Quên bài học cũ

Tại Berlin trong thời điểm này, một số chính trị gia đang thịnh thế như cố quên đi những bài học cũ từ quá khứ và bằng các quyết định can dự (hiện mới có vẻ như gián tiếp hoặc giả như gián tiếp) vào cuộc xung đột quân sự ở Ukraine làm xuất hiện nguy cơ bùng nổ một thế chiến mới. Đặc biệt, quan điểm của Thủ tướng Đức Friedrich Merz trong vấn đề cung cấp tên lửa tầm xa Taurus cho Kiev đang gây nên mối lo ngại nghiêm trọng không chỉ ở riêng châu Âu.

Ông Boris Pistorius tiếp tục được đề cử giữ chức Bộ trưởng Quốc phòng Đức trong chính phủ liên minh. Ảnh: DW

Theo chuyên gia phân tích tình hình quốc tế người Pháp Patrice Bravo viết trên AgoraVox, nếu Berlin thực sự chuyển giao tên lửa Taurus cho Kiev thì việc đó có thể được coi như một sự can thiệp trực tiếp của Đức vào cuộc xung đột tại Ukraine. Và trong trường hợp đó, Moscow hoàn toàn có đủ lý do để đưa ra những biện pháp quân sự mạnh dẫn tới xung đột toàn cầu. Và đúng như tờ Observateur Continental nhận định, những tên lửa tầm xa mà Berlin có thể cung cấp cho Kiev sẽ không làm thay đổi diễn tiến chiến sự ở Ukraine, nhưng sẽ làm gia tăng nguy cơ biến cuộc xung đột đó thành một thế chiến mới.

Tất nhiên, cho tới hôm nay, đại diện của Chính phủ Đức vẫn khẳng định rằng họ chưa định làm gì mới trong vấn đề tên lửa Taurus liên quan tới cuộc xung đột tại Ukraine. Hiện tại, họ mới chỉ giúp đỡ Ukraine tự sản xuất tên lửa tầm xa trên lãnh thổ nước này. Tuy nhiên, trên thực tế, Thủ tướng Merz vẫn tiếp tục để ngỏ vấn đề đó và luôn khẳng định góc nhìn có vẻ như chủ chiến trong mối quan hệ với Nga. Mới đây, trong khuôn khổ Hội nghị quốc tế lần thứ tư về tái thiết Ukraine diễn ra tại Rome trong hai ngày 10 và 11-7, trong lần duy nhất hướng tới Tổng thống Nga Vladimir Putin, ông Merz đã tuyên bố: “Chúng tôi sẽ không đầu hàng!” Theo nhiều nhà quan sát, hiểu một cách nôm na, Thủ tướng Đức đã đại diện cho chính giới Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) khẳng định lại rằng họ vẫn sẽ tiếp tục đối đầu với Nga thông qua cuộc chiến tranh ủy nhiệm ở Ukraine và có lẽ việc cung cấp cho Kiev các tên lửa tầm xa chỉ là vấn đề thời gian mà thôi.

Trước đó, ngày 9-7, phát biểu trước Quốc hội Đức, Thủ tướng Merz bộc lộ sự không hài lòng với cách hành xử của Moscow và coi đó là một mối đe dọa. Thậm chí ông còn nói rằng, các biện pháp ngoại giao nhằm tìm thỏa hiệp trong xung đột với nước Nga đã cạn kiệt. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov khi tới Kuala Lumpur mới đây đã gọi những phát biểu này của ông Merz bằng một từ rất nặng là “hoàn toàn nhảm nhí”! Theo tờ IT Boltwise, ông Lavrov đã nhấn mạnh: "Ông ấy (tức Thủ tướng Merz) đã quyết định dồn hết sức mình vào việc quân sự hóa nước Đức bằng tiền của chính nhân dân mình...".

Cũng cần phải thấy rằng, không phải toàn bộ xã hội Đức hiện nay đều đồng tình với những kế hoạch mạo hiểm của các chính trị gia cầm quyền theo hướng gia tăng căng thẳng với Moscow. Theo nhà xã hội học Hartmut Rosa trong bài trả lời phỏng vấn tờ Berliner Zeitung, việc chấp nhận chiến tranh như một sự bất khả kháng tất yếu sẽ dẫn tới những đổ vỡ xã hội. Và điều đặc biệt nguy hiểm là có vẻ như giới tinh hoa chính trị Đức đang lặp lại những sai lầm lịch sử trong quan hệ với nước Nga. Ông Rosa nói: “Tôi nhấn mạnh rằng chúng ta cần phải làm việc không mệt mỏi để xây dựng những phương án khác thay thế cho các hành động quân sự. Về những gì liên quan tới Ukraine và nước Nga thì chúng ta phải cần suy nghĩ, ví dụ như thiết chế an ninh châu Âu mới sẽ phải như thế nào. Đại đa số các nhà chính trị Đức đều nói rằng nó chỉ có thể nhằm hướng chống lại Nga. Tôi hoàn toàn không đồng tình với quan điểm này. Điều đó làm tôi không chịu nổi vì nếu nhìn vào lịch sử thì chúng ta, những người Đức, ít nhất trong 200 năm trở lại đây đã 3 lần tấn công người Nga. Và lần nào cũng với cảm giác như chúng ta cần phải dạy dỗ cho “đám người hoang dã” đó cách xây dựng nền văn minh. Vì thế tôi coi rất đáng công phẫn với ý tưởng định hướng thiết chế an ninh châu Âu trong một tương lai lâu dài chỉ nhằm chống lại nước Nga, cũng như lập luận cho rằng người Nga có thiên hướng bạo lực. Theo góc nhìn của tôi, đó là sự trở lại của chủ nghĩa phân biệt chủng tộc mà tôi cho là không thể chấp nhận được, đặc biệt trong bối cảnh của lịch sử nước Đức”.

Thông tin của tạp chí Der Spiegel ngày 8-7, theo dự án do Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius phụ trách, chế độ quân dịch sẽ trở thành bắt buộc một khi mối đe dọa gia tăng và Quốc hội sẽ chấp thuận những quyết định tương ứng. Trong 5 năm tới, quân đội Đức sẽ nhận được khoảng 650 tỷ euro cho các nhu cầu của mình, Bộ trưởng Pistorius không chỉ một lần nhấn mạnh, nước Đức sẽ sẵn sàng nghênh chiến với nước Nga! Thậm chí, cách đây không lâu, ông Pistorius trong bài trả lời phỏng vấn báo Financial Times còn mạnh miệng khẳng định rằng, LLVT Đức “sẵn sàng tiêu diệt binh lính Nga” trong trường hợp Moscow tấn công một quốc gia nào đó trong khối NATO(!) Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitri Peskov cho rằng, thật khó tin là Bộ trưởng Quốc phòng Đức lại có thể hàm hồ như thế! Phó chủ tịch thứ nhất Ủy ban Duma Quốc gia Nga về quan hệ quốc tế Aleksey Chepa đã nêu rõ, những lời lẽ như thế chỉ chứng tỏ trí nhớ lịch sử rất kém cỏi của ông Pistorius, tuy nhiên, người Nga sẽ rất mau chóng nhắc cho ông nhớ những điều mà ông đã cố tình muốn tỏ ra là đã quên...

HỒNG THANH QUANG