Cuối năm 2024, TP Hồ Chí Minh tích cực phối hợp với các ban, ngành liên quan tập trung hoàn thiện hồ sơ khoa học, hệ thống hóa tư liệu, xây dựng lập luận chặt chẽ, bổ sung thông tin, minh chứng rõ ràng để trình UNESCO công nhận Địa đạo Củ Chi là di sản thế giới. Đây sẽ là sự kiện quan trọng nhằm khẳng định giá trị lịch sử-văn hóa đặc biệt của Địa đạo Củ Chi, thúc đẩy du lịch TP Hồ Chí Minh phát triển bền vững.

Tiêu chí quan trọng để trình hồ sơ là những giá trị độc đáo của công trình ngầm vĩ đại nhất Việt Nam thế kỷ 20, “mật khu” trong lòng đất, minh chứng cho lòng yêu nước quật cường, khát vọng sống và khát vọng hòa bình của dân tộc Việt Nam. Những giá trị đó cũng là cốt lõi để Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi trở thành địa điểm hấp dẫn đối với du khách trong nước và quốc tế tham quan, trải nghiệm cấu trúc độc đáo, sáng tạo, kiên cố, bí ẩn của những “làng ngầm” được hình thành từ bàn tay, khối óc con người Củ Chi.

Để nỗ lực quảng bá, lan tỏa tầm vóc lịch sử và giá trị độc đáo của Địa đạo Củ Chi, những năm qua, Ban Quản lý khu di tích không ngừng đầu tư, tu sửa, nâng cấp, đổi mới các hoạt động để thu hút du khách, điển hình như chương trình Trăng chiến khu. Đây là sản phẩm du lịch đêm mới lạ, độc đáo, hấp dẫn, mang đậm bản sắc Củ Chi “đất thép”, được đông đảo nhân dân và du khách ngợi khen. Người chỉ đạo thực hiện chương trình này chính là Đại tá Lê Văn Phước, nguyên Giám đốc Ban Quản lý Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi. 

Theo chia sẻ của anh, bao năm nay chương trình tham quan tại Địa đạo Củ Chi chỉ kéo dài đến 17 giờ hằng ngày, chưa có chương trình tham quan buổi tối. Vậy nên sau nhiều năm ấp ủ, hình thành ý tưởng và triển khai thử nghiệm, tháng 3-2024, Ban giám đốc Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi đã tổ chức ra mắt chương trình Trăng chiến khu-tour du lịch trải nghiệm về đêm đặc sắc, tái hiện nếp sống, sinh hoạt của người dân Củ Chi trong giai đoạn kháng chiến.

Chương trình du lịch đêm Trăng chiến khu hiện thực hóa mong muốn tạo thêm sản phẩm du lịch mới phù hợp với đặc điểm, nhiệm vụ, điều kiện thực tế của đơn vị để thu hút nhiều hơn nữa du khách đến tham quan, trải nghiệm. Ông Nguyễn Minh Tâm, Phó giám đốc Ban Quản lý Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi chia sẻ: “Chương trình Trăng chiến khu tái hiện cuộc sống, sinh hoạt về đêm của người dân Củ Chi sống trong vùng giải phóng với nhiều cảnh hoạt động như: Tham gia đào địa đạo, tráng bánh, nấu rượu, xay lúa, giã gạo, đan lát, họp chợ, lao động sản xuất... dưới ánh trăng. Du khách sẽ được trải nghiệm thực tế cuộc sống của quân và dân Củ Chi trong những năm 1961-1964”.

Một trong những tạo cảnh xúc động là hình ảnh người mẹ già bịn rịn tiễn con trai lên đường đánh giặc theo lý tưởng cách mạng, không sợ gian khổ, hy sinh, sẵn sàng xông pha vào lửa đạn để chiến đấu bảo vệ quê hương, xóm làng. Bên cạnh đó là cảnh thanh niên, trai gái trong ấp cùng du kích, bộ đội cấy lúa, hò đối đáp dưới ánh trăng. Đây là một trong những cảnh thanh bình hiếm hoi và đẹp nhất ở Củ Chi thời bấy giờ.

Nội dung chính của chương trình tập trung vào cảnh đoàn văn công huyện Củ Chi về biểu diễn phục vụ người dân, du kích, bộ đội, mang lại cho du khách những cảm xúc ấn tượng. Hay buổi sinh hoạt chi bộ, kết nạp đảng viên hừng hực ý chí, khát vọng cống hiến, chiến đấu để giải phóng quê hương... Tất cả đều diễn ra chân thật, tái hiện đúng lịch sử với khung cảnh làng quê Việt Nam thời chiến những năm 60 của thế kỷ trước.

Mới đây, vào tháng 1-2025, khi tham quan chương trình Trăng chiến khu, em Trần Hữu Nguyên, 17 tuổi, học sinh Lớp 12A3, Trường THPT Tam Phước, Biên Hòa (Đồng Nai) đã níu tay mẹ, bày tỏ: “Sau khi tốt nghiệp THPT, mẹ cho con đăng ký thực hiện nghĩa vụ quân sự. Con muốn được cống hiến sức trẻ, góp phần bảo vệ thành quả cách mạng do các thế hệ cha ông đã dày công gìn giữ. Hoàn thành nghĩa vụ quân sự, con sẽ tiếp tục ôn thi đại học cũng chưa muộn mẹ ạ”. Nghe con trai nói vậy, chị Nguyễn Thị Vân, mẹ của Hữu Nguyên gật đầu đồng ý: “Con trai mẹ đã khôn lớn thật rồi!”.

leftcenterrightdel

Đông đảo du khách thưởng thức biểu diễn văn nghệ trong chương trình Trăng chiến khu (Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi). 

