Trở lại xã Na Mèo, huyện Quan Sơn, tỉnh Thanh Hóa, chúng tôi khó có thể hình dung nơi đây từng xảy ra trận lũ quét kinh hoàng hơn 3 năm trước. Những ruộng lúa xanh thăm thẳm đang độ trổ đòng, báo hiệu một mùa vàng bội thu. Thấp thoáng vài ngôi nhà khang trang, kiên cố đang trong quá trình hoàn thiện.

Ghé thăm chị Lương Thị Nhơn, dân tộc Thái, trú tại bản Bo Hiềng, xã Na Mèo, chúng tôi cảm nhận rõ cuộc sống no ấm, đủ đầy của gia đình với những bao thóc, bao ngô chất đầy gác bếp. Gặp lại các chú bộ đội công binh, chị Nhơn mừng vui, ngỡ ngàng:

- Thật quý hóa quá, bộ đội về thăm mà chẳng báo trước cho mình. Mình làm cơm mời bộ đội nhé!

- Cuộc sống gia đình ổn rồi chứ?-Đại tá Đặng Viết Huỳnh, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Lữ đoàn Công binh 414 vừa vui vẻ bắt tay chủ nhà, vừa nhìn khắp ngôi nhà gỗ đơn sơ mới dựng lại của gia đình chị Nhơn, tỏ vẻ hài lòng.

leftcenterrightdel
Cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn Công binh 414 bắc cầu phao qua sông Luồng phục vụ cứu hộ, cứu nạn tại bản Sa Ná, xã Na Mèo (Quan Sơn, Thanh Hóa) tháng 8-2019. 

Trong câu chuyện thân mật, vợ chồng chị Nhơn cứ nhắc mãi sự có mặt kịp thời của các chiến sĩ công binh, hỗ trợ gia đình thoát khỏi trận lũ quét kinh hoàng đêm 2, rạng sáng 3-8-2019. “Hôm ấy lũ đến bất ngờ quá, nhờ bộ đội, dân quân hỗ trợ, gia đình tôi mới may mắn thoát nạn. Ngày ấy không có bộ đội, dân quân, bản Bo Hiềng đã có đại tang rồi”-chị Nhơn xúc động bày tỏ. Cùng thời điểm đó, trận lũ quét xảy ra tại bản Sa Ná, xã Na Mèo, huyện Quan Sơn, hình ảnh những người lính Lữ đoàn Công binh 414 dầm mình dưới dòng suối đục ngầu, bắc cầu phao qua sông Luồng, ứng cứu kịp thời cho bà con trong bản bị cô lập cũng được đồng bào truyền tai nhau, nhớ mãi.

leftcenterrightdel
Cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn Công binh 414 tham gia chữa cháy rừng trên địa bàn huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. 

Không ít lần có dịp chứng kiến Đại tá Mai Văn Thanh, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn Công binh 414 chỉ huy đơn vị tham gia cứu hộ, cứu nạn, chữa cháy rừng trên khắp dải đất miền Trung, tận mắt thấy tinh thần dũng cảm, sẵn sàng xả thân vì nhân dân của cán bộ, chiến sĩ đơn vị, từ người chỉ huy cao nhất đến chiến sĩ, chúng tôi hiểu rằng mọi gian khổ, hiểm nguy chẳng bao giờ làm cho họ nao núng tinh thần và việc cứu giúp nhân dân trong thiên tai đã trở thành mệnh lệnh không lời trong họ.

