Phóng viên (PV): Vừa rồi, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã tổ chức lại hai cục là Xe máy và Vận tải, đề nghị đồng chí cho biết rõ hơn về vấn đề này?

Thiếu tướng Nguyễn Hoàng Nam: Việc Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tổ chức lại Cục Xe-Máy thuộc Tổng cục Kỹ thuật và Cục Vận tải của Tổng cục Hậu cần thành Cục XM-VT trực thuộc Tổng cục Hậu cần-Kỹ thuật nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng, củng cố quốc phòng, bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.

Thực ra, trong lịch sử, hai cục vốn là một. Vào tháng 6-1949, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 50/SL, thành lập 12 cục trực thuộc Bộ Quốc phòng, trong đó có Cục Vận tải.

Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi, trước yêu cầu của hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc và đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, các binh chủng, lực lượng ra đời và phát triển. Theo đó, số lượng phương tiện xe-máy tăng nhanh tới hơn 1.600 xe ô tô các loại cùng hàng trăm tấn vật tư, phụ tùng nên nhu cầu tổ chức, quản lý, khai thác, sử dụng và bảo đảm kỹ thuật xe-máy ngày càng lớn.

Trước tình hình đó, ngày 18-4-1955, Tổng Quân ủy quyết định tổ chức lại Cục Vận tải thành 3 cơ quan, trong đó có Cục Quản lý xe hơi máy kéo (sau này Cục Xe-Máy). Đây là dấu mốc lịch sử khẳng định vai trò cần thiết và đánh dấu sự phát triển mới về tổ chức, lực lượng và công tác bảo đảm kỹ thuật xe-máy trong Quân đội.

leftcenterrightdel

Thiếu tướng Nguyễn Hoàng Nam. Ảnh: THĂNG BẢY

PV: Thưa đồng chí, quá trình chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, 70 năm qua kể từ ngày có quyết định ấy, Cục Xe-Máy đã có những đóng góp như thế nào đối với sự nghiệp xây dựng Quân đội?

Thiếu tướng Nguyễn Hoàng Nam: Từ lịch sử có thể thấy, khi đế quốc Mỹ leo thang chiến tranh, công tác bảo đảm kỹ thuật XM-VT trở thành mặt trận nóng bỏng trên các chiến trường.

Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, Cục đã xây dựng, hoàn thiện hệ thống tổ chức quản lý và bảo đảm trang bị, kỹ thuật xe-máy và công tác vận tải từ hậu phương lớn đến tiền tuyến; tích cực tạo nguồn trang bị, vật tư, nghiên cứu khoa học, huấn luyện kỹ thuật, đào tạo lái xe, thợ sửa chữa, nhân viên và cán bộ kỹ thuật cho đến các đơn vị. Điển hình là tổ chức quản lý và bảo đảm kỹ thuật xe-máy cho tuyến chi viện chiến lược 559; bảo đảm cho tuyến vận tải hậu phương trên địa bàn Quân khu 4; bảo đảm cho các đơn vị và các mặt trận chiến đấu của bộ đội phòng không, pháo binh, công binh; cho các chiến dịch trên các chiến trường 3 nước Đông Dương, cho cuộc tiến công chiến lược năm 1972. 

Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, ngành XM-VT đã huy động hàng vạn xe-máy và trang bị, vật tư bảo đảm cho các tuyến chiến dịch, chiến lược và các đơn vị chủ lực. Đặc biệt là bảo đảm kỹ thuật cho các mũi tiến công có xe tăng, xe thiết giáp thần tốc tiến về Sài Gòn với tinh thần “thần tốc”, “một ngày bằng hai mươi năm”. Chúng tôi tự hào vì đã góp phần vào chiến thắng 30-4-1975 lịch sử.

Đất nước hòa bình, độc lập, thống nhất, Cục Xe-Máy đã tập trung khắc phục hậu quả chiến tranh, đồng thời bảo đảm kỹ thuật ô tô, tăng, xích, trạm nguồn điện phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ chủ quyền biển, đảo và làm nhiệm vụ quốc tế.

Tôi cho rằng, những đóng góp to lớn của ngành XM-VT khó có thể đong đếm bằng những con số. Trí tuệ, công sức, xương máu cán bộ, chiến sĩ của Cục và của ngành đã làm phong phú thêm nghệ thuật quân sự Việt Nam; tỏa sáng giá trị văn hóa, phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ; văn hóa, nghệ thuật quân sự Việt Nam và truyền thống anh hùng của dân tộc yêu độc lập, tự do, hòa bình. Đây là đóng góp có ý nghĩa to lớn và đậm chất nhân văn.

PV: Đồng chí có nhắc tới văn hóa Bộ đội Cụ Hồ, vậy vấn đề này được thể hiện thế nào cả thời chiến và thời bình ở Cục XM-VT, thưa đồng chí?

