Hình ảnh đầu tiên xuất hiện trong tâm trí tôi chính là đôi tay của mẹ-đôi bàn tay đã lưu dấu bao yêu thương xen lẫn những nhọc nhằn, vất vả, hy sinh. Đôi bàn tay ấy đã chăm sóc chị em tôi từ những ngày đầu tiên khi mới chào đời, chập chững bước đi cho đến lúc trưởng thành. Mỗi khi đi xa trở về, tôi thường nắm đôi bàn tay mẹ áp vào mặt mình, để những chai sần trên đôi tay gầy guộc ấy cọ xát vào má mà nghe lòng thổn thức những yêu thương.
Tôi còn nhớ, thuở mẹ sinh ra anh em tôi, chiến tranh sắp đến hồi kết thúc. Cha tôi là bộ đội đặc công, mải miết trên chiến trường rồi về đóng quân cách nhà gần trăm cây số. Một tay mẹ lo vun vén gia đình, chăm sóc đàn con thơ. Đôi tay mềm yếu của mẹ đã lo toan cả những phần việc trụ cột của người đàn ông trong gia đình để cha tôi được yên lòng lo việc quân, việc nước.
Đôi bàn tay mẹ luôn hiện diện bên tôi suốt những năm tháng bé thơ, lo từng miếng ăn, giấc ngủ. Bàn tay mẹ quạt mát, đưa nôi, ru tôi vào giấc ngủ bằng những giai điệu thân thương, êm đềm. Cũng chính đôi tay ấy đã dịu dàng dìu tôi đi những bước chân chập chững đầu đời, cổ vũ cho tôi tiến bước về phía trước.
Mẹ đã dạy tôi cách cầm bút tô những chữ đầu tiên, nắn cho tôi từng nét chữ sao cho tròn trịa cùng lời dạy “nét chữ là nết người”. Những lần tôi bị ốm sốt, mẹ thức thâu đêm chăm sóc, canh chừng để tôi không bị lên cơn co giật. Đôi tay gầy của mẹ hết chườm mát lại sắc thuốc, bón từng thìa cháo cho tôi với nét mặt đầy âu lo thấp thỏm. Mãi cho đến khi tôi khỏe hẳn, mẹ mới buông tiếng thở phào nhẹ nhõm.
Dưới bàn tay lao động cần cù của mẹ, việc đồng áng, ruộng nương của gia đình tôi bao giờ cũng đâu vào đấy, trở thành tấm gương điển hình của bà con lối xóm. Đôi tay mẹ chẳng bao giờ ngơi nghỉ, hết ra đồng cấy, đổ phân, nhổ cỏ lúa, gặt hái, phơi phóng đến về nhà cuốc đất trồng rau, gieo hạt, bắt sâu rồi chăm sóc cha mẹ già, con thơ, việc nhà cửa. Một ngày của mẹ bắt đầu từ lúc trời chưa sáng rõ mặt người đến khi đêm đã về khuya, bà cháu đã yên giấc thì mẹ vẫn cặm cụi bên ánh đèn. Mẹ đã đánh đổi cả tuổi xuân thì với bàn tay con gái thon gầy, trắng trẻo bằng đôi tay chai sần thô ráp của người phụ nữ lao động hai sương một nắng để nhận về gạo trắng của ruộng đồng, hoa thơm, trái ngọt của vườn tược, sự an vui của cha mẹ già và những hồn nhiên ấm êm của con trẻ.
Thời gian dần qua, chúng tôi đã lớn khôn, mái tóc mẹ ngày càng thêm bạc. Trước bao mệt mỏi khó khăn của bộn bề cuộc sống, chúng tôi lại trở về nhào vào vòng tay mẹ để được ôm ấp, dỗ dành và khuyên nhủ. Bưng bát cơm trắng ăn cùng canh tập tàng và bát cà pháo do chính tay mẹ nấu trong căn bếp nhỏ đơn sơ ngày nào, những rối rắm trong lòng chợt tan biến khi nhận ra giá trị lớn lao, quan trọng nhất của cuộc đời không phải tiền trăm bạc vạn, vật chất đủ đầy mà chính là những yêu thương, sum vầy của tình mẹ. Và chính đôi bàn tay mẹ chẳng cần phô trương mà lặng thầm chứa đựng cả biển trời yêu thương chất chứa, trở thành nguồn động viên, là niềm tin để chúng tôi vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống.
Tản văn của NGUYỄN HẰNG