Để hiện thực hóa dòng chảy thông tin ấy là một hệ thống hạ tầng hiện đại và tinh vi-thành quả của hàng tháng trời miệt mài lao động và sáng tạo của cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 205, Binh chủng Thông tin liên lạc (TTLL). Họ là những người lính thầm lặng giữ thông mạch “huyết quản” của hệ thống chỉ huy, là mắt xích then chốt giúp chiến lược vận hành đồng bộ và chính xác. Thượng tá Nguyễn Văn Hòa, Phó lữ đoàn trưởng, Tham mưu trưởng Lữ đoàn 205 là người trực tiếp chỉ huy bảo đảm TTLL tại SCH. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi giữa bộn bề công việc, anh khái quát cho tôi biết sơ đồ mạng truyền dẫn phục vụ điều hành đại lễ. Bộ tư lệnh TTLL đã thiết lập 3 SCH đặt tại 3 điểm, đồng thời triển khai song song hai nguồn truyền dẫn: Thông tin vệ tinh VINASAT, đảm nhiệm đường truyền hình và thoại; thông tin vô tuyến, gồm sóng ngắn và cực ngắn.
Hình ảnh truyền hình từ hiện trường truyền về SCH đạt yêu cầu kép: Không gian, thời gian thực và độ phân giải cao. Nhờ đó, công tác chỉ huy, điều hành đội hình cơ động từ nhiều hướng về khu vực Quảng trường Ba Đình được thực hiện một cách khoa học, linh hoạt và chính xác. Không chỉ thế, nhờ các tín hiệu hình ảnh liên tục và sắc nét, việc điều phối các khối diễu binh, diễu hành từ điểm tập kết về vị trí đóng quân trở nên nhịp nhàng hơn, tiết kiệm thời gian, giảm tối đa ách tắc. Hệ thống còn cho phép triển khai phương án điều tiết giao thông theo kiểu “chập nhả”, giúp nhân dân lưu thông thuận lợi. Trước đây, khi các đoàn xe quân sự cơ động, toàn bộ các ngã tư phải phong tỏa tuyệt đối. Nay, dựa trên tín hiệu trực tuyến từ hệ thống camera, SCH có thể cho mở đường tạm vài phút tại những điểm chưa có đội hình tới, một thay đổi nhỏ nhưng mang lại hiệu quả lớn, giảm phiền hà, nâng cao tính nhân văn trong tổ chức hoạt động quy mô lớn.
Đặc biệt, hệ thống thông tin này còn cung cấp tín hiệu cho các đài truyền hình phục vụ việc cung cấp hình ảnh trực tiếp cho người xem trong và ngoài nước. Trong một số tình huống phát sinh, thông tin hình ảnh cũng trở thành nguồn tư liệu quý báu phục vụ điều tra, xử lý sự cố. Trung tá Đỗ Quyết Tiến, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 75 chia sẻ: Sau vụ hai đối tượng “thông chốt” trên đường Nghi Tàm ngày 21-8, các đơn vị bảo vệ an ninh đã phối hợp trích xuất hình ảnh từ hệ thống camera do Lữ đoàn lắp đặt để phục vụ công tác điều tra, minh chứng sinh động cho hiệu quả đa nhiệm của một hệ thống kỹ thuật hiện đại, bài bản.
    |
 |
Cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 205 liên tục cập nhật thông tin, hình ảnh phục vụ sở chỉ huy điều hành lực lượng cơ động diễu binh, diễu hành. Ảnh: QUANG MINH
|
Thượng tá Nguyễn Văn Hòa đưa tôi trở lại ký ức cách đây 3 tháng, thời điểm cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn bắt đầu triển khai công việc. Để có được hơn 300 camera IP dọc các tuyến phố phục vụ đội hình diễu binh, diễu hành, đơn vị đã phải liên hệ với 21 đầu mối thuộc các sở, ngành, địa phương của Hà Nội. Không chỉ làm công văn, họ còn phải liên tục đến từng nơi để thuyết minh, hiệp đồng, tháo gỡ từng điểm nghẽn.