Đại tá Mai Văn Thanh là một trong những người chỉ huy dày dạn kinh nghiệm trong công tác PCTT, TKCN. Anh luôn có mặt ở tất cả địa điểm xảy ra sự cố thiên tai. Nhớ lại các vụ cháy rừng xảy ra trên địa bàn huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An đầu năm 2020, anh cùng với hàng trăm cán bộ, chiến sĩ trắng đêm chiến đấu với “giặc” lửa, kịp thời dập tắt đám cháy, cứu dân, cứu rừng. Hay trong trận lũ lịch sử tháng 10-2020, cũng những chiến sĩ công binh quả cảm ấy, không quản ngại hiểm nguy, dầm mưa, đội gió, lội bùn phá đá mở đường, tham gia tìm kiếm cán bộ, chiến sĩ hy sinh khi thực hiện nhiệm vụ PCTT, TKCN tại Nhà máy Thủy điện Rào Trăng 3 và Đoàn Kinh tế-Quốc phòng 337 (Quân khu 4) làm lay động trái tim đồng bào, chiến sĩ cả nước. Cảm phục tinh thần vì dân của cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn Công binh 414, các chị Thái Thị Thành, Lê Thị Cẩm, Hoàng Thị Mộng, giáo viên Trường Tiểu học Phong Xuân (Phong Điền, Thừa Thiên Huế) cùng nhiều bà con địa phương đã tự nguyện đến trao tặng bộ đội từng quả bí, con gà, mớ rau, giúp cải thiện bữa ăn cho bộ đội, tình cảm chẳng khác nào những người mẹ, người chị trong gia đình.

leftcenterrightdel
Cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn Công binh 414 tham gia cứu nạn tại Nhà máy Thủy điện Rào Trăng 3, tháng 10-2020. 

Anh Trịnh Văn Long, ở xóm 2, xã Nam Kim, huyện Nam Đàn cũng nhớ mãi hành động dũng cảm, nhạy bén của các chiến sĩ công binh trong xử lý vụ cháy rừng xảy ra tại thôn Eo Vòng, xã Nam Kim ngày 30-6-2019. Anh Long kể: “Lửa quét đến rất nhanh, thiêu cháy cả rừng keo, chanh của dân và gia đình tôi, cháy lan ra khu vực lân cận. Lửa cháy ngày càng lớn, khiến vợ chồng tôi cùng hàng chục hộ dân đành bất lực, chỉ biết đứng nhìn tài sản sắp bị thiêu dụi... Đúng thời điểm nguy nan nhất, bộ đội Lữ đoàn Công binh 414 đã có mặt, kịp thời dập tắt đám cháy, cứu cả trăm người dân thoát khỏi lưỡi hái tử thần”.

Từ những tình cảm mà nhân dân dành cho cán bộ, chiến sĩ đơn vị, Đại tá Mai Văn Thanh trải lòng, đơn vị đóng quân trên dải đất nắng lắm, mưa nhiều, quanh năm dông bão, cháy rừng nên Đảng ủy, chỉ huy lữ đoàn luôn xác định, công tác PCTT, TKCN phải là cuộc chiến đấu thời bình của lữ đoàn. Vì vậy, đơn vị đặc biệt quan tâm đến công tác giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho bộ đội về đặc thù nhiệm vụ, đồng thời chuẩn bị đầy đủ vật chất, lực lượng, phương tiện, sẵn sàng cơ động ứng cứu nhân dân được ngay khi có lệnh”. Anh Thanh cũng chia sẻ, với cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn Công binh 414, càng vào ngày nghỉ, lễ, Tết càng là thời gian cao điểm của nhiệm vụ trực, sẵn sàng chiến đấu. 

Chẳng riêng gì những người lính Lữ đoàn Công binh 414, mà trong bất kỳ hoàn cảnh nào, nhiệm vụ khó khăn, gian khổ đến mấy, cán bộ, chiến sĩ Quân đội ta cũng luôn nêu cao tinh thần “phía trước là nhân dân”. Bất kể khi nào nhân dân gặp khó khăn, hoạn nạn, người lính Cụ Hồ cũng lên đường với nhiệm vụ chiến đấu thời bình. Tư tưởng ấy, suy nghĩ ấy từ lâu đã ngấm vào máu của người chiến sĩ, trở thành “mệnh lệnh từ trái tim”. 

Bài và ảnh: HOÀNG THÁI