Trong khuôn viên Lữ đoàn, cây cảnh được cắt tỉa công phu. Những chậu hoa giấy, những giò phong lan đang đua nhau khoe sắc. Đơn vị bừng sáng như một bức tranh xuân căng tràn sức sống. Sau giờ huấn luyện chuyên ngành, Kiên tiếp tôi tại bàn đá dưới tán cây xanh mát-nơi các anh vui chơi, nghỉ ngơi sau những giờ học tập, huấn luyện căng thẳng. Khác với tưởng tượng của tôi về một người chỉ huy nghiêm túc, thậm chí khô cứng trong công việc, Kiên toát lên sự thông minh, năng động và cởi mở.

leftcenterrightdel

Vũ Trung Kiên tham gia Hội thao quân sự quốc tế năm 2021 tại Liên bang Nga.

Sinh ra và lớn lên trên miền quê Hải Dương-nơi không tiếp giáp với biển, Kiên biết đến biển và những người lính hải quân qua các phương tiện thông tin đại chúng và những buổi tuyên truyền biển, đảo, thu hút nguồn nhân lực cho Quân chủng Hải quân của các đơn vị hải quân ở trường phổ thông. Kiên chia sẻ: “Tôi cảm thấy vô cùng ấn tượng, ngưỡng mộ và cảm phục sự kiên cường, những hy sinh của người chiến sĩ hải quân. Những hình ảnh đó khiến tôi yêu mến và ước mơ được trở thành người lính biển từ lúc nào cũng không biết nữa”.

Năm 2015, Kiên đăng ký dự thi vào Học viện Hải quân và được sự ủng hộ nhiệt liệt của bố mẹ. “Nhận giấy báo nhập học của Học viện Hải quân từ tay anh bưu tá, mẹ tôi đọc đi đọc lại từng từ xem có chính xác không, mắt rơm rớm, ánh lên niềm xúc động. Còn tôi thì sung sướng quá, nhảy cẫng lên, ôm chầm lấy mẹ, bế bổng mẹ lên xoay mấy vòng. Ước mơ ngày nào đã trở thành sự thật, tôi tưởng tượng ra mình khoác bộ quân phục hải quân, điều khiển những con tàu chiến hiện đại vượt sóng, vượt gió, hiên ngang giữa biển trời bao la. Cảm giác háo hức, hồi hộp, tôi thấy tim mình rộn lên những nhịp đập tự hào...”.

Trở thành học viên chuyên ngành vũ khí của Học viện Hải quân, Kiên bắt tay vào học tiếng Nga từ con số 0. Xác định rằng tiếng Nga là ngôn ngữ chính trong các tài liệu hướng dẫn khai thác, sử dụng trang bị, vũ khí của Quân chủng Hải quân, là chìa khóa để mở ra bầu trời kiến thức mới về khoa học quân sự, anh đã sớm vạch ra lộ trình học tập cho mình. Những rào cản khách quan về thời gian, không gian bên ngoài không thể ngăn được bước chân tuổi trẻ nhiều khát vọng đi tới. Cùng với việc học tiếng Nga trên lớp, Kiên rèn luyện kỹ năng nghe, nói qua các video clip ngắn, các bản nhạc tiếng Nga đồng thời tranh thủ học từ thầy cô, đồng đội và những đàn anh đi trước.

Để tăng cường khả năng tương tác, giao tiếp, Kiên chủ động tham gia các nhóm tự học của Khoa Vũ khí và Câu lạc bộ tiếng Nga của Học viện Hải quân. Anh dành nhiều thời gian lên thư viện tra cứu tài liệu chuyên ngành và tập dịch tiếng Nga sang tiếng Việt... Với Kiên, học tiếng Nga không phải là chuyện ngày một ngày hai, không phải là những khóa học cấp tốc “mì ăn liền” đầy tính đối phó mà là quá trình lâu dài, không ngừng tích lũy, bồi đắp. Với say mê và những nỗ lực không mệt mỏi, trình độ tiếng Nga của anh nhanh chóng được nâng cao. Xuất sắc vượt qua các đợt thi tuyển, Kiên được lựa chọn vào đội tuyển tiếng Nga của Học viện Hải quân. Năm 2019, trong kỳ thi Olympic tiếng Nga toàn quân, Vũ Trung Kiên đoạt giải ba, đóng góp vào thành tích giải ba toàn đoàn của Học viện Hải quân.

