Bước chân xuống xe khách lúc trời còn tối om như mực. Cả thị trấn Than Uyên, Lai Châu le lắt vài ánh đèn.

Thầy Trung, giáo viên Trường phổ thông Dân tộc bán trú THCS số 1 Khoen On đón tôi bằng nụ cười dễ mến. Dẫn tôi về căn nhà sàn đang bập bùng lửa bếp, anh chỉ chỗ đánh răng, rửa mặt. Sờ vào nước chả khác gì chạm vào băng giá. Vã một vốc nước lên mặt, bao cơn buồn ngủ bập bềnh trên xe khách biến sạch. Lạnh run rẩy! Người miền xuôi chẳng thể quen ngay với cái lạnh của miền núi rừng.

leftcenterrightdel

Món thịt băm gói lá nướng "đốn tim" nhiều thực khách qua đây 

Biết ý, anh Trung khơi bếp lửa bùng to. Tôi co ro xoay hết trước sau, những mong lửa ấm mau chóng làm tan đi từng phần cơ thể đông cứng. Để khách ngồi sung sướng với lửa, thoáng cái anh đi đâu mất. Chừng mươi phút sau, anh về. Trên tay Trung là một miếng thịt vai lợn đen còn đang bốc hơi. Chắc người ta vừa pha, thịt lợn còn ấm.

Tay dao, tay thớt, Trung băm miếng thịt nhuyễn vừa, cỡ bằng hạt lựu. Băm xong, anh trộn thêm hành lá, hạt tiêu, muối, mì chính và rau thơm. Dưới ánh lửa bập bùng, tôi khó có thể phân biệt được những loại rau gia vị.

Tất cả được Trung gói vào một tàu lá chuối tươi. Bàn tay người thầy giáo khéo léo gói, buộc chỗ thịt băm thành một gói vuông như bánh chưng, rồi kẹp vào vỉ, cho lên than nướng.

Trung hỏi: “Anh đã ăn món này bao giờ chưa?”

Thật thà, tôi đáp: “Lạ!”

Trung cho biết, đó là món thịt băm gói lá nướng, một trong những món đặc trưng của người Thái Tây Bắc. Mỗi khi có khách quý, cùng với những đặc sản khác, người Thái luôn làm món này. Ngoài gói bằng lá chuối, còn có thể dùng lá dong rừng hoặc chặt ống tre, cho thịt băm vào trong ống rồi đốt. Với mỗi loại “vỏ”, hương vị thịt sẽ có sự khác biệt.

Nướng thịt tốt nhất là bằng than của cây mạy tạy, mạy hái - loại cây trên núi đá rất cứng và khi đốt củi sẽ có rất nhiều than và lâu tàn. Gói thịt băm được nướng trên than hồng, nhưng phải chú ý để khoảng cách với than vừa phải, không được để gói thịt gần than quá sẽ bị cháy xém, thịt nướng sẽ bị khô, nếu để xa quá thì gói thịt băm sẽ lâu chín.

Vỉ thịt trong tay Trung  được đảo liên tục. Chừng đến hơn nửa tiếng, lá chuối tươi gói ngoài khô lại, thịt có màu vàng đều, róc lá. Đó là lúc thịt đã chính.

Trung nhẹ nhàng bóc lớp lá chuối, hương thơm nổi lên khiến người dưới xuôi không thể kiềm lòng. Đi xe cả đêm, đói, lạnh, nay được ngồi bên bếp lửa, trước một món ăn ấm nóng, thơm nức mũi, tôi háo hức chờ được “chia phần”.

Thịt lợn ngon, tươi, hòa quyện với hương vị lá gói nướng và gia vị, càng làm nổi bật vị ngọt đậm đà, độ béo ngậy của thịt. Món thịt băm nướng tuy rất đơn giản, nhưng khi thưởng thức lại mang đến cảm giác ngon kỳ lạ.

Hơn hai thập kỷ đã qua, nhưng từng hình ảnh, hương vị bữa ăn hôm đó vẫn luôn hiển hiện trong trí nhớ. “Món ngon nhớ lâu”, dù chỉ là một món ăn bình dân, nhưng món thịt băm gói lá nướng có thể “đốn tim” những thực khách kỹ tính nhất.

Bài và ảnh: BẢO THU