
nhớ cô bác đã cưu mang che chở
nhớ rừng miền Đông gian khổ-thiêng liêng-trong sạch đầu đời.
***
Ngày ấy
Tà áo khép hờ
ai người xe chỉ luồn kim
Ngày ấy
câu ca dao mảnh quá
không níu được đời em
Phận gái như cánh chuồn kim
lại say miền bão lửa
Ngày ấy
Trường Sơn
trưa cao nguyên Bô-lô-ven bỏng rát
cơn khát điên cuồng quay quắt
nhớ câu hát
ướt đầm nước mắt
người ơi đừng về...
Đèo Phu-la-nhích
dầm dã mưa khuya
đường trơn vác nặng
thương câu ca
thân cò lặn lội
cò ơi đừng đậu cành mềm
Đêm Vàm Cỏ Đông
gió ngàn vời vợi
cơn sốt rừng vàng vọt thức cùng trăng
vẫn nghe thì thầm tiếng vọng xa xăm
bàn chân nhỏ đạp bằng đá núi
ơi Trường Sơn diệu vợi
Đạn bom một thời đã qua
cơn sốt rừng theo em về phố
đắng nghẹt từng hơi thở
những khớp xương nhức nhối
vẫn thương buốt lòng
Trường Sơn
Em ước như ngày ấy
hồn nhiên
cứ mơ hồ như cánh chuồn kim
bay mải miết
tìm chân trời bão tố.
***
Một chuyến đi
Nhớ em, liệt sĩ Phạm Duy Viên
Nhớ chiều xưa ấy tiễn em đi
Gió bấc mưa phùn rét tái tê
Em hẹn ba năm rồi trở lại
Ngờ đâu từ ấy biệt không về...
Năm ấy em vừa tuổi hai mươi
Mắt sáng, răng hô, lại thích cười
Chị cứ trêu hoài: “Răng xấu thế
Chắc là con gái nó chê thôi!”
Chị vẫn đêm ngày dõi bước em
Ninh Bình, Thanh Hóa, lại Tây Nguyên
Được tin em đã vào Sông Bé
Trinh sát, em đi khắp mọi miền...
Thương em ngã xuống tuổi hai mươi
Mới chỉ quen đời lính, thế thôi
Có lẽ chưa cầm tay bạn gái
(Bao chàng trai trẻ giống em tôi)
Chị đến tìm em ở Bình Dương
Cao su lá đỏ ngập bên đường
Ngã ba Bố Lá tàn thu rớt
Em ở nơi nào? Vắng khói hương!
Hai ngả âm dương giờ cách biệt
Linh thiêng em hãy hiện về đây
Cầm tay dắt chị đi tìm mộ
Con lạy trời cao, lạy đất dày!
Cho con tìm thấy mộ em con
Dẫu chỉ mang về một nắm xương
Em sẽ ấm trong vòng tay mẹ
Trên đồng xanh lúa, đất quê hương
Đã mòn thao thức, tràn đêm trắng
Nén nhang ai đốt, lạnh thiên đường
Chiều ấy tiễn em, chiều vĩnh biệt
Để bao chiều đau nỗi hoài thương
Màu tím loang loang, nắng tắt rồi
Hình như... sâu thẳm đáy hồn tôi
Từ trong đất cát em vừa dậy
Mắt sáng, răng hô, miệng vẫn cười.
***
Cũng là chuyện của đời tôi
Tặng anh Đinh Cường
(Thị trường quay tít anh ơi
mấy ai còn nhớ cái thời ba lô)
Chiếc ba lô cũ theo anh
buồn vui kỷ niệm chiến tranh một thời
cũng là chuyện của đời tôi
những năm tháng ấy đất trời đạn bom
với bao dốc thẳm đường mòn
đá tai mèo cứng, chân son thì mềm
Anh đi đánh giặc trăm miền
nắng mưa súng đạn, trái tim vẫn hồng
xót thương đồng đội vô cùng
hai mươi tuổi ngã xuống rừng Trường Sơn
gói bạn trong tấm nilon
tiễn bạn đêm ấy trăng non thẫn thờ
Ba lô chuột đã cắn nhừ
bây giờ phố rộng bây giờ nhà cao
bạn tôi trẻ quá! Năm nào...
biết đâu hài cốt, biết sao linh hồn!
***
Minh họa: PHÙNG MINH