Khi được hỏi về bí quyết học tiếng Nga-một môn học khá “khó nhằn” với đa số học viên, Kiên chia sẻ: “Với tôi, ngoại ngữ không chỉ đơn thuần là một môn học, một ngôn ngữ mà còn là đam mê, là cơ hội để tiếp cận kiến thức. Kiên trì, cố gắng và phấn đấu cho mục tiêu mình xác định có lẽ là chiếc chìa khóa vững chắc nhất để có được thành quả tốt”.

leftcenterrightdel

Thượng úy Vũ Trung Kiên (giữa) tích cực huấn luyện, làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật mới hiện đại.

Đánh giá về quá trình học tiếng Nga của Kiên, Trung tá Ngô Thị Thanh Thủy, Chủ nhiệm Bộ môn Tiếng Nga, Học viện Hải quân cho biết: “Kiên là một học viên giỏi, có tinh thần trách nhiệm và ý chí vươn lên trong học tập. Tiếng Nga tuy là môn học mới và khó, nhưng với sự chăm chỉ, tự giác, tích cực trong học tập và nghiên cứu, Kiên đã có được những thành tích đáng kể. Luôn tự đổi mới, sáng tạo để tìm ra cho mình phương pháp học phù hợp, không nhàm chán, điều đó đã giúp em phát triển tốt các kỹ năng: Nghe, nói, đọc, viết tiếng Nga và quan trọng nhất là đã sử dụng hiệu quả tiếng Nga trong công tác chuyên môn của mình”.

Tốt nghiệp Học viện Hải quân với tấm bằng giỏi, Vũ Trung Kiên được được phong quân hàm trung úy và điều động về công tác tại Lữ đoàn 162, Vùng 4 Hải quân-đơn vị được biên chế lực lượng tàu mặt nước hiện đại nhất Quân chủng Hải quân. Đây là cơ hội cho anh vận dụng kiến thức, nghiên cứu, sáng kiến khoa học vào thực hiện nhiệm vụ. Trên cương vị tập sự trưởng ngành vũ khí dưới nước, anh tích cực học tập, nghiên cứu, nhanh chóng khai thác sử dụng thành thạo vũ khí, trang bị được biên chế. Trên Tàu 015, nhiều núm, nút trên mặt máy và tài liệu tiếng Nga chưa được Việt hóa gây khó khăn không nhỏ cho quá trình huấn luyện. Tranh thủ giờ nghỉ, ngày nghỉ, Kiên đã dịch hàng trăm trang tài liệu từ tiếng Nga sang tiếng Việt, đồng thời Việt hóa toàn bộ các núm, nút tại các vị trí chiến đấu do ngành phụ trách.

Trong quá trình huấn luyện làm chủ vũ khí, trang bị, Kiên cùng cán bộ, nhân viên trong ngành đã nghiên cứu và sản xuất thành công thiết bị mô phỏng hệ thống máy điều khiển bắn trên tàu hộ vệ tên lửa. Sản phẩm áp dụng vào thực tiễn giúp người học dễ hiểu, dễ nhớ và giảm thời gian huấn luyện thực hành, tăng tuổi thọ của vũ khí trang bị. Sản phẩm đang áp dụng rất hiệu quả trong quá trình huấn luyện tại Lữ đoàn.

