Chính quyền Israel tuyên bố rằng, phong trào HAMAS đã khởi động một cuộc chiến tranh thực sự chống lại quốc gia Do Thái. Thủ tướng Israel, Benjamin Netanyahu, cảnh báo HAMAS sẽ phải trả “một cái giá chưa từng có” và thề sẽ “biến dải Gaza thành đống đổ nát”...

Tổ chức HAMAS đã triển khai các đợt tấn công vào Israel đúng vào ngày thứ bảy (7-10), ngày nghỉ Sabat trong Do Thái giáo. Và đó cũng là một ngày trong dịp kỷ niệm 50 năm ngày bùng nổ “cuộc chiến Ngày Phán xử” 1973, cuộc chiến tranh có vẻ như bất phân thắng bại giữa người Arab và người Do Thái nhưng đã mở ra một giai đoạn mới trong quan hệ giữa hai bên nhờ một lệnh ngừng bắn của Liên hợp quốc (LHQ).

Sự thực là Israel đã luôn chống lại việc thành lập một quốc gia Arab trên vùng lãnh thổ mà LHQ đã dành cho người Palestine năm 1947. Trong những thập niên qua, Israel trong khi cố gắng xây dựng quốc gia của mình thì luôn có những hành động chèn ép và sát hại những ai muốn được sống trong một đất nước Palestine độc lập. Thế giới Arab đã rất cố gắng giành lấy những quyền chính đáng của mình, nhưng trong cả hai cuộc chiến tranh chống lại Israel (năm 1967 và năm 1973) đều đã ở thế yếu và bị thất bát đất đai. Người Palestine đã chỉ giữ lại được cho mình dải Gaza và khu vực bờ Tây sông Jordan.

leftcenterrightdel

Lính Israel nhìn đống đổ nát của 1 đồn cảnh sát, nơi đã diễn ra giao tranh với các tay súng HAMAS ở miền Nam Israel hôm 8-10. Ảnh: REUTERS

Nhiều nhà quan sát cho rằng, đằng sau hành động gây hấn nghiêm trọng lần này của HAMAS có mặt Iran, quốc gia luôn không giấu giếm sự ủng hộ của mình đối với tổ chức của người Palestine. Nhìn từ góc độ đó, đây có thể được coi như một sự tiếp nối trong cuộc đối đầu không tuyên bố kéo dài từ nhiều năm nay giữa Iran với Israel. Không ngẫu nhiên mà mới đây nhất, cố vấn của lãnh đạo tối cao nước cộng hòa Hồi giáo Iran, Thiếu tướng Rahim Safavi, đã ngay lập tức tuyên bố rằng, Tehran sẽ “đứng cạnh” các chiến binh HAMAS cho tới khi giải phóng hoàn toàn vùng lãnh thổ và thánh địa chính yếu của miền đất này là thành phố Jerusalem...

Ở thời điểm hiện nay, HAMAS có vẻ như không còn e ngại công khai thể hiện khát vọng xả thân. Họ tuyên bố rằng họ phải ra tay để trả thù cho những tội ác mà quốc gia Do Thái đã gây nên cho người Palestine. Thủ lĩnh cánh quân sự trong HAMAS, Mohammed Deif, tuyên bố tổ chức này triển khai cái gọi là chiến dịch “Bão lũ Al Aqsa” để trả thù cho việc người Do Thái đã không chỉ một lần vượt qua “lằn ranh đỏ” ở nhà thờ Hồi giáo Al Aqsa tại Jerusalem. Cụ thể, mùa xuân vừa qua, những đụng độ xung quanh nhà thờ Hồi giáo này do lỗi của người Do Thái mà hàng trăm người Palestine đã bị chết.

Lãnh đạo HAMAS hy vọng rằng, những bất đồng hiện hữu trong xã hội Israel vì cuộc cải cách hệ thống tòa án sẽ khiến chính quyền Do Thái không thể kịp thời tập trung được tinh lực tham chiến. Đồng thời, họ cũng ý thức được những nguy cơ to lớn trong việc Israel có thể triển khai những đòn thù khốc liệt nhằm biến dải Gaza thành miền đất lửa. Tuy nhiên, với quyết tâm không thành công thì cũng có thành tích, HAMAS trong những ngày qua đã phần nào đạt được mục đích xóa mờ huyền thoại về sự bất khả xâm phạm của quốc gia Do Thái và vòng nguyệt quế của MOSAD.