Nói về Trăng chiến khu, dưới góc nhìn của chuyên gia văn hóa, Thạc sĩ Dương Thị Thanh Tuyền, công tác tại Khu tưởng niệm liệt sĩ Ngã ba Giồng (huyện Hóc Môn) nhận định: “Tour du lịch đêm Trăng chiến khu đã chạm đến ký ức lịch sử bằng nghệ thuật, đưa du khách trở về với những năm tháng hào hùng của dân tộc, gắn liền với Địa đạo Củ Chi. Tham quan chương trình, du khách không chỉ được thưởng thức nghệ thuật hấp dẫn mà còn là dịp để tìm về cội nguồn, thêm yêu quê hương và tự hào với truyền thống dân tộc. Chương trình góp phần mang đến cho TP Hồ Chí Minh một sản phẩm du lịch đêm thật ý nghĩa!”.

Với du khách quốc tế, Trăng chiến khu như những thước phim chân thực, lột tả nét đặc trưng của nông thôn Việt Nam, của đất và người vùng căn cứ kháng chiến. Bà Erina Brown, du khách đến từ Nottingham (Vương quốc Anh) bày tỏ: “Đọc tài liệu, nghe giới thiệu không bằng tham quan thực tế. Những phân cảnh trong chương trình Trăng chiến khu giúp tôi hiểu hơn về cuộc chiến tranh vệ quốc của Việt Nam và càng thêm khâm phục ý chí, nghị lực, tinh thần quật cường cũng như sức sống mãnh liệt của dân tộc Việt Nam. Các bạn chiến thắng là điều tất yếu”.

Tết năm nay, Trăng chiến khu tiếp tục được cải tiến với màn biểu diễn nghệ thuật đặc sắc, tái hiện cuộc sống kháng chiến của người dân Củ Chi cùng lời ca, tiếng hát, điệu hò, tiếng đàn... hòa trong những âm thanh khốc liệt của bom đạn, tạo nên bầu không khí vừa hào hùng vừa xúc động. Nhịp sống ngày Tết trong lòng địa đạo cũng được tái hiện sinh động dù rất thanh đạm nhưng sâu lắng ân tình... 

Bên cạnh đó, những ngày Tết Nguyên đán, nhằm giúp nhân dân địa phương và du khách có thêm nhiều điểm vui chơi, Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi còn tổ chức các loại hình: Đờn ca tài tử, triển lãm hình ảnh, tư liệu văn hóa vùng miền, giao lưu nghệ thuật, ông đồ viết thư pháp, hướng dẫn du khách viết thư pháp, biểu diễn tạo hình bong bóng nghệ thuật, tổ chức các trò chơi dân gian, vẽ henna Ấn Độ, vẽ chân dung, xem bài tarot, họp chợ quê...

Các hoạt động này mang lại sự hấp dẫn, vui tươi, làm cho chuyến du xuân của du khách thêm ý nghĩa. Thiếu tá Triệu Văn Hiếu, Quyền Giám đốc Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi cho biết: “Đổi mới hướng tới sự hài lòng của du khách chính là một trong những tiêu chí phục vụ của cán bộ, thuyết minh viên, hướng dẫn viên, người lao động Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi. Chúng tôi luôn tìm tòi, cải tiến các hoạt động, tạo ra những sản phẩm du lịch mới mẻ, hấp dẫn để thu hút, níu chân du khách. Đây cũng là một cách quảng bá sâu rộng giá trị lịch sử và quy mô của công trình địa đạo vĩ đại mang tầm vóc Việt Nam”.

Với mục tiêu tuyên truyền, quảng bá lý tưởng cách mạng, tinh thần bất khuất và chủ nghĩa yêu nước Việt Nam đến thế hệ trẻ và du khách thập phương, cùng với Trăng chiến khu, Ban Quản lý Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi đã đưa vào phục vụ du khách loại hình chiếu phim 3D mô phỏng sự kiện đánh bại trận càn Cedar Falls năm 1967 và nâng cấp sa bàn tái hiện công cuộc đánh bại trận càn Cedar Falls của quân đội Mỹ vào vùng "tam giác sắt" Củ Chi theo hướng hiện đại nhất; từ đó làm phong phú thêm loại hình phục vụ tại đơn vị, đồng thời giúp du khách dễ dàng tiếp cận, hiểu toàn diện hơn về lịch sử địa đạo và tầm vóc chiến công của quân dân Củ Chi trong kháng chiến.

Công tác thuyết minh di tích cũng được đổi mới, lắp đặt hệ thống thuyết minh tự động, sử dụng công nghệ áp dụng tại khu tái hiện vùng giải phóng và một số địa danh quan trọng, thiết thực nâng cao hiệu quả công tác hướng dẫn, thuyết minh các di tích, sự kiện, hoạt động mang lại nhiều tiện lợi cho khách tham quan, giảm bớt nhân lực thuyết minh...

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia du lịch, sự sáng tạo, đổi mới của Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi thông qua cách tự làm mới mình và đầu tư nhiều chương trình bổ ích, hấp dẫn mà điển hình là Trăng chiến khu sẽ tạo điểm nhấn thu hút du khách trải nghiệm, tham quan, góp phần khẳng định thương hiệu, nâng tầm du lịch Củ Chi, thiết thực quảng bá hình ảnh TP Hồ Chí Minh là điểm đến hấp dẫn, an toàn, sống động đối với khách du lịch thập phương.

Bài và ảnh: CHÂU GIANG - TÚ NHÂN