Chuyện xưa kể rằng: Vào thời Xuân Thu chiến quốc (vào năm 722-481 trước Công nguyên), Sở Công vương có hai vị tướng với tài bắn cung lừng danh thiên hạ, tên là Phan Đáng và Dưỡng Do Cơ. Có lần, trong lúc tập luyện, Phan Đáng giương cung bắn 3 mũi tên đều trúng hồng tâm, ông lấy làm đắc ý lắm. Dưỡng Do Cơ cười bảo rằng: “Bắn vào hồng tâm có gì là lạ. Hãy xem, cách 100 bước, mũi tên của ta có thể xuyên qua bất cứ lá nào của cây dương liễu phía xa kia”. Nói rồi, Do Cơ giương cung bắn ngay. Quả nhiên, mũi tên ông xé gió xuyên thủng chiếc lá dương liễu mảnh và nhỏ tít trên cành cây cao.
Nhưng Phan Đáng chưa chịu phục. Ông chọn 3 lá liễu ở 3 cành khác nhau, đánh dấu và thách Do Cơ bắn lại. Do Cơ chỉ liếc qua, lùi lại mấy bước và bắn liền. Lạ thay, cả 3 mũi tên lần lượt xuyên qua 3 chiếc lá trước sự kinh ngạc của hàng ngàn quân sĩ.
Sau này, trong bộ “Sử ký”, Tư Mã Thiên đã viết rằng: “Nước Sở có một người tên là Dưỡng Do Cơ với khả năng bắn tên kỳ tài, cách xa trăm bước mà bắn bách phát bách trúng”. Thực tế, Dưỡng Do Cơ chỉ bắn cả thảy 4 mũi tên chứ đâu có bắn 100 mũi mà Tư Mã Thiên lại viết là “bách phát”? Phải chăng, Tư Mã Thiên dùng cách nói hình tượng, “trăm” ở đây dùng để ám chỉ “rất nhiều”. Bởi chỉ qua 4 lượt bắn chính xác tới mức “siêu hạng” như vậy thì có thể kết luận là Dưỡng Do Cơ chắc chắn sẽ bắn trăm phát trúng cả trăm.
Hiện nay người ta vẫn tập luyện và trau dồi kỹ năng bắn súng, không chỉ để bảo vệ Tổ quốc mà còn tham gia các kỳ thi tài thể thao thế giới. Ở nước ta, các vận động viên: Nguyễn Mạnh Tường, Nguyễn Quốc Cường, Hoàng Xuân Vinh... là những xạ thủ lừng danh của Việt Nam từng tham gia nhiều đấu trường SEA Games, ASIAD hay Olympic...
PGS, TS PHẠM VĂN TÌNH