Hà Nội - không đề thu
Ước gì cuốn được thu như lụa
Dùng may xiêm áo tặng cho em
Em khoác mùa thu vào phố cổ
Băm sáu con đường phải hát lên!
-------------
Thấy mây trắng nhớ mây trắng
Ta chậm bước trên hè trưa phố vắng
Cho heo may ngấm vào thịt da mình
Thu Hà Nội bắt đầu từ Cửa Bắc
Lá cũng bắt đầu xanh mong manh
Dăm thiếu nữ xúm quanh người bán sấu
Tíu tít giành những quả vàng thơm
Tiếng cười họ đậu lên cành thay quả
Giời trên đầu dường ưu tư hơn
Ta cũng đã thu lâu rồi đấy nhỉ
Nhớ thu xưa sấu chín sau đình
Em đi mất, ao ngâm đầy mây trắng
Ta xa làng, khoác áo nhà binh
Rồi chiến trận, rồi đường thiên vạn lý
Vai ta giờ chi chít toàn sao
Gặp sấu chín và tiếng cười thiếu nữ
Lại nhớ ngày mây chết đuối trong ao
Mây chết đuối, tình ta không sống lại
Con ao xưa, ai lấp đất xây nhà
Mây vĩnh viễn bị chôn vào đất tối
Chôn những ngày xa, vời vợi xa
Ta chậm bước trên hè trưa phố vắng
Cho heo may ngấm vào thịt da mình!
-------------
Làng thu
Mây trắng sao mà mỏng thế
Giời thì không thể cao hơn
Cu cườm về nhặt lúa rụng
Trẻ vật nhau trên đường rơm
Vài ba thửa ruộng cày sớm
Đất quằn như vỏ đỗ phơi
Mái gà nhà nào nhảy ổ
Cục tác rối rít một hồi
Đồng làng nhấp nhô như sóng
Nếm môi biết giời khô hơn
Chợt lúc cây vừa im bóng
Ai gọi con về ăn cơm.
--------------
Thu Hà Nội ngày xưa
Mây trắng bay
Trên giời xanh Hà Nội mây trắng bay
Xe cưới trên đường
Bao cô gái giật mình nghe pháo nổ
Chân trần, rón rén bên gương
Mùa thu
Hồ mơ
Liễu dài sương khói
Nước sông mẹ “từ trên giời xuống"
Khăn hổng áo xanh
Anh đi khắp chân giời góc bể
Vẫn mùa thu Hà Nội trong lòng
Vẫn gió biếc trên những vòm sấu cổ
Còi tầu
Phố vắng
Nắng thinh không
Lòng vẫn biết hoa trăm miền đều thắm
Vẫn mong nâng một sắc Kinh Thành
Trên áo mỏng, heo may về với lạnh
Đêm truyền kỳ! Em đến với anh không?
------------
Mầu thu trên giấy dó
Giấy dó, mà lạ chưa?
Còn trong hơn cả lụa!
Lòng hoa cùng bút hoa
Lưu mầu thu muôn thuở
Ai in được thu này
Lên áo dài mỹ nữ
Thực tình, không biết ta
Theo người hay hoa nữa!
-----------
Môi dịu dàng, ta gọi: “Bắc Giang thu!”
(Kính tặng hương hồn Cụ Đề Thám và hương hồn những nghĩa quân Yên Thế)
Sông Lục Nam mềm xanh
Thành Nhã Nam rắn rỏi
Rừng Lục Ngạn không biết đâu là cuối
Đồng nhỏ trong thung, mảnh ruộng chân đồi
Màu no ấm tràn về tận cửa
Sông Thương đục, sông Thương trong muôn thuở
Gió rải đồng trong tiết hanh heo
Trung du thơm như khay mật ong chiều
Đến sỏi đá cầm lòng còn chẳng được
Ai hát khúc núi đồi thuở trước
Dẫu không đò, ta cũng phải sang ngang
Vạt lúa chín Phồn Xương như dải khăn vàng
Buông thơm thắm bên ngực trần sơn nữ
Quân Đề Thám vẫn đang ngồi đâu đó
Dưới bóng rừng, bên hồ rượu mùa thu
Tay đã buông gươm súng tự bao giờ
Rượu men lá, lòng son tầy nhật nguyệt
Ta thong thả vén tay tìm nhập cuộc
Bát rượu đầu, xin cạn với non sông
Non sông đau, hào kiệt chẳng cam lòng
Trời không tựa, anh hùng đành ôm hận
Thân về đất, tim hồng thành ngọc nát
Thành hoàng hôn thắm đỏ đất trời thiêng
Đất trời thiêng thơm danh tiếng hùm thiêng
Tượng Đề Thám sừng sững trời Yên Thế
Người khởi nghĩa, áo mang màu đất mẹ
Đầu quấn khăn vồ, râu cọp phất phơ bay
Xin cạn với riêng ông bát rượu thứ hai này
Giặc đã chạy, quốc thù xưa đã báo
Quanh đồn lũy, đá như nồi như đấu
Ngổn ngang nằm trong sắc cỏ mùa thu
Không phải đá đâu. Đó là những câu thề
Đã hóa thạch-"Quyết không làm nô lệ!"
Lời thề đá, xưa xây thành đắp lũy
Vẫn nguyên lành dù lũy vỡ thành tan
Vẫn nguyên sinh trong cỏ nội hoa ngàn
Rồi sẽ lại gầm lên khi giặc đến
Bao trượng nghĩa mới nên bờ nên bến
Bát rượu thứ ba này, xin cạn với ba quân
Nắng nhuộm vàng cây, lúa trải đỏ đồng
Thu thắng trận, thu hòa đàm, thu thất thế
Thu chết tướng, thu tan quân, thu yên nghỉ
Thu lộng lẫy, thu hào hùng, thu giản dị
Chuốc rượu dưới quân kỳ, bao cung bậc thu qua.
Chuông thu không, rừng động dưới trăng già
Tiếng trống trận, tiếng tù và đã tắt
Nhưng tiếng hát thì không bao giờ chết
Tiếng hát giữa lòng người, tiếng hát giữa non sông
Rằng, "Muôn năm dòng máu anh hùng!"
Rằng, "Vạn tuế giống dòng hào kiệt!"
Thời gian trôi, thời gian trôi mải miết
Dạ ngọc gan vàng chói lọi giữa thiên thu.
Rượu Bắc Giang sóng sánh dưới trăng mờ
Bát này nữa, rồi xa miền cổ tích
Bát này nữa, nữa, nữa, nữa...
Rồi mỗi khi ấm lạnh
Môi dịu dàng, ta gọi: "Bắc Giang thu!".
---------------
Sân thượng
Vừa kêu thu tàn, hoa hiếm
Con mang cả chợ hoa về
Rượu cũ vẫn còn dăm nậm
Thu bèn ở lại, chưa đi
Ly này mừng ông Đỗ Phủ
“Tiết tháo chưa buộc xe ai”(1)
“Không ốm mà lưng cong lại”(2)
Tiên Điền trăm năm thở dài!
Ly này cạn cùng hoa cúc
Anh hùng hào kiệt đâu rồi?
Mỹ nhân đều theo sâu-bít
“Trường giang cuồn cuộn về xuôi...”
Ly này tiễn thu, chờ rét
Rét bò dần về đi thôi
Về thay giời xanh mây trắng
Ơi mưa dầm sương muối ơi!
(1) “Chửa mang tiết tháo buộc vào xe ai”-thơ Đỗ Phủ.
----------------
Minh họa: MINH ĐỨC