Đại úy QNCN Nguyễn Chí Thanh, nhân viên ngư lôi, ngành vũ khí dưới nước Tàu 015 chia sẻ: “Khi chưa có phần mềm mô phỏng này, chúng tôi phải học lý thuyết rất vất vả. Sau khi nắm chắc lý thuyết mới được huấn luyện thực hành và quá trình huấn luyện thực hành cần có đội mẫu hướng dẫn nên tốn nhiều thời gian, công sức. Phần mềm tăng cường tính trực quan, giúp chúng tôi nắm bắt các nội dung thực hành ngay trong quá trình học lý thuyết. Thời gian thực hành như trên trang bị thật giúp nâng cao chất lượng huấn luyện”.

Tham gia Hội thao quân sự quốc tế (Army Games) 2021 tại Liên bang Nga, Vũ Trung Kiên được giao nhiệm vụ phụ trách nội dung sử dụng phương tiện cứu sinh trên biển. Đây là lần đầu tiên Hải quân nhân dân Việt Nam tham gia đấu trường mang tầm cỡ quốc tế và sử dụng phương tiện cứu sinh trên biển cũng là một nội dung mới đối với cán bộ, chiến sĩ hải quân.

Tại Nga, nội dung do Kiên phụ trách có 14 ngày làm quen với thao trường và làm công tác chuẩn bị. Trong quá trình tập luyện tại Trung tâm huấn luyện thể thao dưới nước của Hạm đội Thái Bình Dương, đội đã gặp phải khó khăn rất lớn là những chiếc áo cứu hộ, phao cứu sinh, mái chèo thi đấu khác hoàn toàn so với những trang bị đã luyện tập tại Việt Nam cũng như những năm thi đấu trước đó. Kiên cùng đội ngay lập tức thay đổi phương án thi đấu và gấp rút tổ chức luyện tập. Cả đội chuyển toàn bộ động tác bơi về bơi trườn sấp, bố trí lại hướng bơi, thứ tự lên phao, thay đổi vị trí đứng, tư thế cầm mái chèo... “Thời gian gấp rút, vì vậy ngoài thời gian luyện tập dưới nước, huấn luyện làm quen thao trường, chúng tôi còn luyện tập khô trên boong tàu và duy trì luyện tập thể lực đều đặn hai buổi/ngày”-Kiên kể.

Với quyết tâm cao nhất, anh cùng các đồng đội đã đạt kết quả đồng giải Nhất với nước chủ nhà Liên bang Nga ở nội dung sử dụng phương tiện cứu sinh trên biển. Thành tích này góp phần cùng đoàn Hải quân nhân dân Việt Nam đoạt Huy chương Bạc môn “Cúp biển”, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tham gia Army Games 21.

Thượng tá Phạm Văn Sơn, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 162 cho biết: “Đồng chí Vũ Trung Kiên có phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn nghiệp vụ tốt, luôn chủ động, sáng tạo, biết khắc phục khó khăn trong quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ. Chúng tôi rất tin tưởng khi giao nhiệm vụ cho Kiên, kể cả những việc mới, việc khó”.

Hoàn thành tốt và xuất sắc nhiệm vụ được giao, Vũ Trung Kiên cùng cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 162 luôn làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật, sẵn sàng chiến đấu cao, những con tàu luôn sẵn sàng rời bến thực hiện nhiệm vụ. Nhìn sâu trong ánh mắt thông minh của anh, tôi như thấy những đóa hoa hướng dương đang hướng về phía mặt trời, anh như đóa hướng dương trong vườn hoa Thi đua Quyết thắng của những người lính biển hôm nay.

Với những thành tích trong học tập, rèn luyện, công tác, 8 năm trong quân ngũ thì 7 năm liên tục (2016-2022) Vũ Trung Kiên được tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở. Năm 2022, anh được bầu chọn là một trong 10 gương mặt tiêu biểu của Quân chủng Hải quân; gương mặt trẻ tiêu biểu toàn quân và là Gương mặt trẻ triển vọng toàn quốc.

Bài và ảnh: HOÀNG TRIỆU