Họ cũng trông đợi ở sự chống lưng của thế giới Arab nói riêng và một bộ phận không nhỏ cộng đồng quốc tế. Thực tế là lực lượng vũ trang Hezbollah của người Hồi giáo dòng Shi'a, đang đồn trú trên lãnh thổ Lebanon, ngày 8-10 đã nhận trách nhiệm về vụ bắn đạn cối vào các cơ sở quân sự của Israel ở phía nam Lebanon để thể hiện “tình đoàn kết với lực lượng kháng chiến Palestine”. Hezbollah còn tuyên bố rằng họ sẽ thực sự tham chiến chống lại Israel nếu quân đội Do Thái tràn vào dải Gaza...

Đấy đã là một sự kiện sét đánh ngang tai ngay cả đối với cơ quan tình báo được coi vào hàng tốt nhất thế giới là MOSAD. Chính quyền Israel đã không kịp trở tay khi sáng 7-10, HAMAS đã phóng vào lãnh thổ quốc gia Do Thái hàng nghìn tên lửa từ dải Gaza. Thậm chí có không ít người Do Thái đã bị các chiến binh của HAMAS bắt làm con tin khi tràn vào lãnh thổ Israel cả trên bộ, trên biển và trên không. 

Từ trước tới nay, hệ thống tình báo của Israel trong lĩnh vực theo dõi các đối thủ vẫn được đánh giá là thuộc loại hàng đầu trên thế giới. Tuy nhiên, MOSAD vì lý do nào đó đã không để lọt vào trong tầm quan sát của mình những sự chuẩn bị của HAMAS cho cái gọi là chiến dịch “Bão lũ Al Aqsa”.

Một số nhà quan sát còn cho rằng, xung đột bùng nổ giữa HAMAS với Israel còn là một thất bại trong việc điều hành chính sách đối ngoại của Washington. Mặc dù chính quyền Mỹ đương nhiệm vẫn tiếp tục thể hiện tinh thần đồng minh vô điều kiện đối với Israel nhưng xem ra việc này không còn hù dọa được người Palestine nữa.

Những sự kiện máu lửa hiện nay ở Trung Đông sẽ tạo thêm cớ cho các đối thủ chính trị của đương kim Tổng thống Mỹ Joe Biden buộc ông thêm trách nhiệm về việc đã “thể hiện thái độ quá mềm yếu trước Iran, sự không kiên quyết quá lớn đối với Israel và sự không cứng rắn đủ độ trong chính sách liên quan tới khu vực Trung Đông nói chung”, như đánh giá trên trang Bloomberg ngày 8-10-2023... Và vì thế, hành động gây hấn của HAMAS đối với Israel hiện nay có thể gây nên những hệ lụy không nhỏ không chỉ ở dải Gaza mà còn tạo thành những vòng sóng dữ dội lan ra nhiều khu vực khác trên thế giới...

Tất nhiên, một đất nước từ lâu đã ở trong tư thế phải sẵn sàng với mọi đòn thù từ phía thế giới Arab như Israel thì dù bị bất ngờ nhưng họ cũng đã mau chóng giành lại thế chủ động tác chiến sau những vụ tấn công của HAMAS. Chính phủ Israel đã tuyên bố lệnh tổng động viên lực lượng dự bị. Và ngay trong ngày 8-10, thủ tướng Israel đã tuyên bố rằng quân đội Do Thái đã lấy lại được những khu vực mà HAMAS chiếm giữ và tiêu diệt được phần lớn lực lượng chiến binh của tổ chức này.

Các nhà quan sát cho rằng, với tương quan tiềm năng quân sự giữa Israel với HAMAS, có lẽ thế thượng phong sẽ thuộc về quốc gia Do Thái. Vấn đề là ở chỗ, liệu chính phủ mang tiếng là cực hữu của ông Netanyahu sẽ quyết tâm đáp trả HAMAS tới đâu. Tuy nhiên, trong bất cứ một kết cục thế nào thì HAMAS cũng đã đạt được mục tiêu của mình khi gây nên một chấn động lớn đối với xã hội Israel bởi đợt tấn công tên lửa như vũ bão vừa qua.

HỒNG THANH QUANG