Thiếu tướng Nguyễn Hoàng Nam: Nghị quyết số 847-NQ/QUTW ngày 28-12-2021 của Quân ủy Trung ương “Về phát huy phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới” đã xác định 5 đặc trưng cơ bản của phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ. Soi chiếu vào đó, chúng tôi thấy những đặc trưng ấy đã và đang thể hiện đầy đủ, toàn diện và vững chắc ở các thế hệ cán bộ, nhân viên, chiến sĩ của Cục.

Ngược dòng lịch sử, ngày 28-3-1951, Bác Hồ đã đến thăm và nói chuyện với hai đại đội vận tải ô tô đầu tiên của Quân đội ta là Đại đội 200 và Đại đội 203 đang đóng quân tại làng Nà Roác, xã Bạch Đằng, huyện Hòa An, tỉnh Cao Bằng. Bác căn dặn: “Xe, xăng là mồ hôi, nước mắt, xương máu của nhân dân. Các chú phải chăm sóc xe, yêu xe như con, quý xăng như máu...”. Lời dạy thiêng liêng của Bác không chỉ là phương châm làm việc mà đã trở thành văn hóa, lẽ sống của toàn ngành, của các thế hệ cán bộ, nhân viên, chiến sĩ trong Cục qua các thời kỳ. Các thế hệ nối tiếp nhau đã giữ gìn và phát huy truyền thống ấy, không ngừng xây dựng ngành ngày càng lớn mạnh, góp phần to lớn vào thắng lợi của sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đó chính là những giá trị mang đậm nét văn hóa Bộ đội Cụ Hồ mà chúng tôi đang từng giờ, từng ngày phát huy.

leftcenterrightdel

Sửa chữa xe tại chiến trường trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Ảnh tư liệu  

PV: Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội chính quy, hiện đại, Đảng ủy, chỉ huy Cục XM-VT hiện nay đã có chủ trương, giải pháp gì, thưa đồng chí?

Thiếu tướng Nguyễn Hoàng Nam: Việc tổ chức lại thành Cục XM-VT giúp chúng tôi chủ động hơn trong triển khai thực hiện toàn diện các mặt công tác bảo đảm kỹ thuật xe-máy, công tác vận tải quân sự cho các đơn vị trong toàn quân; tập trung xây dựng ngành XM-VT theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại ở cả 3 cấp: Chiến lược, chiến dịch, chiến thuật.

Trong đó, lấy xây dựng lực lượng là trung tâm, đổi mới trang bị là then chốt; xây dựng lực lượng dự bị động viên đông đảo, có chiều sâu; quân nhân dự bị và phương tiện kỹ thuật dự bị được đăng ký, quản lý, sẵn sàng huy động tối đa mọi nguồn lực XM-VT trong nền kinh tế quốc dân, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, Đảng ủy, chỉ huy Cục luôn xác định phát huy truyền thống đơn vị anh hùng LLVT nhân dân; truyền thống, phương châm hành động “Yêu xe như con, quý xăng như máu, vượt mọi khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ” và “Mở đường mà tiến, đánh địch mà đi, vượt mọi khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ”.

Trong đó, chúng tôi xác định xây dựng con người văn hóa, môi trường văn hóa quân sự, hình thành chuẩn mực đạo đức trong suy nghĩ, hành động của cán bộ, chiến sĩ với mình, với tổ chức, với đơn vị và nhân dân là quan trọng nhất. Đồng thời, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp; xây dựng đảng bộ vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; nâng cao năng lực tư duy, trình độ dự báo của đội ngũ cán bộ, khả năng thực hành của bộ đội phải được phát triển lên tầm cao mới, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong mọi tình huống.

Thực tế cho thấy, khi mang trong mình các giá trị văn hóa và văn hóa Bộ đội Cụ Hồ thì họ sẽ vượt qua chủ nghĩa cá nhân, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám hy sinh để cống hiến. Bằng chứng là, ngay sau khi có quyết định tổ chức lại, dù chưa kiện toàn, chỉ huy Cục đã luôn đoàn kết, đồng tâm nhất trí, triển khai đồng thời các mặt công tác; hướng dẫn, chỉ đạo các đơn vị toàn quân vận chuyển công dân nhập ngũ năm 2025 bảo đảm an toàn tuyệt đối. Đặc biệt, công tác bảo đảm kỹ thuật XM-VT phục vụ diễu binh, diễu hành trong Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; tổ chức cơ động lực lượng, phương tiện từ miền Bắc vào TP Hồ Chí Minh và các địa điểm luyện tập bảo đảm an toàn tuyệt đối.

PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí!

HẢI LÝ (thực hiện)