Bưu điện trung tâm TP Hồ Chí Minh được Architectural Digest miêu tả: “Với hình ảnh một tòa nhà màu vàng cùng các khung cửa màu xanh nổi bật, Bưu điện trung tâm TP Hồ Chí Minh là một trong những tòa nhà có kiến trúc đẹp nhất giữa lòng thành phố”. Cùng với Bưu điện này, bản danh sách 11 bưu điện đẹp nhất thế giới của Architectural Digest còn có: Bưu điện trung tâm Algiers, Algeria (vị trí thứ nhất); Bưu điện Palacio de Correos de México, Mexico; Bưu điện Los Angeles, Mỹ; Bưu điện Palacio de Comunicaciones, Tây Ban Nha; Bưu điện TP New York...  

leftcenterrightdel

Bưu điện trung tâm TP Hồ Chí Minh trở thành điểm du lịch không thể bỏ qua.

Trước bảng xếp hạng của Architectural Digest, năm 2019, Tạp chí Insider (Mỹ) từng xếp hạng Bưu điện trung tâm TP Hồ Chí Minh trong danh sách 20 bưu điện đẹp nhất thế giới. 

Bưu điện TP Hồ Chí Minh do kiến trúc sư Villedieu cùng phụ tá Foulhoux thiết kế, mang phong cách phương Tây kết hợp phương Đông. Mặt tiền của Bưu điện được trang trí những bảng tên một số danh nhân Pháp như: Laplace, Voltaire, Arage, cùng một số ô vuông trang trí được tạo hình quen thuộc. Tòa nhà nằm ở trung tâm thành phố, tọa lạc tại số 2 Công trường Công xã Paris, quận 1, xây dựng từ năm 1886 đến 1891, được bố trí đối xứng với hai khối bên hai tầng, khối giữa ba tầng, có mái dốc lợp ngói. Trên mặt đứng của tòa nhà là những ô cửa cuốn vòm thiết kế tinh tế. Tổng thể công trình có tông sắc vàng, được sơn lại năm 2015, là màu gốc của tòa nhà và là màu của ngành bưu chính. 

Chính giữa Bưu điện là chiếc đồng hồ lớn, ở dưới có đề khoảng thời gian xây dựng. Xung quanh là các phù điêu đắp nổi màu trắng tinh xảo, ở giữa là thần đưa tin Hermes trong thần thoại Hy Lạp. Ở các cửa sổ trang trí những đường viền, đường chỉ hay hoa văn chạy ngang mang bố cục đăng đối. Các phù điêu ôm trọn phiến đá hình chữ nhật. Trên mỗi phiến đá ghi tên một nhà khoa học đã có những đóng góp to lớn cho nền văn minh nhân loại trong lĩnh vực điện và điện tín. Hai bên hông ở phía trong lối vào vẽ hai tấm bản đồ lịch sử khổ lớn mang tên "Saigon et ses environs 1892" (Sài Gòn và những vùng phụ cận 1892) và "Lignes téléraphiques du Sud Vietnam et du Cambodge 1936" (Đường dây điện tín của miền Nam Việt Nam và Cambodia 1936). Kết cấu vòm cung xuất hiện dày đặc trong các họa tiết. Thiết kế mái vòm cùng hệ thống lấy sáng được tính toán tỉ mỉ tạo ra không gian rộng rãi, thoáng đãng cho tòa nhà. Bên cạnh nét văn hóa châu Âu, kiến trúc Bưu điện TP Hồ Chí Minh còn có sự pha trộn với nét Á Đông, thể hiện qua những họa tiết trang trí trên nóc mái lấy cảm hứng từ nghệ thuật đền đài Khmer. 

leftcenterrightdel

Thiết kế mái vòm cùng hệ thống lấy sáng được tính toán tỉ mỉ tạo ra không gian rộng rãi, thoáng đãng cho tòa nhà.

Bưu điện trung tâm TP Hồ Chí Minh là địa điểm bưu chính quan trọng của thành phố, nơi cung cấp các dịch vụ: Chuyển phát nhanh; gửi và nhận thư; dịch vụ bưu kiện; dịch vụ bưu phẩm đặc biệt; thanh toán hóa đơn; dịch vụ ngân hàng... Cùng đó, Bưu điện còn có nhiều hoạt động đặc sắc khác, như: Tổ chức các triển lãm liên quan đến bưu chính và các chủ đề liên quan; giải thưởng bưu chính toàn quốc; dịch vụ tiện ích; hoạt động tại phòng chờ...

Hiện tại, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, vai trò của ngành bưu chính không còn quan trọng như trước. Bưu điện trung tâm TP Hồ Chí Minh cũng không còn tấp nập khách đến giao dịch. Tuy nhiên, Bưu điện lại trở thành điểm du lịch không thể bỏ qua của du khách khắp nơi mỗi lần đến thăm TP Hồ Chí Minh. Người ta đến đây, một phần để ngắm nét kiến trúc độc đáo của Bưu điện này, được đắm mình vào một thế giới cổ xưa, từ chiếc hòm bỏ thư, cho đến các quầy gọi điện thoại hoặc có thể nghỉ chân trên những chiếc ghế dài bằng gỗ đánh bóng véc-ni, mà tuổi đời cũng cả trăm năm. Bước vào trong Bưu điện, ngỡ như thời gian đang trôi rất chậm, bởi ở bất kỳ góc nào, cũng có thể bắt gặp một thoáng mảnh đất phương Nam xưa.

Bài và ảnh: VŨ NGỌC ANH