Tôi đi theo chỉ dẫn của cô chủ homestay tới một quán bán cơm hến mà người địa phương thường xuyên lui tới, kèm theo lời dặn: “Nếu đến Huế mà chưa ăn cơm hến thì chưa thật sự hiểu về ẩm thực Huế”.
Bước chân vào quán cơm hến nhỏ nằm trên con đường Ngô Gia Tự, TP Huế, tôi bị cuốn hút ngay bởi không gian ấm cúng, giản dị nhưng thân thuộc. Quán được bài trí đơn giản chỉ với những bộ bàn ghế nhỏ, cùng khu phục vụ ở góc. Không gian tuy bé nhưng sạch sẽ và rất đông khách. Khi thấy tôi bước vào quán, cô chủ đã kịp nhận ra du khách phương xa ghé ăn nên đon đả mời, dễ thương vô cùng.
    |
 |
| Cơm hến là một món đặc sản nổi tiếng ở Huế. Ảnh: LINH BOO |
Chủ quán là người phụ nữ trung niên với nụ cười hiền hậu, kể với tôi rằng món cơm hến đã có từ lâu đời, gắn liền với cuộc sống của người dân Huế. Hến dùng để chế biến phải là hến được bắt ở Cồn Hến-cồn đất do phù sa dòng sông Hương bồi đắp. Hến được cào từ lúc chạng vạng sáng, rửa qua cho sạch bùn và chuyển về các lò hến. Sau đó được đem đi ngâm trong nước vo gạo cho nhả hết chất bẩn rồi luộc lấy thịt và nước.
Thịt hến được xào nhanh với miến gạo, măng khô xé nhỏ và thịt lợn ba chỉ thái mỏng. Nước luộc hến đun nóng, đập vài miếng gừng và cho chút gia vị là vừa miệng. Món này không thể thiếu được những thành phần phụ như ớt tương, ớt dầm nước mắm, mắm ruốc, bánh tráng bóp vụn, muối rang, lạc chao qua mỡ hoặc dầu rồi giã thô, vừng rang, bóng bì chiên giòn, tóp mỡ.
Một phần quan trọng không kém là rau sống ăn kèm với cơm hến, có chuối và bắp chuối thái thật mỏng, dọc mùng, rau thơm, dứa và khế xắt nhỏ. Sự kết hợp giữa vị chát, chua, tê, hăng và mát của rau sống như một nốt thăng trong tổng hòa bản nhạc của người dân xứ Huế. Cuối cùng là cơm, cơm dùng để ăn trong món này phải là cơm nguội để qua đêm, hạt tơi, không dính.
Lớp cơm trắng ở dưới, bên trên là hến xào thơm lừng, thêm chút rau thơm, giá đỗ và đặc biệt không thể thiếu ớt đỏ. Tất cả nguyên liệu hòa quyện với nhau, tạo nên một tổng thể hài hòa, hấp dẫn đến lạ.
Lúc thưởng thức, tôi cảm nhận được sự thanh mát của rau sống, vị chua của khế, vị giòn của chuối chát và đặc biệt là vị ngọt thanh, đậm đà của hến. Hến được xào vừa chín tới, giữ nguyên được độ dai, ngọt tự nhiên, hòa cùng chút mắm ruốc đặc trưng của Huế, tạo nên hương vị khó quên. Mỗi miếng cơm hến đưa vào miệng, tôi như cảm nhận được từng lớp hương vị đan xen, vừa lạ lẫm, vừa thân thuộc, vừa giản dị nhưng cũng đầy tinh tế.
Cơm hến ngon, bổ dưỡng, cung cấp đủ chất dinh dưỡng từ gạo, hến và rau sống. Người dân Huế có thói quen ăn cơm hến vào buổi sáng, như một cách khởi đầu ngày mới đầy năng lượng. Món ăn này không chỉ là một món ăn hằng ngày mà còn chứa đựng trong đó cả một phần hồn cốt của xứ Huế, nơi những con người hiền hòa, chất phác sống chan hòa cùng thiên nhiên.
Rời Huế với những kỷ niệm đẹp về một vùng đất cổ kính, thơ mộng cùng những dư vị khó quên của món cơm hến đặc biệt, mỗi khi nhớ về Huế, tôi lại nhớ đến những buổi sáng yên bình, ngồi bên quán nhỏ, thưởng thức đĩa cơm hến thơm ngon, cảm nhận hương vị của miền kinh kỳ.
Huế vẫn luôn ở đó, với những con người thật thà dễ thương, những món ăn đậm đà hương vị để chờ du khách thập phương đến ghé thăm.
HUYỀN TRANG