Công việc càng phức tạp khi Lữ đoàn phải kéo gần 300km cáp quang trong điều kiện không làm ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân và giao thông đô thị-tức chỉ có thể thi công ban đêm. Mỗi điểm đặt camera đều được tính toán kỹ về độ cao, góc nhìn, tầm bao quát. Nhiều vị trí phải thiết kế tay đỡ dài tới 2-3m vươn ra giữa đường để ghi lại toàn cảnh. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất lại nằm ở khâu... điện. Trong số hàng trăm điểm lắp đặt, rất ít nơi có thể kết nối được với nguồn điện từ cột đèn tín hiệu. Cuối cùng, giải pháp đến từ chính người dân. Có tới 2/3 số camera sử dụng điện từ các hộ dân ven đường. Các bộ điều khiển cũng được lắp đặt tại đây, treo lửng lơ trên những ban công, cửa sổ của mỗi nhà dân. Điều này minh chứng cho sự đồng hành đầy trách nhiệm của nhân dân Thủ đô đối với nhiệm vụ chung của đất nước.
Cơn mưa lớn từng khiến nhiều tuyến phố của Hà Nội ngập sâu, song hệ thống camera vẫn truyền tín hiệu ổn định. Trên màn hình trung tâm, những hạt mưa lấp loáng xiên chéo trong ánh đèn đêm vẫn hiện lên rõ nét, một sự khẳng định về tính ổn định và khả năng chịu đựng của hệ thống trong điều kiện thời tiết phức tạp. Khi tôi hỏi: “Nếu mất điện thì sao?”, Thượng tá Nguyễn Văn Hòa mỉm cười: “Đã có phương án chuẩn bị trước!”. Lữ đoàn bố trí 10 tổ kỹ thuật trực 24/24 giờ tại các tuyến phố, mỗi tổ phụ trách một khu vực. Ngoài ra, hệ thống còn có nguồn điện dự phòng từ ắc quy, máy phát sẵn sàng thay thế.
Quan sát hệ thống vận hành tại SCH, tôi thực sự cảm nhận được sự hiện đại, chuyên nghiệp của bộ đội TTLL. Trong kháng chiến, họ không chỉ đảm nhiệm nhiệm vụ truyền tin mà còn tìm mọi cách để tịch thu, khai thác khí tài của đối phương, đóng vai trò nghi binh chiến dịch. Những chiến công trong Chiến dịch Thượng Lào năm 1953, hay Chiến dịch Tây Nguyên năm 1975 đều ghi dấu những “cuộc đánh” âm thầm mà hiệu quả của bộ đội TTLL góp phần làm thay đổi cục diện chiến trường.
|
 |
| Kéo cáp, thi công hạ tầng. |
Ngày nay, cùng với công cuộc hiện đại hóa Quân đội, Binh chủng TTLL được đầu tư đồng bộ, nhiều phương tiện kỹ thuật mới được đưa vào huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, phục vụ chỉ huy, điều hành tác chiến. Hệ thống VINASAT giúp lãnh đạo Bộ Quốc phòng theo dõi hình ảnh tàu hải quân, cảnh sát biển hoạt động trên biển. quân sự cho phép chỉ huy hành quân trên tàu hỏa dài hàng chục toa một cách linh hoạt, bảo mật và hiệu quả.
Không riêng Lữ đoàn 205, các lữ đoàn như 132, 134, 139, 596 đều có khả năng đáp ứng yêu cầu bảo đảm TTLL trong nhiều tình huống, địa hình, hướng tác chiến khác nhau. Theo Thượng tá Nguyễn Văn Hòa, với sự đầu tư bài bản, đội ngũ cán bộ, chiến sĩ của Lữ đoàn đã trưởng thành vượt bậc. Hiện nay, đơn vị đủ khả năng đảm nhận đồng thời nhiều nhiệm vụ ở các địa bàn khác nhau, kể cả trên đất liền và trên biển.
Khi rời SCH trở về tòa soạn, cơn mưa vẫn giăng bụi nước qua ô kính xe, trong tôi vẫn hiện lên hình ảnh màn hình LED rực sáng, nơi từng dòng dữ liệu đan xen những nhịp mưa, những bước quân hành. “Mạch máu” thông tin ấy không chỉ vận hành một kỳ lễ hội quân sự-chính trị đặc biệt mà còn đang lan tỏa nhịp đập hiện đại, khoa học, chính quy trong toàn bộ cơ thể Quân đội nhân dân Việt Nam. Công nghệ là công cụ. Điều làm nên sự sống cho những mạch dẫn ấy chính là ý chí, trí tuệ và tâm huyết của những người lính thông tin. Họ không đứng ở vị trí tâm điểm, nhưng lại là lực lượng nắm giữ sự thông suốt, vững chắc cho từng bước đi của tổ chức. Họ lặng thầm nhưng không khuất lấp, là điểm tựa để mỗi ngày hội của non sông được trọn vẹn trong niềm tin, kiêu hãnh và tự hào dân tộc.
Bút ký của NGUYỄN MẠNH THẮNG